Alveolar makrofag

Oʻpka qon ketishida gemosiderin bilan toʻldirilgan alveolyar makrofaglarni koʻrsatadigan mikrograf..

Alveolyar makrofag, oʻpka makrofagi (yoki chang hujayrasi) makrofaglarning bir turi, universal fagotsit boʻlib, nafas olish yoʻllari va oʻpkadagi alveolalarda topilgan, ammo ularning devorlaridan ayri holda joylashgan.[1]

Alveolyar makrofagning faolligi nisbatan yuqori, chunki ular organizm va tashqi dunyo oʻrtasidagi asosiy chegaralardan birida joylashgan. Ular nafas olish yuzalaridan chang yoki mikroorganizmlar kabi zarralarni yoʻq qilish uchun javobgardirlar.

Alveolyar makrofaglar koʻpincha nafas olish yuzalaridan zarrachali uglerod kabi ekzogen materiallarning granulalarini yutadi. Bunday qora granulalar, ayniqsa, chekuvchilarning oʻpkalarida yoki uzoq muddatli shahar aholisida keng tarqalgan boʻlishi mumkin.

Alveolyar makrofag alveoladagi uchinchi hujayra turi, qolganlari esa I va II turdagi pnevmotsitlardir.

Pigmentli oʻpka makrofaglarini taqqoslash

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Kasallik Makrofagning nomi Makrofag pigmentining koʻrinishi (G&E boʻyogʻi) Makrofaglarning odatiy joylashuvi Bogʻliq boʻlgan tibbiy tarix Rasm Rasm sharhi
Antrakoz Qora-jigarrang granulalar Intersitsiy

(perivaskulyar)

  • Yoshi va shahardagi turar joyi.[2]
  • Koʻmir ishchilari[3]
 Qora strelka interstitsial antrakotik pigmentni koʻrsatadi. Yaqin atrofdagi makrofaglar (oq oʻq) antrakotik pigmentni oʻz ichiga oladi deb taxmin qilish mumkin.
Nafas olish bronxioliti " Chekuvchi makrofaglari " Sariqdan och jigarranggacha va mayda donador[4] Havo yoʻllari (ayniqsa respirator bronxiolalar) Tamaki chekish Markazda chekuvchi makrofagi
Surunkali oʻpka tiqilishi Siderofaglar Jigarrang-oltin va refrakter.[5] Alveolalar[6]
  • Yurak etishmovchiligi
  • Oʻpka qon ketishi
 Siderofag (qora oʻq) va intersitsiyda shish, gemosiderin choʻkmasi (qora oʻq) va kollagen qalinlashuvi, yurak yetishmovchiligini koʻrsatadi.
Sigaret chekuvchi makrofaglarining antrakotik boʻyalish gistopatologiyasi, bu ham nafas olish bronxioliti, ham antrakoz mavjudligini koʻrsatadi.

Funksiyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Oʻpkadagi uglerodli makrofaglarning mikrografi, G&E boʻyogʻi
Yadro va boshqa organellalarni, shu jumladan Golji majmuasi va mitoxondriyalarni koʻrsatadigan oʻpka toʻqimasidagi alveolyar makrofagning mikrografi.

Alveolyar makrofaglar fagotsitlar boʻlib, ular gomeostazda, parazitlardan himoyada va toʻqimalarni qayta tiklashda muhim rol oʻynaydi.[7] Ularning son jihatdan zichligi koʻplab jarayonlar uchun hal qiluvchi ahamiyatga ega. Ular juda moslashuvchan va bir qancha yuza retseptorlari yordamida boshqa hujayralar va molekulalar bilan oʻzaro taʼsir qilish uchun koʻplab sekretlarni chiqarishi mumkin. Alveolyar makrofaglar apoptotik va nekrotik hujayralarning fagotsitozida ham ishtirok etadi.[8] Oddiy hujayralar va tuzilmalarni himoya qilish uchun ular fagotsitlangan materialni tanlab olishlari kerak.[8] Infeksiyalar bilan kurashish organizmlar yuzasida patogen bilan bogʻliq molekulyar belgilarni (PAMP) tanib olishga yordam beradigan koʻplab belgini aniqlash retseptorlarini (PRR) ishini osonlashtiradi.[9] PAMPlarning barchasi patogenlar guruhiga xos boʻlgan umumiy xususiyatlarga ega, lekin ularning asosiy tuzilishi oʻzgarmasdir; va patogenlik (organizmning boshqa organizmda yuqumli kasallik hosil qilish qobiliyati) uchun muhim ahamiyatga ega.[9] Mikrobial belgini aniqlashda ishtirok etadigan oqsillarga mannoz retseptorlari, komplement retseptorlari, DC-SIGN, Toll-like retseptorlari (TLR), tozalovchi retseptorlari, CD14 va Mac-1 kiradi.[9]

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ Weinberger, Steven E.. Principles of pulmonary medicine, Seventh, Philadelphia, PA, 2019 — 288-289-bet. ISBN 9780323523714. 
  2. ↑ Cotran. Robbins Pathologic Basis of Disease. Philadelphia: W.B Saunders Company, 1999. ISBN 978-0-7216-7335-6. 
  3. ↑ Morgan WK (November 1978). „Industrial bronchitis“. Br J Ind Med. 35-jild, № 4. 285–91-bet. doi:10.1136/oem.35.4.285. PMC 1008445. PMID 367424.
  4. ↑ William Perry, M.D., M.P.H., Kristine Konopka, M.D. „Lung - Other interstitial pneumonitis / fibrosis - Respiratory bronchiolitis“. Topic Completed: 1 July 2020. Minor changes: 1 July 2020.
  5. ↑ Zander, Dani. Pulmonary pathology. Elsevier, 2018. ISBN 978-0-323-39308-9. OCLC 968711140.  – VII Acute Lung Injury with Siderophages
  6. ↑ Guido Majno. Cells, Tissues, and Disease : Principles of General Pathology. Oxford University Press, 12-avgust 2004-yil — 620-bet. ISBN 978-0-19-974892-1. Qaraldi: 19-mart 2013-yil. 
  7. ↑ Lambrecht, BN (April 2006). „"Alveolar macrophage in the driver's seat"“. Immunity. 24-jild, № 4. 366–8-bet. doi:10.1016/j.immuni.2006.03.008. PMID 16618595.
  8. ↑ 8,0 8,1 Guyton, Arthur C. „Chapter 33: Physiology of the respiratory system“, . Textbook of Medical Physiology, 2007 — 431–433-bet. 
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 „Macrophage-mediated innate host defense against protozoan parasites“. Critical Reviews in Microbiology. 28-jild, № 3. 2002. 187–248-bet. doi:10.1080/1040-840291046731. PMID 12385499.

Andoza:Blood