Aziz ul-Rahmon Usmoniy | |
---|---|
Aziz-ul-Rahmon Usmoniy ismining arab hattotligidagi yozuvi | |
Shaxsiy maʼlumotlar | |
Vafoti |
1928-yil Deoband, Angliyaga qaram Hindiston |
Dini | Islom |
Farzandlari | Atiqur Rahmon Usmoniy |
Ota-onasi |
|
Alma mater | Darul Ulum Deoband |
Qarindoshlar | Deobanddagi usmoniylar oilasi |
Aziz-ul-Rahmon Usmoniy (shuningdek, Azizur Rahmon Usmoniy nomi bilan ham mashhur) (1928-yilda vafot etgan) hind sunniy musulmon olimi, Dorul Ulum Deobandning birinchi bosh muftiysi boʻlib ishlagan[1]. U „Fatova Darul Ulum Deoband“ kitobi bilan mashhur. Uning ukasi Shabbir Ahmad Usmoniy hisoblanadi[2].
Aziz ul-Rahmon Usmoniy hijriy 1275-yilda Deobandning Usmoniylar oilasida dunyoga keladi. Hijriy 1295-yilda Dorul Ulum Deobandni bitirgan. Uning ustozlari Muhammad Qosim Nanautaviy[3], Mahmud Hasan Deobandiy va Muhammad Yoqub Nanavtaviy boʻlgan[4]. U soʻfiylik boʻyicha Muhammad Rofiuddinning iqtidorli shogirdlaridan biri edi[5].
Usmoniy Dorul Ulum Deobandning Dorul Iftosiga Bosh muftiy etib tayinlangan va 1927-yilgacha uni boshqargan, soʻngra Dabhelga koʻchib oʻtgan. Uning fiqhiy hukmlari Zaferuddin Miftahiy tomonidan oʻn ikki jildda jamlangan va 1962-1972-yillar orasida "Fatova Dorul Ulum Deoband " nomi bilan nashr etilgan[6][7]. Muhammad Shofi Deobandiy ham Usmoniyning tanlangan fatvolarini yigʻib, Aziz al- Fatova nomi bilan nashr etgan[8]. Sayid Mehbob Rizviyning yozishicha, Usmoniy hijriy 1330-1346-yillar orasida 37561 fatvo bergan[4].
Usmoniy 1927-yilda Anvar Shoh Kashmiriy bilan birga Dorul Ulum Deobanddan isteʼfoga chiqadi hamda Jamia Islamia Talimuddin (Dabhel)ga koʻchib oʻtadi va u yerda Sahih al-Buxoriydan dars bera boshlaydi[4]. Dabhelda uning sogʻligʻi yomonlashdi, Aziz ul-Rahmon Deobandga qaytib keladi va u yerda 1928-yilda vafot etadi. Janoza namoziga Sayyid Asg‘ar Husayn Deobandiy imomlik qilib, Dorul Ulumdagi Qasmi qabristoniga dafn qilinadi[3].
Azizul-Rahmon Usmoniy Hindiston bosh muftiysi hamda Dorul Ulum Deoband bosh muftiysi unvonlari bilan hukm chiqargan[3].
Oʻtmishdoshi: — |
Dorul Ulum Deobandning birinchi bosh muftiysi 1890/1892 - 1927 |
Vorisi: Izaz Ali Amrohi |