Cezeri - Turkiyadagi Baykar uchuvchisiz havo vositalari tizimlari shirkati tomonidan ishlab chiqilgan quadrokopter. U Jaziraning Mesopotamiya mintaqasida tugʻilgan musulmon olim, ixtirochi, mexanik muhandis, hunarmand, rassom va matematik, polimat Ismoil al-Jazariy (1136–1206) sharafiga nomlangan. 230 kg (510 lb) vaznga ega prototipi 2019-yilgi Teknofest koʻrgazmasida ommaga taqdim etilganidan taxminan bir yil oʻtib, 2020-yil sentabrning yarim tunida[1] avtonom parvozni amalga oshirdi[2].
Kvadrokopterning dastlabki sinov parvozlari 2020-yil 11-sentabrda boʻlib oʻtdi. Birinchi avtonom parvozlar xavfsizlik nuqtai nazaridan yerga arqonlar bilan bogʻlangan holda amalga oshirildi. Keyingi ikkita parvoz sinovlari 2020-yil 14-sentyabr kuni bogʻlanmagan erkin holda oʻtkazildi. Barcha avtonom parvoz sinovlari muvaffaqiyatli oʻtdi. Transport 10 m (33 ft) balandlikka koʻtarildi[3].
Cezeri havoga koʻtariladi va vertikal qoʻnadi. Uning oʻlchamlari — 373 m × 407 m × 187 m (1,224 ft × 1,335 ft × 614 ft). Maksimal uchish ogʻirligi — 241 kg (531 lb). U sakkizta qayta zaryadlanuvchi elektr batareyasi bilan quvvatlanadi va sakkizta doimiy elektr motor tomonidan harakatga keltiriladi[4]. U uchta zaxira aqlli parvozni boshqarish tizimiga ega. Mashinaning oʻrtacha xizmat koʻrsatish tezligi 70–80 km/h (43–50 mph) maksimal 100 km/h (62 mph) tezlikda va maksimal 2,000 m (6,600 ft) balandlikda ucha oladi. Batareya quvvati batareya texnologiyasi rivojlanganidan keyin taxminan bir soatgacha yetishi kutilmoqda[3].
Avtomobil shahar havo transportida odamlar va yuklarni tashishda foydalanish uchun moʻljallangan. Uning aholi gavjum shahar sharoitida foydalanishni amalga oshirish 10-15 yil davom etishi mumkin, qishloq joylarida esa dam olish vositasi sifatida foydalanish 3-4 yil ichida amalga oshirilishi mumkin[3].
Vikiomborda Baykar Cezeri haqida turkum mavjud |
Bu maqola birorta turkumga qoʻshilmagan. Iltimos, maqolaga aloqador turkumlar qoʻshib yordam qiling. (Aprel 2024) |