Bektemir tumani

Bektemir tumani
tuman
41°14′16″N 69°20′44″E / 41.23778°N 69.34556°E / 41.23778; 69.34556
Mamlakat	Oʻzbekiston
{{{mintaqa_turi}}}	Toshkent
Hukumat
Asos solingan	1990-yil
Avvalgi nomlari	Bektemir
Maydon	20.50 km^2 (7.92 kv mi)
Aholisi  (2018)	27 500
Bektemir tumani

Bektemir tumani (1990-yil gacha Narimonov) – Toshkentdagi maʼmuriy-hududiy birlik. Poytaxtning janubiy va janubi-sharqiy qismida, asosan Toshkent halqa yoʻlidan tashqarida, Chirchiq daryosining chap qirgʻogʻida joylashgan. 2009-yilgi hisob boʻyicha tuman maydoni 2050 gektarni, aholisi 27,5 ming kishini tashkil etdi^[1].

Tarixi

Bektemir tumani oʻz hududidan oqib oʻtuvchi Bektemir kanali nomini olgan. 1960-yildan 1973-yilgacha shu nomdagi shahar tipidagi aholi punkti shu yerda, Toshkent viloyati Oʻrtachirchiq tumanida, 1973-yildan Bektemir shahrida joylashgan. 1981-yilda tuman nomi jamoat va davlat arbobi Narimon Narimonov (1870–1925) sharafiga oʻzgartirildi.

1990-yil 27-fevralda Bektemir tumani sifatida Toshkent shahri tarkibiga kirdi va hokimi Saidjamol Sultonov boʻldi^[2][3][4].

Joylashuvi va chegarasi

Bektemir tumani shimol va shimoli-sharqda Toshkent viloyatining Qibray tumani, shimol va shimoli-gʻarbda Yashnobod va Mirobod tumanlari, sharqda Toshkent viloyatining Yuqori Chirchiq tumani, janubi-sharqda Oʻrta Chirchiq tumani, janub va janubi-gʻarbida Toshkent viloyatining Sergeli tumani va Zangiota tumanlari bilan chegaradosh. Binokor mikrorayoni (mahalla) – Bektemir tumanining chegarasidagi maydon hisoblanadi^[5].

Tumanning Qibray tumani bilan chegarasi Toshkent halqa yoʻli, Baxt va Rohat koʻllari hamda Ohangaron yoʻli koʻchasi boʻylab oʻtadi.

Yashnobod va Mirobod tumanlari bilan chegarasi Toshkent halqa yoʻli boʻylab oʻtadi.

Toshkent viloyati Yuqori Chirchiq tumani bilan chegarasi Ohangaron yoʻli koʻchasi boʻylab oʻtadi.

Oʻrta Chirchiq tumani bilan chegarasi Barxayot koʻchasi, Abay mahallasi, Bektemir kanali, Paxtakorlar koʻchasi, Ashirova mahallasi, Barkamol mahallasi boʻylab oʻtadi.

Tumanning Sergeli tumani bilan chegara Xonobod koʻchasi boʻylab oʻtadi.

Toshkent viloyati Zangiota tumani bilan chegara Porloq koʻchasi boʻylab oʻtadi.

Geografiyasi

Bektemir kanali Chirchiq daryosining chap qirgʻogʻi boʻylab oqib oʻtadigan shaharning yagona yirik kanali hisoblanadi va unda Baxt va Rohat koʻllari (hozirda Toshkent golf klubi hududiga kiradi) mavjud. Bu daryo Bektemir tumanini boshqa tumanlardan ajratib turadi. Maydoni 1,83 ming gektar, shu jumladan koʻkalamzorlashtirilgan hududi 0,012 ming gektarni tashkil etadi.

Transporti

Ohangaron yoʻli koʻchasi, Bektemir yoʻli koʻchasi, Husayn Boyqaro koʻchasi va Oltintopgan koʻchasi tumanning asosiy koʻchalari hisoblanadi.

Toshkent-Ohangaron temir yoʻlining bir qismi Bektemir tumani hududidan oʻtadi.

Toshkent viloyatining tuman va unga tutash tumanlari hududida 200 gektar sanoat zonasini tashkil etish rejalashtirilgan. Rivojlangan transport infratuzilmasini yaratish uchun Bektemir tumanida quruq port yaratish imkoniyati koʻrib chiqilmoqda.

Korxonalar va tashkilotlar

Bektemir tumanida koʻchalar soni 45 ta. 12 ta mahalla mavjud. Bektemir tumani hududida 765 ta tashkilot va korxona, 628 ta mikrofirma va 65 ta qoʻshma korxona, shu jumladan, shahardagi eng yirik bozor majmualaridan biri – Qoʻyliq, „Coca-Cola Ichimligi Oʻzbekiston MChJ“ qoʻshma korxonasi, Markaziy Osiyo mintaqasidagi birinchi golf maydonchasi boʻlmish xalqaro standartdagi klub, Toshkent shahar golf klubi mavjud (jami maydon maydoni 7015 yard)^[6][7].

2015-yilda Baxt koʻli hududida koʻngilochar majmua tashkil etildi^[8].

Tuman hududida „Oʻzsmatana“, „Agrokeramika“, „Mirmaks“ qoʻshma korxonalari, 17 ta sanoat korxonasi, shu jumladan, Toshkent motor, „Irgidromash“ va boshqa, 9 ta transport muassasasi, „SredazVNIIgidromash“ ilmiy tadqiqot instituti, 5 umumiy taʼlim maktabi, musiqa maktabi, bolalar sport maktabi, 13 ta bolalar bogʻchasi, 16 ta tibbiyot davolash muassasasi, 4 ta poliklinika bor. Tumanda 522 ta yirik hamda kichik oʻrta biznes subʼyektlari faoliyat koʻrsatadi, shundan 44 tasi xorijiy investitsiyalar ishtirokida tuzilgan korxonalardir. Tuman aholisiga 11 ta oziq-ovqat, 4 ta sanoat mollari, 7 ta aralash mollar doʻkonlari, univermag, 30 ta ovqatlanish korxonasi, maishiy xizmat koʻrsatish shoxobchalari xizmat qiladi. 5 ta jamoat kutubxonasi, klub, madaniyat uyi, kinoteatr, 10 dan ziyod bolalar sport maydonchalari, tennis korti, 2 ta futbol maydoni mavjud^[9].

Yana qarang

• Bektemir

Manbalar

1. Toshkent.uz – Bektemirskiy rayon (Wayback Machine saytida 2018-07-21 sanasida arxivlangan) (uzb).
2. „Bektemir tumaniga yangi hokim tayinlandi“. Bugun.uz. Qaraldi: 2021-yil 11-fevral.^{[sayt ishlamaydi]}
3. Указ Президиума Верховного Совета Узбекской ССР «Об упразднении г. Нариманова Ташкентской области и передаче его территории в состав города Ташкента» // Правда Востока : газета. — 1990. — 28 fevral (вып. 22216, № 50). — С. 2.
4. Указ Президиума Верховного Совета Узбекской ССР «Об образовании Бектемирского района в составе города Ташкента» // Правда Востока : газета. — 1990. — 28 fevral (вып. 22216, № 50). — С. 2.
5. „Управление по земельным ресурсам и государственному кадастру города Ташкента. Махалли города Ташкента“. 2018-yil 1-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 30-iyul.
6. „Ташкентский гольф-клуб“ (deadlink). 2015-yil 16-iyulda asl nusxadan arxivlangan.
7. „Фотографии ташкентского гольф-клуба“ (deadlink). 2015-yil 16-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 16-iyul.
8. „Озеро Бахт наполнят водой“ (deadlink). 2015-yil 16-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 16-iyul.
9. "Bektemir tumani" OʻzME. B-harfi^{[sayt ishlamaydi]} Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan.