Cevat Şakir Kabaağaçlı | |
---|---|
Tavalludi |
Musa Cevat Şakir 17-aprel 1886-yil |
Vafoti |
13-oktyabr 1973-yil (87 yoshda) Izmir, Turkiya |
Fuqaroligi | Turkiya |
Kasbi | Yozuvchi |
Otasi | Mehmet Şakir Paşa |
Cevat Şakir Kabaağaçlı (tugʻilgan paytidagi ismi: Musa Cevat Şakir; 1890-yil 17-aprel – 1973-yil 13-oktyabr; taxallusi „Galikarnas baliqchisi“, turkcha: Halikarnas Balıkçısı) – turkiyalik yozuvchi, etnograf.
Şakir 1890-yilda Kabaağaclı oilasida tugʻilgan. Istanbuldagi Büyükadada oʻsgan. Sanʼatkorlar Fahrelnissa Zeid va Aliye Bergerning akasi.
Otasi Mehmed Şakir Pasha harbiy ofitser boʻlib, oʻgʻlini Oxford universitetida oʻqishga tayyorlagan. Cevat oʻqishni tashlab, Turkiyaga safari chogʻida Anise ismli italiyalik ayolga uylangan. 1914-yilda otasini fermadagi janjaldan keyin otib tashlagan. 14 yillik qamoq jazosiga hukm qilingan, biroq umumiy amnistiyadan keyin ozod qilingan[1]. 1925-yili siyosiy jinoyat ortidan uch yilga Bodrumga surgun qilingan[2].
Istanbuldagi jazo muddatini tugatgandan soʻng, u Bodrumga qaytdi (bu shaharda ilgari 25 yil yashagan). Keyin Galikarnas taxallusini oldi (nom Bodrumning antik davrdagi nomi edi)[3].
Uning Bodrum haqidagi sheʼrlaridan biri shahardagi bir lavhada koʻrsatilgan: Tepalikka yetganingizda, Bodrumni koʻrasiz. Kelganingizdek ketaman deb oʻylamang. Sizdan oldingilar ham xuddi shunday fikrda edilar, joʻnab ketayotib, ruhlarini Bodrumda qoldirdilar[4].
1950-yilda Cevat Şakir Kabaağaç badiiy taxallusi ostida filmda kichik rol oʻynagan[5].
Olim va koʻpqirrali inson boʻlgan Şakir XX asrda Turkiyadagi intellektual gʻoyalar evolyutsiyasiga katta taʼsir koʻrsatdi. U ekolog boʻlgan va Bodrumda ekgan koʻplab daraxtlari hali ham mavjud.
2015-yil 17-aprelda Google Kabaağaçlıning tugʻilgan kunini Google Doodleda nishonlagan[6].