Chal tumani

Chal

چال
tuman
36°31′41″N 69°32′20″E / 36.52806°N 69.53889°E / 36.52806; 69.53889
Mamlakat Afgʻoniston
Aholisi
 (2019)
31 337
Chal xaritada
Chal
Chal

Chal – Afgʻonistondagi tumanlardan biri.

Chalning maydoni 331 kilometr kvadratni tashkil etadi, bu nisbatan Komodo orolining maydoniga teng[1]. Tuman hududidan oqib oʻtuvchi asosiy daryo – Xonobod daryosining irmogʻi boʻlgan Chol daryosi.

Chal shimoldan Taluqan tumani, sharqdan Namak Ab tumani, janubi-sharqdan Guzargahi Nur tumani, janubdan Ishkamish va gʻarbdan Bangi tumanlari bilan chegaradosh[2].

Chal tumanida 58 qishloq mavjud.

Chalga 1975-yilda Muhammad Zohir Shoh xizmatidagi kartograf tomonidan asos solingan. Tuman 1998-yilgacha AIMS (Afgʻoniston axborot boshqaruvi xizmatlari) tomonidan xaritaga tushirilmagan[3]. Chal 2001-yil 5-iyun kuni Tolibon tomonidan qoʻlga olingan[4] va keyinchalik AQShning Afgʻonistonga bostirib kirishi natijasida qaytarib olingan.

2017-yildan 2020-yilgacha Chal Tolibon qoʻzgʻaloni vaqtida nisbatan tinch hudud boʻlgan. BBCning xabar berishicha, tuman 2017-yil oxirida toʻliq hukumat nazorati ostida deb hisoblangan, yaʼni u Tolibon tomonidan koʻpi bilan uch oyda bir marta hujumga uchragan[5]. SIGAR uni Afgʻoniston hukumati taʼsiri ostidagi tuman deb tasniflaydi[6]. 2019-yilda Afgʻonistonda boʻlib oʻtgan prezidentlik saylovlari doirasida tumandan saylovga 3000 ga yaqin ovoz berilgan[3].

Demografiyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Chal tumanida 31337 nafar aholi istiqomat qiladi va jins nisbati bo'yicha har 20 ta ayolga 24 ta erkak toʻgʻri keladi. Aholining taxminan 40% ishlaydi. Ishsizlarning 10 foizi ishga muhtoj. Tumanda 5000 ga yaqin uy xoʻjaligi istiqomat qiladi, ularning oʻrtacha soni 6,3 kishini tashkil qiladi[7].

  1. „Islands by Land Area“. unep.ch. 2018-yil 20-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 31-oktyabr.
  2. „Afg: Takhar Province - Reference Map | HumanitarianResponse“. www.humanitarianresponse.info. Qaraldi: 13-sentabr 2020-yil.
  3. 3,0 3,1 „Afghanistan District Maps“. www.arcgis.com. Qaraldi: 1-oktyabr 2020-yil.
  4. Gutkin. „Opposition: Captures Afghan District“. Washington Post (5-iyun 2001-yil). Qaraldi: 3-oktyabr 2020-yil.
  5. Adamou, Shoaib Sharifi and Louise. „Taliban 'threaten 70% of Afghanistan'“ (inglizcha). BBC News (31-yanvar 2018-yil). Qaraldi: 1-oktyabr 2020-yil.
  6. SIGAR. „Addendum to SIGAR's January 2018 Report to the United States Congress“. sigar.mil (30-yanvar 2018-yil). Qaraldi: 1-oktyabr 2020-yil.
  7. „Takhar Socio-Demographic and Economic Survey“ (inglizcha). UNFPA Afghanistan (5-yanvar 2017-yil). Qaraldi: 3-oktyabr 2020-yil.