Dilbar (yaxta)

Dilbar Barselonada. 2017-yil
Tarix
Nomi: Dilbar
Operator: Noma'lum (Gamburg, Germaniya hukumati tomonidan qo'lga olingan)
Roʻyxatdan oʻtgan porti: Kayman orollari
Quruvchisi: Lürssen
Dengizga tushirilishi: 2015-yil 14-noyabr
Kemaning ilk safari: 2016-yil
Umumiy tavsif
Turi: Deplasmanli yaxta
Vazni: 15,917 GT
Uzunligi: 156 m
Eni: 23.5 m
Suvga botishi: 6 m
Harakatga keltiruvchi kuch: Dizel elektr
Tezligi:

22,5 tugun (41,7 km/soat; 25,9 milya) (maksimal)

18 tugun (33 km/soat; 21 mil/soat) (kruiz)
Hajmi: 40 yo'lovchi
Crew: 80 dan ortiq ekipaj a'zolari

Dilbar — super-yaxta. 2015-yil 14-noyabrda[1] Germaniyaning Lyurssen kemasozlik zavodida suvga tushirilgan va 2016-yilda egasiga yetkazib berilgan[2][3]. U Omar loyihasi sifatida qurilgan. Dilbarning ichki dizayni Endryu Vinch, tashqi koʻrinishi esa Espen Oeino tomonidan ishlab chiqilgan[4].

2020-yil holatiga koʻra, Dilbar dunyodagi oltinchi eng uzun yaxta hisoblanadi. 15,917 yalpi tonnaj (GT), bu Fulk Al Salamah va REV Ocean dan keyin hajmi boʻyicha uchinchi yaxtadir[5][6].

Yaxta rossiyalik milliarder va oligarx Alisher Usmonovga tegishli edi. 2022-yil mart oyida yaxta nemis rasmiylari tomonidan 2022-yilgi Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishi paytida rus oligarxlariga nisbatan bir qator sanksiyalar doirasida hibsga olingan edi[7][8]. Xabar qilinishicha, u 800 million dollarga tushgan, 84 nafar toʻliq vaqtli ekipaj aʼzolari ishlaydi va 180 kub metrli superyaxtada oʻrnatilgan eng katta yopiq suzish havzasini oʻz ichiga oladi[9]. Usmonov avvalroq Dilbar deb nomlangan yana bir kichik yaxtaga egalik qilgan (Uning nomi 2018-yilda Al Raya nomi bilan o‘zgartirilgan)[10][11][12].

Tarix

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Germaniya hukumati tomonidan musodara (2022-yil)

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Forbes 2022-yilning 2-martida Dilbar Usmonovga qarshi Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishi munosabati bilan sanksiyalar doirasida Germaniya hukumati tomonidan hibsga olingani haqida xabar bergan edi. Dilbar 2021-yil okabr oyidan beri Gamburgdagi Blohm+Voss kemasozlik zavodida qolgan va taʼmirdan oʻtkazilmoqda edi[13][14]. Keyinchalik buni nemis rasmiylari rad etib, yaxta hibsga olinmagani, balki eksport nazorati sanksiyalari bilan qoplangani, yaʼni u maxsus ruxsatisiz Germaniyadan chiqib keta olmasligiga aniqlik kiritdi[15].

Urush boshida Dilbar Gamburgda Blohm+Voss kemasozlik zavodida edi. Kema quruq dokka joylashtirilgan va kapital taʼmirlanishi kerakligi maʼlum qilingan.

Kemaning aniq qonuniy egasi nomi yashirilgan. 2022-yil aprelida Germaniya federal politsiyasi yaxtani tergov qilgani va u Usmonovning singlisiga tegishli ekanligini maʼlum qilgan. U ham, uning akasi ham sanksiyalar ostida hisoblanadi[16]. Germaniya Federal Jinoyat politsiyasi boshqarmasi (BKA) va soliq tergov idorasi tomonidan olib borilgan surishtiruv ishlari natijasida Gulbahor Ismoilova mulkdor sifatida aniqlandi. U rossiyalik oligarx va Putinning ishonchli odami Alisher Usmonovning singlisi. Ismoilovaning ismi shu paytgacha hech qanday sanksiya roʻyxatida boʻlmagan. BKA Germaniya tashqi ishlar vazirligini yangi topilmalar haqida xabardor qilgan va keyin Ismoilovaga ham 2022-yilning aprelida ham sanksiya qo‘yilgan[17]. Germaniya rasmiylari yaxtani qoʻlga oldi. Usmonovning aktivi sifatida hibsga olinganida, yaʼni, 2022-yil iyun oyida u „750 million dollarga“ baholangan[18].

Germaniya hukumati Usmonovning muzlatib qo‘yilishi va musodara qilinishi mumkin bo‘lgan boshqa mol-mulki va aktivlarini qidirmoqda. Bavariya Tegernsidagi bir nechta villalar oligarxga tegishli ekani aytiladi[19].

Kema va dizayn

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Dilbar 2017-yilda Monakodagi Port Herkulesda bortida vertolyot bilan

2022-yil aprel oyida u Lurssen tomonidan yalpi tonnajga koʻra dunyodagi eng katta motorli yaxta boʻlib, taxminan 511 fut va 15 917 tonnani tashkil etdi. Unda ikkita vertolyot maydonchasi va „yaxtaga oʻrnatilgan eng katta yopiq basseynlardan biri“ bor. U Alisher Usmonovning onasi sharafiga nomlangan[16].

Yaxtaning uzunligi 156 metr, eni 24 metr. Dilbar alyuminiy ustki tuzilishiga ega boʻlgan poʻlatdan joy oʻzgartirish korpusi va teak taxtasi bilan jihozlangan. U Lloyd’s Register tasniflash jamiyati qoidalariga muvofiq qurilgan va SOLAS (Dengizdagi hayot xavfsizligi) talablariga toʻlaqonli javob beradi.

Kema Kayman orollarida roʻyxatga olingan.

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ „Video of Lürssen's 156m Omar launch“. SuperYacht Times. 2017-yil 6-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 5-avgust.
  2. ↑ „Aerial photos of Lürssen's 156m Dilbar“. SuperYacht Times.
  3. ↑ „Lürssen 156m Dilbar arrives in Gibraltar on delivery voyage“. Boat International.
  4. ↑ Group. „Lurssen confirms the delivery of 156m Dilbar - SuperyachtNews“. Superyacht News (2016-yil 24-iyun). Qaraldi: 2021-yil 19-mart.
  5. ↑ Pearson. „Meet the New World's Largest Yacht: Superyacht 'Fulk Al Salamah'“. Yacht Charter Fleet (2016-yil 29-iyul). Qaraldi: 2020-yil 11-fevral.
  6. ↑ „A new look at the world's largest yacht: Dilbar“ (en). www.superyachttimes.com. 2019-yil 28-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 28-oktyabr.
  7. ↑ Tognini. „Germans Seize Russian Billionaire Alisher Usmanov’s Mega-Yacht“ (en). Forbes. Qaraldi: 2022-yil 2-mart.
  8. ↑ Schwartz, Brian. „Russian oligarchs move yachts as U.S. looks to 'hunt down' and freeze assets“ (en). CNBC (2022-yil 28-fevral). Qaraldi: 2022-yil 1-mart.
  9. ↑ „Video: Lürssen 156m superyacht Dilbar delivered to owner“ (en). Boat International. 2019-yil 28-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 28-oktyabr.
  10. ↑ Jefferies. „Video: Lürssen 156m superyacht Dilbar delivered to owner | Boat International“ (en). Boat International (2016-yil 22-iyun). 2016-yil 20-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 29-sentyabr.
  11. ↑ Korotaeva. „Mega yacht ONA ex.Dilbar sold and renamed RAYA“. CharterWorld (2018-yil 3-oktyabr). Qaraldi: 2019-yil 23-iyul.
  12. ↑ „KING OF BAHRAIN • Net Worth $5 Billion • Owner of the Yacht Al Raya“ (en). SuperYachtFan. Qaraldi: 2021-yil 31-avgust.
  13. ↑ Tognini. „UPDATE: Fate Of Russian Billionaire Alisher Usmanov’s Mega-Yacht In Germany Uncertain“ (en). Forbes. Qaraldi: 2022-yil 3-mart.
  14. ↑ Tognini. „Germans Seize Russian Billionaire Alisher Usmanov’s Mega-Yacht“ (en). Forbes. Qaraldi: 2022-yil 2-mart.
  15. ↑ Usmanov. „Behörden streiten Beschlagnahmung der Dilbar ab“ (de). Spiegel. Qaraldi: 2022-yil 10-mart.
  16. ↑ 16,0 16,1 "Germany seizes the world’s largest yacht (at least according to volume)", Rachel Treisman, April 14, 2022; NPR
  17. ↑ tagesschau.de. „Sanktionen gegen Russland: Ein Schiff muss bleiben“ (de). tagesschau.de. Qaraldi: 2022-yil 8-aprel.
  18. ↑ "Megayachts Running Low on Safe Harbors as Russia Sanctions Bite", K. Oanh Ha, June 22, 2022; Bloomberg News
  19. ↑ tagesschau.de. „Sanktionen gegen Russland: Ein Schiff muss bleiben“ (de). tagesschau.de. Qaraldi: 2022-yil 8-aprel.