Gayanada fohishabozlik

Gayanada fohishalik noqonuniy, ammo keng tarqalgan. Fohishalik qonuni qadimiy va mustamlakachilik davridan boshlangan.[1] Ko'pchilik iqtisodiy sabablar va boshqa ish imkoniyatlari yo'qligi sababli fohishalikka murojaat qiladi.[2] Fohishalar orasida OIV/OITS bilan kasallanish holatlari koʻpligi sababli fohishalikka jamoatchilik e’tiborini qaratishda davom etmoqda.[3] Mamlakatda fohishalik uch turga bo'linadi: "uptown", badavlat mijozlarga xizmat ko'rsatish, "downtown", ishchilar sinfiga xizmat ko'rsatish uchun mo'ljallangan.[4] UNAIDS ma'lumotlariga ko'ra, mamlakatda 6000 ta fohisha bor. Fohishalar ko'pincha mehmonxonalarda xonalarni ijaraga olishadi va mehmonxonaning barida yoki mehmonxona tashqarisida mijozlarni jalb qilishadi.

Poytaxt Jorjtaunda fohishalar ba'zan ekipajlarga xizmat ko'rsatish uchun kapitanning ruxsati bilan bog'langan yuk tashuvchilarga tashrif buyurishadi.

Huquqiy holat

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Fohishalik Gaya qonuni bilan alohida ta'qiqlanmagan, ammo 1893-yildagi Jinoyat qonuni (huquqbuzarliklar) to'g'risidagi qonunning 356-bo'limidagi "umumiy noqulaylik" fohishalikni o'z ichiga oladi deb talqin qilingan.[5] 2005-yilda qabul qilingan "Odam savdosiga qarshi kurash to'g'risida"gi qonun odam savdosining barcha shakllarini taqiqlaydi va uch yildan umrbod ozodlikdan mahrum qilishgacha bo'lgan juda qattiq jazolarni belgilaydi.

Dekriminalizatsiyaga chaqiruv

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2014-yilda "Guyana Sex Worker Coalition" tashkiloti va bir nechta nodavlat tashkilotlar fohishalikni qonuniylashtirish va jinsiy aloqani tartibga solishga chaqirgan. Maqsad jinsiy aloqa xodimlariga nisbatan kamsitish va zo'ravonlikka chek qo'yish va ularga sog'liqni saqlash xizmatlaridan to'liq foydalanish imkoniyatini berish edi. NNTlar tarkibiga Gayana Yoshlar Challenge va Jinsiy orientatsiyani kamsitishga qarshi jamiyati kiradi.[6]

Gayananing ichki qismida oltin qazib olish sanoati mavjud. Ko'pincha Maroon va Amerindian qishloqlaridan bo'lgan ayollar oltin konchilarining jinsiy ehtiyojlarini qondirish uchun bu hududga kelishadi.[4] Ayollar yog'och, rux yoki brezentdan yasalgan vaqtinchalik konstruktsiyalarda ishlaydi. Sohildan kelgan ayollar ham odatda ikki yoki uch oylik muddatga konlarga boradilar. Biroq, 2000-yillarning boshlarida boksit sanoatining tanazzulga uchrashi va erkaklarning ish bilan bandligi va sarf-xarajatlarining kamayishi natijasida ushbu konlar atrofidagi jinsiy aloqa ishchilari sonining sezilarli darajada qisqarishiga olib keldi.[7] Ayollarning konlarda fohishalik qilish uchun sotilgani haqida dalillar mavjud.[7]

Mamlakatda OIV muammosi bor, ammo Gaya hukumati va xalqaro tashkilotlarning sa'y-harakatlari tufayli vaziyat nazorat ostida. Epidemiya 2006-yilda avjiga chiqdi[8] va 2016-yilda kattalar aholisining 1,6 foizi zarar ko'rganligi taxmin qilingan.[9] Boshqa chora-tadbirlar qatorida, jumladan, OIV haqida ma'lumot berish, prezervativlarni tarqatish dasturi boshlangan.[10] Jinsiy aloqa xodimlari yuqori xavf guruhidir.[11][12] Jinsiy aloqa xodimlari orasida OIV bilan kasallanish yillar davomida pasaydi: 1997-yilda 47%,[12] 2004-yilda 27%,[12] 2010-yilda 16%[13] va 2016-yilda 6,1% bo'lgan.[14]

Gayana jinsiy savdoga uchragan erkaklar, ayollar va bolalar uchun manba va maqsad mamlakatdir. Gayana, Braziliya, Dominikan Respublikasi, Surinam va Venesueladan kelgan ayollar va bolalar ichki va shaharlardagi kon jamoalarida jinsiy savdoga duchor bo'lishadi. Gayan fuqarolari Yamayka, Surinam va boshqa Karib dengizi mamlakatlarida jinsiy savdoga duchor bo'lishadi. Ayrim politsiya xodimlari odam savdosi jinoyatlariga sherik boʻlib, korrupsiyaga qarshi kurashga toʻsqinlik qilmoqda.

2017-yilda Qo'shma Shtatlar Davlat departamentining Odam savdosini nazorat qilish va unga qarshi kurash bo'yicha idorasi Gayana hukumatlari odam savdosiga qarshi kurash bo'yicha sa'y-harakatlarini kuchaytirgandan so'ng, Gayanani 2-darajali mamlakatdan 1-darajali mamlakatga ko'tardi.[15]

  1. Kempadoo, Kamala. Sun, sex, and gold : tourism and sex work in the Caribbean. Lanham [u.a.]: Rowman & Littlefield, 1999. ISBN 978-0847695164. 
  2. Jemmott. „Lack of jobs forces students into prostitution, illegal activities – UNICEF report“. Guyana Chronicle (30-sentabr 2016-yil). Qaraldi: 24-dekabr 2017-yil.
  3. 2008 Human Rights Report: Guyana. State.gov (25 February 2009). Retrieved on 2011-03-30.
  4. 4,0 4,1 Joseph. „The Horniest Countries in the Caribbean“. Pellau Media (8-noyabr 2016-yil). 2020-yil 10-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 24-avgust.
  5. „Sexuality, Poverty and Law Programme“. Institute of Development Studies. 2020-yil 29-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-dekabr 2017-yil.
  6. Campbell. „Calls mounted for legalization of Prostitution, regularization of sex work“. iNews Guyana (30-yanvar 2014-yil). Qaraldi: 24-dekabr 2017-yil.
  7. 7,0 7,1 Kempadoo, Kamala. Sexing the Caribbean : gender, race, and sexual labor. New York [u.a.]: Routledge, 2004. ISBN 978-0415935036. Kempadoo, Kamala (2004). Sexing the Caribbean : gender, race, and sexual labor. New York [u.a.]: Routledge. ISBN 978-0415935036.
  8. Pearson. „HIV cases rising again in Guyana“. Kaieteur News (30-may 2016-yil). Qaraldi: 24-dekabr 2017-yil.
  9. „The World Factbook - HIV/AIDS - Adult Prevalence Rate“. CIA. 13-iyun 2007-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-dekabr 2017-yil.
  10. Marks. „All those condoms? Who is using them?“. Kaieteur News (22-mart 2009-yil). Qaraldi: 24-dekabr 2017-yil.
  11. „Sex workers still severely affected by HIV/AIDS“. Kaieteur News (14-aprel 2015-yil). Qaraldi: 24-dekabr 2017-yil.
  12. 12,0 12,1 12,2 „Guyana: Estimated number of people needing antiretroviral therapy (0-49 years), 2005“. World Health Organization. Qaraldi: 24-dekabr 2017-yil.
  13. „Sex workers and loggers in Guyana challenge HIV together“. UNAIDS (18-yanvar 2011-yil). Qaraldi: 24-dekabr 2017-yil.
  14. „HIV prevalence amongst sex workers“. www.aidsinfoonline.org. UNAIDS (2016). 22-iyul 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22-iyul 2018-yil.
  15. Khatoon. „Guyana upgraded to Tier 1 in the Trafficking in Persons 2017 Report“. Newsroom (27-iyun 2017-yil). Qaraldi: 24-dekabr 2017-yil.