Qilichxon

Qilichxon Bahodir
قلیج خان بهادر

Qilichxon
Amir al-haj, Sadri-Qul
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi Samarqand
Bolalari Gʻoziuddin Xon Ferozi Jung I
Otasi Hovaja Ismoilxon Siddiqiy
Xizmat yillari 1667-1687

Xoja Obidxon Siddiqiy (17-asr – 1687), yoki Qilichxon nomi bilan mashhur boʻlgan Navob Xavaja Obid Siddiqiy Boburiy imperator Avrangzeb qoʻl ostida nabob va harbiy general edi. U Boburiylar imperiyasining sadoqatli qoʻmondonlaridan biri edi. U moʻgul lashkarboshisi Gʻoziiddinxon Feruzi Ining otasi va Mir Qamariddin Siddiqiyning oʻgʻli Asaf Jah Ining bobosi edi[1].

Qilichxon Samarqandda tugʻilgan. Uning otasi Hovaja Ismoilxon Siddiqiy ibn Shayx Allohdod Xon Siddiqiyning ibn Shayx Abdulrahmon Azizzanxon Siddiqiy. Erondagi Sohrevardlik Shihobiddin Umar as-Suhravardiyga 14-chi avlod hisoblanadi. Al-Suhravardiy mashhur fors soʻfiy tasavvufchisi, taqvodorligi va qonun bilimi bilan mashhur boʻlgan mashhur olim. U "Allum-ul-ulamo" (donishmandlarning donosi) unvoni bilan taqdirlangan[2]. Qilichxon nasabi as-Suhravardiy orqali birinchi xalifa Abu Bakrga borib taqaladi.

Hayotining boshlangʻich davri

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qilichxon oʻz oilaviy anʼanalarini buzdi yaʼni islom ilohiyoti va fors tilini yaxshi bilsa ham, olimlikdan koʻra jangchi boʻlishni tanladi. Qilichxon oʻq va kamondan mohirlik bilan foydalangan.

Qilichxon 1655-yilda Makkaga ziyorat qildi. Ammo u yerga ketayotib, Hindistonda boburiy imperator Shoh Jahonning oldida toʻxtadi. Boburiy imperator Qilichxonga hilat yoki sharaf libosini sovgʻa qilib, Makkadan qaytgach, oʻz saroyidan lavozimni vaʼda berdi.

Qilichxon Avrangzebni oʻzi tarbiyalagan. Uning qoʻmondonligi ostida Avrangzeb Hindistonning markaziy va janubiy Hindistonni bosib oldi. Golkonda zabt etilganda, u Avrangzeb armiyasining bosh qoʻmondoni edi.

Umrining oxiri

[tahrir | manbasini tahrirlash]

U 1658-yilda haj ziyoratidan Hindistonga, imperator Shoh Jahonga xizmat qilish uchun qaytib keldi. Imperator kasal boʻlib qolganini bilib, Qilichxon shahzoda Avrangzeb bilan birga boʻlishga qaror qildi. Qilichxon jang chogʻida yaralandi va olgan jarohatlari tufayli bir necha kundan soʻng vafot etdi[3]. Qilich Xon Himayat Sagar yaqinidagi Kismatpurdagi qabrga dafn etilgan[4].

Uning besh oʻgʻil va ikki qizi bor edi.

  1. Hyderabad Affairs (en). Talbot Bros., 1883. 
  2. The Bombay Quarterly Review (en). Smith, Taylor, & Company, 1856. 
  3. „Tana Shah, the last ruler of Qutb Shahi dynasty“ (2013-yil 11-sentyabr).
  4. Kate, P. V.. Marathwada under the Nizams, 1724-1948. Delhi, India: Mittal Publications, 1987. ISBN 978-81-7099-017-8. 

https://www.auliadeccan.com/2020/12/hazrat-khaja-abid-kilich-khan-siddiqui.html by https://www.auliadeccan.com/