Sardor Ahmad Chishtiy

Molana Sardor Ahmad Qadri Chishti
Tavalludi	22-sentyabr 1903-yil 29 Jumodul oxir 1321-yil (hijriy) Dialgarh Batala Britaniya Hinsdistoni
Vafoti	29-dekabr 1962-yil(1962-12-29) (59 yoshda) 1 Shabbon, 1382 hijriy yil Jhang Bazaar Faisalabad, Pokiston
Fuqaroligi	Pokiston va Britaniya Hindistoni
Kasbi	Islom ulamosi

Sardor Ahmad Chishtiy Qodriy (1903—1962) (urducha محدث اعظم مولانا سردار احمد چشتی قادری) — pokistonlik soʻfiy avliyo, muhaddis, oʻqituvchi, huquqshunos, muallif, Pokiston olimi, oʻzining izdoshi Muhadiy-Aziz tomonidan Islom olimi, deb tan olingan^[1][2].

Oilasi

Sardor Ahmad Chishtiyning otasi Choudri Miran Baxsh Chishtiy edi. U 1903-yil 22-sentyabrda Sharqiy Panjob viloyatining Gurdaspur tumanidagi Dayal Garh shahrida Arain oilasida tug‘ilgan (29-Jumaodissoniy 1321-hijriy)^[3]. Uning oʻgʻli Sohibzoda Muhammad Fazal Karim Pokiston Milliy Assambleyasi NA-82 Faysalobod aʼzosi va Sunniy Ittehad Kengashi asoschisi boʻlgan^[4].

Taʼlimi va hayot yoʻli

Sardor Ahmad Chishtiy Batalaning Dialgarh qishlogʻidagi boshlangʻich maktabda, hamda Bataladagi Islom oʻrta maktabida tahsil olib, 1924 (hijriy 1343)-yili tahsilni yakunlangan. U Lahorga FA, yaʼni ikki yillik diplom dasturiga tayyorlanish uchun kelgan va Ahmad Rizo Xonning Masjid Vazir Xon Lahordagi nutqida qatnashgach, Bareilli shahridagi Manzar-e-Islom seminariyasiga kirishga qaror qilgan^[5].

U yerda Sardor Ahmad Chishtiy Ahmad Rizo Xon Barelviyning o‘g‘li Hamid Rizo Xon bilan uchrashadi va Bareillida joylashgan Manzar-e-Islomdagi ingliz tili taʼlimini to‘xtatib, islom fanlari va sanʼati markaziga aʼzo boʻlishga qaror qiladi. U Mustafo Rizo Xon Qodriy, Amjad Ali Azmiy va Muhammad Husayndan saboq olgan^[5][6].

Amjad Ali seminariyani Aligarxning Dadu tumaniga ketganligi uchun tark etgan vaqtida, Qodriy Mazhare Islom Bareilli rahbari boʻldi^[7]. Izdoshlari va muxlislari unga „Muhaddis-e-Azam-e-Pokiston“ unvonini berishgan^[5]. U Fayslabodning Jang bozoridagi Mazhar-e-Islam Jamiya Rizviya islom seminariyasiga rahbarlik qilgan^[1]. Sardor Ahmad Chishtiy Butun Hindiston sunniy konferensiyasining homiysi boʻlgan va Pokiston harakatini qoʻllab-quvvatlagan^[8][9].

Tasavvuf

U Chishti ordeni boʻyicha Shoh Muhammad Toj-ul-Haq Chishtiyga shogird tushgan va Hamid Rizoxon, Mustafo Rizoxon Qodriy va Amjad Ali Azmiydan vorislik va oʻqituvchilik ruhsatini olgan, ular unga barcha azizlarning ishtirokida oʻqituvchilik ruxsati hamda vorisligini berishadi. Sardor Ahmad Chishtiy Ahmad Rizoxonning shogirdi edi^[10]. Uning shogirdi islom olimi Muhammad Ibrohim Siddiqiy boʻlib, Mavrikiyda sunniy Razviylar jamiyatini tuzgan^[11]. U Muhammad Abdugʻafur Hazarviyga yaqin kishilardan biri edi. Ikkalasi ham Hamid Rizoxondan tahsil olishgan^[12].

Hukmlar

Bir fatvoga koʻra, inson shariatga koʻra yashirishi kerak boʻlgan tana aʼzolarini qoplaydigan kiyim kiyishi kerak. Zeb-ziynat uchun kiyim kiyish va Alloh bergan neʼmatlarini izhor qilish tavsiya etilmaydi deyilgan^[13].

Vafoti va ziyoratgohi

Sardor Ahmad 1962-yil 29-dekabrda (1382-hijriy 1-Shaʼbon) vafot etgan va uning ziyoratgohi sunniy Rizviy Jomʼe masjidi Faysalobod shahrida joylashgan^[3].

Ishlari

U tomonidan amalga oshirilgan ishlar:^[3]

• Fataava-e-Muhaddis-e-Azam kitobi Maktaba Qadria Faislabad nashriyoti tomonidan 2001-yilda^[14] nashr etilgan.
• Sayyidna Ameer Muavia kitobi Maktaba Qadariya Fayslabad nashriyoti tomonidan 2018-yilda nashr etilgan.
• Shan E Rasul (sollallohu alayhi vasallam) Bazuban E Fana Fil Rasuli kitobi Bazm-e-Razo-e-Mustafa nashriyoti tomonidan nashr etilgan.
• Islomi Qanoon-e-Virasat yoki Islomda meros huquqi kitobi Maktaba Qadariya Fayslabod nashriyoti^[15] tomonidan nashr etilgan.
• Tabsara-o-Mazhabiy Alloma Mashriqiy haqida
• Radi-Mirzayiyat, G‘ulom Ahmad Qodiyaniy raddiyasi

U haqida

• Mohaddise Azam Pokiston — Said Jalol-ul-Din tomonidan Maulana Muhammada Sardor Ahmad Chishti Qadri kitobi Maktaba Qadria Fayslabad nashriyoti tomonidan 2012-yilda nashr etilgan^[16]

Yana qarang

• Baba Lasuri Shoh
• Baba Nur Shoh Vali
• Baba Qoim Sain
• Barkat Ali Ludhianvi

Manbalar

1. „SIC Chairman Fazle Kareem pases away“. Paktribune.
2. „Transitions: Sunni Ittehad Council Chairman Sahibzada Fazal Karim dies“ (2013-yil 16-aprel).
3. Sharaf Qadri, Abdul Hakim (June 2013). "Maulana Sardar Ahmad Qadri Chishti". Monthly Daleel-e-Rah. Archived from the original on 2023-01-06. https://web.archive.org/web/20230106124954/https://www.daleelerah.com/current/june-2013/sardar-ahmad-1306/. Qaraldi: 20 June 2020. Sardor Ahmad Chishtiy]]
4. „Sahibzada Fazal Karim – the man he was“. The Nation (2013-yil 16-aprel).
5. „- Iss Mah Ka Khususi Mazmoon .: Muhaddis-e-Azam Pakistan Maulana Mohammed Sardar Ahmed Chishti Qadri ::..“. mahnama.ahlesunnat.net. 2020-yil 30-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 6-yanvar.
6. „Azamgad Sufis of India, Dargahs of india, indain dargah, wali of allah, aulia allah, indian mystics“. www.aulia-e-hind.com. 2020-yil 17-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 6-yanvar.
7. „Sahibzada Haji Muhammad Fazal Karim“. www.awaztoday.pk. 2020-yil 7-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 6-yanvar.
8. „محدث اعظم پاکستان ابوالفضل مولانا محمد سردار احمد چشتی قادری ؒ ؒ ایک مثالی استاد تھے!“ (2019-yil 5-aprel).
9. Shami. „محدث اعظم پاکستان ابوالفضل مولانا محمد سردار احمد چشتی قادری Maulana Sardar Ahmad Chishti“. Daily Pakistan. Roznama Pakistan 5 Apr 2019 (2019-yil 5-aprel). Qaraldi: 2020-yil 20-iyun.
10. „Tazkira Muhaddis E Azam Pakistan Maulana Muhammad Sardar Ahmad R.a. By Allama Jalal Ud Din Qadri Vol 1/ تذکرہ محدث اعظم پاکساتن مولانا محمد سردار احمد قادری رح جلد 1“ (2019-yil 6-yanvar).
11. „dedication“. sunnirazvi.net.
12. „Preachers of hate on British TV: what they said that broke the broadcasting rules“. The Daily Telegraph (newspaper). Qaraldi: 2018-yil 10-noyabr.
13. Bahar-e-Shari’at, part 16, page 52 of 312 pages, published by Maktaba-tul-Madina, Karachi, Pakistan.
14. „Urdu | اردو - Fataawa-e-Muhaddis-e-Azam“. www.thesunniway.com.
15. „قانونِ وراثت“ (2012-yil 22-noyabr).
16. „Marfat Library“. www.marfat.com.