Teymuri

Teymuri qabilasi vakillari

Teymuri (oʻz nomi: Teymuri, Timuri) — Afgʻoniston (120 ming kishi) va Eron (170 ming kishi) chegara hududlarida yashovchi xalq. Charaymakov guruhining bir qismidir.

Tilga mansublik

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ular fors (fors) va dari (Rahimov 1999:819) tillarining dialektlarida gapirishadi.

Diniy mansublik

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Teymuri sunniy musulmonlar, Eronda esa teymurining koʻpchiligi shia musulmonlari (Rahimov 1999:819).

Teymurining kelib chiqishi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Teymuri kelib chiqishining ikkita versiyasi mavjud. Teymour XIII asrning moʻgʻul bosqinchiligidan keyin oʻz etnik hududiga joylashdi. Boshqa bir fikrga koʻra, teymuriylar Oʻrta Osiyodan boʻlib, oʻz nomlarini XIV-asr oxirida ularni bosib olgan Temur nomidan olgan.

Charaymakov va Teymuri etnogenezida moʻgʻul[1], turkiy va Eron xalqlari ishtirok etdi[2].Bir qator tadqiqotchilarning fikricha, moʻgʻullardan boʻlgan choraymak qabilalariga Jemshid, Teymen, Teymuri[3] kiradi. Tadqiqotchilarning taʼkidlashicha, jemshid, taymeni, firuzkuhi, teymuri dialektlariga xos boʻlgan kuchli turkiy-moʻgʻul superstratining mavjudligi.

Asosiy faoliyat

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Afgʻonistondagi teymuriylar xoʻjalikning oʻtroq va yarim koʻchmanchi turini boshqargan; Asosiy mashgʻuloti dehqonchilik, qoʻychilik ikkinchi darajali rol oʻynaydi. Eronning Teymurilari asosan chorvachilik bilan shugʻullanadi (Rahimov 1999:819).

Aholi punktlari va turar-joylar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Teymuri qora kabuslar bilan qoplangan chodirlarda yashaydi. Ushbu chodirlar afgʻon (Yahontov 1973:303) ga oʻxshaydi.

Adabiyotlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Маретин Ю. В. Народы мира. Этнографические очерки: Народы Юго-Восточной Азии / Под ред. А. А. Губера. Издательство Академии наук СССР — М.: 1966. — С. 502—511.
  • Рахимов Р. Р. Теймури // Народы и религии мира / Глав. ред. В. А. Тишков. — М.: Большая Российская Энциклопедия, 1999. — С. 819.
  • Яхонтов С. Е. О классификации языков Юго-Восточной Азии // Страны и Народы Востока. — 1973. — Вып. XV. — С. 303.

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ Maretin Yu. V. Narodi mira. Etnograficheskie ocherki: Narodi Yugo-Vostochnoy Azii / Pod red. A. A. Gubera. Izdatelstvo Akademii nauk SSSR — M.: 1966. S. 511.
  2. ↑ Maretin Yu. V. Narodi mira. Etnograficheskie ocherki: Narodi Yugo-Vostochnoy Azii / Pod red. A. A. Gubera. Izdatelstvo Akademii nauk SSSR — M.: 1966. S. 511.
  3. ↑ Ономастика Востока. Изд-во "Наука," Глав. ред. восточной лит-ры, 1980 — 152-bet.