Li five di berwetaedje, c' est ene maladeye k' acsût les åmeas et åmayes ki sont tcheryîs inte leu cinse la k' il ont skepyî, ey ene cinse ecråxhrece.
C' est del five avou do tossaedje et do matchurea, çou ki pout tourner a peumoneye et fé crever l' biesse.
Li froed ki les biesses ont so les rododos, so les grands camions d' tcheriaedje di 30 a 70 biesses[1] u des bateas[2] ki moennèt les djonnès biesses des côps a ene fameuse trote do payis d' nexhance, c' est l' prumire cåze.
Li strénse å montaedje so les rôlants éndjins, et å parcaedje dins les eclôs d' ratindaedje. Ossu po les prijhes di sonk et les eploctaedjes ki les otorités årtisreces u les ecråxheus polèt dmander.
Adon-pwis, totes ls bactereyes et les virûsses do sistinme respirrece des bovrins, copurade ki ces-ci sont dispårtis inte tos les poirteus vinant did mon diferins acleveus.
Inte di zels : li virûsse del nazitchenålite å virûsse des vatches, les pasturales (Mannheimia hemolytica, Pasteurella multocida, les virûsses des gripes come li Para-inflouwenza 3.