An suman kay usa nga rice cake na nagtikang ha Pilipinas. Ginhimo ito tikang ha pilit na hinatokan, danay ginpuputos ha dahon hit saging. Ginkakaon ito na may padis na asukar o ginsasawsaw sa latik. Ha iba na ngadto ha Visayas, gintatawag ito na budbod. Mayda suman na ginhimo tikang ha bilanghoy.
Damo an klase ha suman, depende ito ha lugar kun hain ito ginhimo or gintikangan. An iba kay nakabutang ha ubos:[1]
Binuo (o Suman sa Binuo) - Danay nala nakikitan na kaluto hit suman, it pilit ginbababad, ngan ginsasagulan hin gatas hit lubi ngan asukar, nakaputos hin dahon hit Tagbak na tanom ngan ginluluto. It dahon an naparasa ngan naghahatag hin minty nga rasa para ha suma.
Suman sa Ibus (o Ibus) - An pilit kay ginhuhugasan, ngan ginsasagulan hin asin ngan gatas hit lubi. Ginsusulod hira ha mga coil na surudlan na tikang ha bata na palm leaves na gintatawag na Ibus o Ibos, ngan ginaayos gamit an butnga hit dahon. Ginluluto ito gamit hin tubig na may "luyang dilaw" (turmeric) - amo nahihimo na darag na kolor - ngan ginkakaon na may unod hit lubi ngan asukar o latik.
Suman sa Inantala - It panakot para hito kay parehas la hit Ibus, pero it nagpaiba la kay it pagsagol ha pagluto, tapos ginbubutangan hin dahon hit saging na gutiay.
Sumang Kamoteng Kahoy - It bilanghoy kay gindudurog tapos ginsasagulan hin gatas hit lubi, asukar, ginpuputos hin dahon hit saging, ngan ginluluto.
Suman sa Lihiya - ginbabad na pilit ha gatas hit lubi tapos ginbutangan hin lihiya , nakaputos ha dahon hit saging tapos ginpapakaladkad nga duha na oras. Ginkakaon ito na may padis na duha nga klase nga latik - an bulaw na nagiritom kay tikang ha kaiha na pagluto, ngan it busag na mas makusog pa na rasa hin lubi.
Sumang Wilmacale - Bilanghoy na suman ngan mas matig-a ha iba na suman, na ginpatamis ha bulaw na asukar ngan lubi, ngan ginluluto ha dahon hit saging ngan ginkakaon na nakatusok.
Sumang Inilonggo - Ito ay Biko ha Hiligaynon/Ilonggo.
An pagputos ha suman kay usa na nga makuri pero diri na makitan ha iba na sining, ngan naimpluwensya tikang ha mga Indian nga tradisyon. It gingagamit na putos kay nakadepende kun ano na dahon it aada, parehas ha palm, saging, anahaw ngan dahon hit kawayan, bagal hit lubi, ngan iba pa. Mayda mga simple la it kaputos na nakikitan ha binuo ngan it kamoteng kahoy, nga nahihimong kwadrado na suman. Mayda gihapon mga suman na pa igbaw it kaputos parehas ha inantala nga nahihimong tubular it itsura. Mayda liwat kaputos na pa-trianggulo, parehas ha balisungsong. An iba na suman kay ginkakaon na parehas ha sorbetes na it iya apa kay ginhimo tikang ha dahon hit saging. Ngan mayda gihapon mga kumplikado na pagputos parehas sa pusu ("heart").