Tōa-tiū-tiâⁿ | |
— Tâi-pak-chhī ê thoân-thóng tōe-miâ — | |
Kok-ka | Tiong-hoâ Bîn-kok (Tâi-oân) |
---|---|
Koān-chhī | Tâi-pak-chhī |
Khu | Tāi-tông-khu |
Toā-tiū-tiâⁿ (Hàn: 大稻埕; Eng: Twatutia) sī Tâi-pak-chhī Tāi-tông-khu se-lâm-pō͘ ê chi̍t ê thoân-thóng tōe-hō-miâ, mā hō-chò Tiū-kang (稻江) kap Tiū-tin (稻津)[chù 1]. In-ūi chia khah-chá ū tōa phìⁿ pha̍k tiū-á ê khang-tōe (稻埕[chù 2]), só͘-í chiah hō-chò Tōa-tiū-tiâⁿ. 1851 nî, Lîm Lâm-tiân (林藍田) ūi-tio̍h beh cháu-phiah hái-chha̍t, ùi Ke-lâng chhian-sóa kàu Tōa-tiū-tiâⁿ chò seng-lí, khai-siat tiàm-thâu, khai-sí tī Tōa-tiū-tiâⁿ chit kak-sì chìn-hêng siong-gia̍p oa̍h-tāng. 1853 nî, Sam-ip-lâng kap Tâng-oaⁿ-lâng ūi-tio̍h Báng-kah po͘-thâu ê khòng-chè khoân-lī, hoat-seng liáu chhia-piàⁿ sū-kiāⁿ; Ē-kau ê Tâng-oaⁿ-lâng bô-la̍t tí-khòng, chhōa Hâ-hái Siâⁿ-hông sóa lâi kàu Tōa-tiū-tiâⁿ; lo̍h-bé tī Tōa-tiū-tiâⁿ piⁿ-á ê Tām-chúi-hô po͘-thâu kau-e̍k chiah ta̍uh-ta̍uh-á heng-ōng--khí-lâi. 1860 nî, Tām-chúi khui káng liáu-āu, Tōa-tiū-tiâⁿ chiâⁿ-chò Tōa-tâi-pak siōng hoân-hôa ê bu̍t-chu chi̍p-sàn tiong-sim, í tê-hio̍h kap pò͘-liāu bō͘-e̍k ûi-chú. Tōa-tiū-tiâⁿ ê tē-hio̍h bō͘-e̍k tī iûⁿ-hâng tòa-niá hā, m̄-nā chhī-tiûⁿ khok-tāi, mā chō-chiū tōa châi-hù kap hoân-êng. Kàu Ji̍t-pún sî-tāi liáu-āu, Ji̍t-siong tí-chè iûⁿ-hâng sè-le̍k, choán chò Ji̍t-pún kap Tang-lâm-a ê seng-lí. Chiàn-āu, Tōa-tiū-tiâⁿ in-ūi Tām-chúi-hô khó-ta ta̍uh-ta̍uh-á tio̍h sit-khì hô-káng ê kong-lîng; lî-chhiáⁿ Tâi-oân só͘ seng-sán ê tê-bí piàⁿ bōe-iâⁿ Sek-lân âng-tê ê kèng-cheng, jî-lâi bān-bān-á chhìn-chhī--lo̍h-khì. Āu-lâi teh Tâi-pak chhī-khu tio̍h chi̍t-pō͘ chi̍t-pō͘ ê hiòng tang-pêng chhī-khu lâi hoat-tián; jîn-kháu mā tāi-liōng sóa chhut. Tōa-tiū-tiâⁿ bô-táⁿ-kín soah chiâⁿ-chò Tâi-pak-chhī gōa-ûi ê lāu-kū chhī-khu.