Binh pháp tam đại nguyên lưu (兵法三大源流 - Hyōhō sandai genryū, Heihō sandai genryū) là danh từ chỉ chung 3 lưu phái kiếm thuật Nhật Bản, bao gồm Nen-ryū (Niệm lưu), Shintō-ryū (Thần Đạo lưu) và Kage-ryū (Âm lưu). Tên gọi này bắt nguồn từ tên 3 môn phái gồm Nen-ryū (Niệm lưu), Shintō-ryū (Tân Đương lưu) và Kage-ryū (Âm lưu) thời trung cổ trong lịch sử binh pháp từ cuốn "Kage mokuroku" (Ảnh mục lục) mà kiếm sư Kami-izumi Nobutsuna trao lại cho Yagyū Muneyoshi vào niên hiệu Eiroku thứ 9 (1566). Người ta cho rằng khi lần theo nguồn gốc kiếm thuật Nhật Bản thì sẽ đến được 3 lưu phái này. Cũng có trường hợp bao gồm luôn cả phải Chūjō-ryū và gọi là binh pháp tứ đại nguyên lưu. Từ "binh pháp" (heihō, hyōhō) không chỉ có nghĩa là thuật bày binh bố trận, điều binh khiển tướng mà còn mang nghĩa võ nghệ, kiếm pháp.
Là lưu phái do Nen-ami Jion sáng lập. Các lưu phái khởi nguồn từ Nen-ryū
Là kiếm pháp truyền thừa ở địa phương Katori, Kashima. Shintō-ryū trong tam đại nguyên lưu không phải danh từ chỉ bất cứ môn phái cụ thể nào, chẳng hạn như Tenshin Shōden Katori Shintō-ryū. Dưới đây là các lưu phái kiếm thuật bắt nguồn từ Shintō-ryū
Môn phái do Aisu Hisatada gây dựng nên còn gọi là Aisu Kage-ryū. Dưới đây là các lưu phái khởi nguồn từ Kage-ryū.