Chính phủ Pháp

Chính phủ Cộng hòa Pháp

Gouvernement de la République française Government of the French Republic
Tổng quan Chính phủ
Thành lập	1958 (Đệ ngũ Cộng hòa)
Nhà nước	Cộng hòa Pháp
Lãnh đạo	Thủ tướng
Bổ nhiệm bởi	Tổng thống Cộng hòa
Tổ chức chính	Hội đồng Bộ trưởng
Chịu trách nhiệm trước	Quốc hội
Trụ sở	Hôtel Matignon Paris
Website	http://www.gouvernement.fr

Chính phủ Cộng hòa Pháp (Pháp: Gouvernement de la République française, tiếng Anh: Government of the French Republic) hay Chính phủ Pháp, là cơ quan điều hành ngành hành pháp tại Cộng hòa Pháp. Chính phủ này bao gồm Thủ tướng, là người đứng đầu chính phủ, và Bộ trưởng phụ trách và Bộ trưởng cao cấp. Bộ trưởng cao cấp còn được gọi là Bộ trưởng (Pháp: Ministres), và Bộ trưởng phụ trách thì được gọi bằng Thư ký Nhà nước hay Quốc vụ khanh (Pháp: Secrétaires d'État). Một cơ quan điều hành bé hơn nhưng với quyền lực lớn hơn là Hội đồng Bộ trưởng (Pháp: Conseil des ministres) chỉ gồm Bộ trưởng cao cấp, mặc dù Bộ trưởng phụ trách có thể tham dự phiên họp. Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng (Pháp: Président du Conseil des ministres) do Tổng thống nắm giữ, không giống với Chính phủ do Thủ tướng lãnh đạo.

Thành phần

Tất cả thành viên trong Chính phủ đều được Tổng thống bổ nhiệm theo đề nghị của Thủ tướng. Các thành viên Chính phủ được phân cấp theo thứ hàng và được bổ nhiệm cùng lúc tại thời điểm Chính phủ thành lập. Theo hạng phân cấp, Thủ tướng là người đứng đầu Chính phủ, được Tổng thống Cộng hòa đề cử. Sau khi trở thành Thủ tướng, ứng viên Thủ tướng phải gửi danh sách thành viên Chính phủ cho Tổng thống xét duyệt, Tổng thống có thể phê chuẩn hoặc từ chối các chức danh. Các chức danh được phân cấp theo tầm quan trọng:

• Thứ 2 Chính phủ (Pháp: Numéro deux du gouvernement français): chức vụ đứng sau Thủ tướng trong Chính phủ, có quyền hạn trong chính phủ và một số Bộ kiêm nhiệm. Chức vụ tương đương Phó Thủ tướng.
• Bộ trưởng Nhà nước (Pháp: ministres d'État): hàm Bộ trưởng cao cấp nhất, và là thành viên Hội đồng Bộ trưởng. Chức vụ mang tính chất danh dự được trao cho một số Bộ trưởng để thể hiện sự uy tín và trách nhiệm. Chức vụ có thể tham dự các phiên họp liên ngành mà chỉ Thủ tướng mới có đặc quyền. Tại phiên họp Hội đồng Bộ trưởng có thể đưa ra ý kiến của mình mà không liên quan đến Bộ đang nắm giữ.
• Bộ trưởng Cao cấp (Pháp: ministres): Chức vụ đứng đầu một Bộ, bao quát công việc chung của Bộ phụ trách, có thể gồm một hoặc nhiều lĩnh vực khác nhau.
• Bộ trưởng Chuyên trách (Pháp: ministres délégués): Chức vụ thấp hơn hàm Bộ trưởng Cao cấp, chỉ phụ trách một hoặc một số lĩnh vực được Bộ trưởng Cao cấp hoặc Thủ tướng ủy quyền. Chức vụ thường thuộc thẩm quyền của một Bộ trưởng Cao cấp nhưng đôi khi báo cáo trực tiếp cho Thủ tướng.
• Quốc vụ khanh (Pháp: secrétaires d'État): hay còn gọi là Thư ký Nhà nước, hàm Bộ trưởng phụ trách, là chức vụ thấp nhất trong phân cấp Chính phủ. Quốc vụ khanh làm việc trực tiếp dưới quyền Bộ trưởng hoặc Thủ tướng. Quốc vụ khanh không phải thành viên của Hội đồng Bộ trưởng nhưng họ có thể tham dự nếu vấn đề thảo luận liên quan đến nhiệm vụ của họ.
• Cao ủy (Pháp: hauts commissaires): chức vụ được thành lập cho Cao ủy Liên minh đoàn kết tích cực chống đói nghèo của Pháp trong Chính phủ của Thủ tướng Fillon (2007-2010). Chức vụ hiện tại không có.

Quyền hạn

Điều 20 Hiến pháp Pháp quy định về quyền hạn và chức năng của Chính phủ:

Điều 20

1. Chính phủ xây dựng và thực hiện chính sách quốc gia.
2. Chính phủ nắm giữ, điều hành hệ thống hành chính và các lực lượng vũ trang.

Chính phủ có quyền xây dựng dự thảo luật và đệ trình Nghị viện thảo luận thông qua. Tất cả các quyết sách của Chính phủ đều được công khai trên Công báo hàng ngày. Tất cả các dự thảo và một số nghị định cần phải được Hội đồng Bộ trưởng chấp thuận. Và hơn thế Hội đồng Bộ trưởng xác định định hướng chính trị và chính sách chung cho Chính phủ, và đưa ra các bước để tiến hành thực hiện theo định hướng đó. Ngoài việc thực hiện quyền hành pháp, Chính phủ còn phải chịu trách nhiệm bảo vệ đất nước và chỉ đạo hoạt động của quân đội. Chính phủ Pháp hoạt động dựa theo nguyên tắc cộng trị (Collégialité).

Phiên họp

Phiên họp của Chính phủ diễn ra ngày thứ 4 hàng tuần tại điện Elysee do Tổng thống chủ trì thúc đẩy đoàn kết về cộng trị trong Chính phủ. Nhưng hầu hết công việc của Chính phủ thực hiện tại nơi khác. Được thực hiện tại mỗi bộ riêng. Mỗi bộ có Văn phòng riêng được gọi là Nội các Bộ (Cabinet ministériel) có khoảng 10-20 thành viên. Thành viên Nội các Bộ giúp Bộ trưởng vận hành Bộ. Thành viên Nội các Bộ là nhân vật quyền lực trong Chính phủ,đồng thời làm việc trong lĩnh vực hành pháp và chính trị. Các hệ thống phân cấp trong Nội các Bộ do Bộ trưởng xác định. Đại diện một số Bộ được thành lập thành nhóm công tác với nhiệm vụ giám sát các cuộc họp liên Bộ và để đảm bảo công việc của Chính phủ được thực hiện hiệu quả.

Ngân sách

Chính phủ chịu trách nhiệm về chính sách kinh tế và tài chính của Cộng hòa Pháp, được uỷ quyền cho tất cả các chi phí thực hiện của từng Bộ, và cũng quản lý tất cả doanh thu. Chi phí này được thực hiện thông qua "luật tài chính" (Pháp: Loi des Finances). Mỗi Bộ trưởng phải chuẩn bị một danh sách các yêu cầu đối với các quỹ hàng năm, và nộp cho Bộ Ngân sách. Bộ này quyết định cấp phép hoặc từ chối yêu cầu xin tài trợ của các Bộ trưởng. Bộ cũng tính toán ngân sách nhà nước cho các năm tới. Quốc hội bỏ phiếu cho tất cả các khoản tài trợ của luật tài chính.

Danh sách các Bộ

Bộ

Tên		Thành lập	Cơ quan thuộc thẩm quyền		Huy hiệu
Tiếng Việt	Tiếng Pháp		Cơ quan Thư ký	Cơ quan hành pháp
Thủ tướng	Premier ministre	4/10/1958	Tổng Thư ký Chính phủ Tổng Thư ký các vấn đề châu Âu Tổng Thư ký Quốc phòng và An ninh Tổng thư ký Biển Tổng Thư ký hiện đại hóa chính sách công	Tổng cục hành chính và dịch vụ dân sự
Bộ Ngoại giao và Phát triển quốc tế	Ministre des Affaires étrangères et du Développement international	1547	Tổng Thư ký Bộ Ngoại giao	Tổng cục Chính trị và an ninh Ban EU Tổng cục toàn cầu hóa, phát triển và hợp tác Tổng cục hành chính và hiện đại hóa
Bộ Giáo dục quốc gia, Đại học và Nghiên cứu	Ministère de l'Éducation nationale, de l'Enseignement supérieur et de la recherche	1828	Tổng Thư ký Bộ Giáo dục quốc gia, Đại học và Nghiên cứu	Tổng cục giáo dục trường học Tổng cục giáo dục trên đại học và chuyên nghiệp Tổng cục nghiên cứu và đổi mới
Bộ Tư pháp	Ministère de la Justice	1551	Tổng Thư ký Bộ Tư pháp	Cục Dịch vụ Tư pháp Cục Dân chính và con dấu Cục Hình sự và Ân xá Cục quản lý Nhà tù Cục bảo vệ Tư pháp của thanh niên
Bộ Tài chính và Ngân sách công	Ministère des Finances et des Comptes publics	1561	Tổng Thư ký Bộ Tài chính và Kinh tế	Tổng cục Ngân khố (tài chính+kinh tế) Tổng cục INSEE (tài chính+kinh tế) Tổng cục cạnh tranh, vấn đề tiêu dùng, phòng chống gian lận (kinh tế) Cục Ngân sách (tài chính) Tổng cục Tài chính công (tài chính) Tổng cục Hải quan và thuế gián tiếp (tài chính) Tổng cục Năng lực cạnh tranh, Công nghiệp và Dịch vụ (kinh tế)
Bộ Kinh tế, Công nghiệp và kỹ thuật số	Ministère de l'Économie, de l'Industrie et du Numérique	1561
Bộ Xã hội và Y tế	Ministère des Affaires sociales et de la Santé	1920	Tổng Thư ký Bộ Xã hội	Tổng cục Y tế (y tế) Tổng cục chăm sóc sức khỏe (y tế) Tổng cục liên kết Xã hội (y tế+kinh tế) Tổng cục Lao động (lao động)
Bộ Lao động, Việc làm và Đối thoại xã hội	Ministère du Travail, de l'Emploi, de la Formation professionnelle et du Dialogue social	1906
Bộ Đô thị, Thanh niên và Thể thao	Ministère de la Ville, de la Jeunesse et des Sports	2014
Bộ Nhà ở, bình đẳng vùng lãnh thổ và chính sách Nông thôn	Ministère du Logement, de l'Égalité des territoires et de la Ruralité	2014	Tổng Thư ký Bộ sinh thái và phát triển bền vững	Tổng cục quy hoạch, nhà ở và tự nhiên (nhà ở+sinh thái) Tổng cục năng lượng và khí hậu (sinh thái) Tổng cục cơ sở hạ tầng, giao thông vận tải và biển (sinh thái) Tổng cục hàng không dân dụng (sinh thái) Tổng cục phòng ngừa rủi ro (sinh thái)
Bộ Sinh thái, phát triển bền vững và năng lượng	Ministère de l'Écologie, du Développement durable et de l'Énergie	1830
Bộ Nội vụ	Ministère de l'Intérieur	1790	Tổng Thư ký Bộ Nội vụ	Tổng cục Đoàn thể địa phương (nội vụ+phân cấp) Tổng cục Cảnh sát quốc gia (nội vụ) Tổng cục An ninh Nội địa (nội vụ) Tổng cục Hiến binh quốc gia (nội vụ) Tổng cục ngoại quốc tại Pháp (nội vụ) Tổng cục An ninh dân sự và quản lý khủng hoảng (nội vụ) Tổng cục Hải ngoại (hải ngoại)
Bộ Hải ngoại	Ministère des Outre-mer	1710
Bộ Quốc phòng	Ministère de la Défense	1589	Tổng Thư ký quản lý	Tổng Tham mưu trưởng Quốc phòng Tổng cục Vũ khí
Bộ Văn hóa	Ministère de la Culture	3/2/1959	Tổng Thư ký Bộ Văn hóa	Tổng cục Di sản Tổng cục sáng tạo nghệ thuật Tổng cục truyền thống và văn hóa kỹ thuật
Bộ Nông nghiệp, Thực phẩm và Lâm nghiệp	Ministère de l'Agriculture, de l'Agroalimentaire et de la Forêt	1836	Tổng Thư ký Bộ Nông nghiệp, Thực phẩm và Lâm nghiệp	Tổng cục nông nghiệp, thực phẩm và vùng lãnh thổ Tổng cục thực phẩm Tổng cục Giáo dục và Nghiên cứu
Bộ Phi tập trung, Cải cách Nhà nước và Công chức Nhà nước	Ministère de la Décentralisation et de la Fonction publique	1959

Chính phủ hiện tại

Bài chi tiết: Chính phủ thứ hai của Édouard Philippe

Chính phủ hiện tại do Thủ tướng Édouard Philippe điều hành.

Cơ cấu trong Chính phủ hiện tại của Édouard Philippe:

Thủ tướng

Chức vụ	Tên	Đảng
Thủ tướng	Édouard Philippe	LR sau đó DVD[1]

Bộ trưởng Nhà nước

Chức vụ	Tên	Đảng
Bộ trưởng Nhà nước, Bộ trưởng Sinh thái và Đoàn kết	François de Rugy	LaREM

Bộ trưởng Cao cấp

Chức vụ	Tên	Đảng
Chưởng Ấn, Bộ trưởng Tư Pháp	Nicole Belloubet	DVG
Bộ trưởng Châu Âu và Ngoại giao	Jean-Yves Le Drian	PS sau đó DVG
Bộ trưởng Quốc phòng	Florence Parly	DVG
Bộ trưởng Đoàn kết và Y tế	Agnès Buzyn	Không đảng phái sau đó LaREM[2]
Bộ trưởng Kinh tế và Tài chính	Bruno Le Maire	LR[3] sau đó LaREM[4]
Bộ trưởng Lao động	Muriel Pénicaud	DVG sau đó LaREM[5]
Bộ trưởng Giáo dục Quốc gia và Thanh niên	Jean-Michel Blanquer	DVD sau đó LaREM[6]
Bộ trưởng Công vụ và Hành chính công	Gérald Darmanin	LR sau đó LaREM[7]
Bộ trưởng Nội vụ	Christophe Castaner	LaREM
Bộ trưởng Đại học, Nghiên cứu và Sáng tạo	Frédérique Vidal	Không đảng phái sau đó LaREM
Bộ trưởng Gắn kết các vùng lãnh thổ và Quan hệ với các Vùng lãnh thổ hải ngoại	Jacqueline Gourault	MoDem
Bộ trưởng Hải ngoại	Annick Girardin	PRG sau đó MR
Bộ trưởng Văn hóa	Franck Riester
Bộ trưởng Nông nghiệp và Lương thực	Didier Guillaume	PS
Bộ trưởng Thể thao	Roxana Maracineanu

Bộ trưởng Chuyên trách

Chức vụ	Ủy quyền bởi	Tên	Đảng
Bộ trưởng phụ trách Quan hệ với Nghị viện	Thủ tướng	Marc Fesneau	MoDem
Bộ trưởng phụ trách Giao thông	Bộ trưởng Nhà nước, Bộ trưởng Sinh thái và Đoàn kết	Élisabeth Borne	LaREM[8]
Bộ trưởng phụ trách các Vùng lãnh thổ hải ngoại	Bộ trưởng Gắn kết các vùng lãnh thổ và Quan hệ với các Vùng lãnh thổ hải ngoại	Sébastien Lecornu
Bộ trưởng phụ trách Thành phố và Nhà ở	Bộ trưởng Gắn kết các vùng lãnh thổ và Quan hệ với các Vùng lãnh thổ hải ngoại	Julien Denormandie	LaREM

Quốc vụ khanh

Chức vụ	Ủy quyền bởi	Tên	Đảng
Quốc vụ khanh phát ngôn viên Chính phủ	Thủ tướng	Sibeth NDiaye	LREM
Quốc vụ khanh phụ trách Bình đẳng giới và chống kỳ thị	Thủ tướng	Marlène Schiappa	LREM
Quốc vụ khanh phụ trách Người khuyết tật	Thủ tướng	Sophie Cluzel	Không đảng phái
Quốc vụ khanh	Bộ trưởng Nhà nước, Bộ trưởng Sinh thái và Đoàn kết	Brune Poirson	LaREM
Quốc vụ khanh	Bộ trưởng Nhà nước, Bộ trưởng Sinh thái và Đoàn kết	Emmanuelle Wargon	Không đảng phái
Quốc vụ khanh	Bộ trưởng Châu Âu và Ngoại giao	Jean-Baptiste Lemoyne	LaREM
Quốc vụ khanh phụ trách Châu Âu vụ	Bộ trưởng Châu Âu và Ngoại giao	Amélie de Montchalin	LaREM
Quốc vụ khanh	Bộ trưởng Quốc phòng	Geneviève Darrieussecq	MoDem
Quốc vụ khanh	Bộ trưởng Đoàn kết và Y tế	Christelle Dubos	LaREM
Quốc vụ khanh	Bộ trưởng Đoàn kết và Y tế	Adrien Taquet	LaREM
Quốc vụ khanh phụ trách Kỹ thuật số	Bộ trưởng Kinh tế và Tài chính Bộ trưởng Ngân sách công	Cédric O	LaREM
Quốc vụ khanh	Bộ trưởng Kinh tế và Tài chính	Agnès Pannier-Runacher
Quốc vụ khanh	Bộ trưởng Giáo dục Quốc gia và Thanh niên	Gabriel Attal	LaREM
Quốc vụ khanh	Bộ trưởng Ngân sách công	Olivier Dussopt	PS sau đó DVG
Quốc vụ khanh	Bộ trưởng Nội vụ	Laurent Nuñez

Tham khảo

1. Article (sửa | talk | lịch sử | liên kết | theo dõi | nhật trình)
2. https://www.lemonde.fr/gouvernement-philippe/article/2017/10/24/le-grand-oral-d-agnes-buzyn_5205042_5129180.html. Đã bỏ qua tham số không rõ |titre= (gợi ý |title=) (trợ giúp); Chú thích có các tham số trống không rõ: |site=, |consulté le=, |langue=, và |auteur= (trợ giúp); |title= trống hay bị thiếu (trợ giúp).
3. https://www.huffingtonpost.fr/2017/05/17/bruno-le-maire-nomme-ministre-les-republicains-ont-fait-le-cho_a_22095484/. Đã bỏ qua tham số không rõ |consulté le= (gợi ý |access-date=) (trợ giúp); Đã bỏ qua tham số không rõ |titre= (gợi ý |title=) (trợ giúp); Đã bỏ qua tham số không rõ |site= (trợ giúp); |title= trống hay bị thiếu (trợ giúp)
4. A.B. avec AFP, « Bruno Le Maire roule officiellement pour La République En Marche » sur 20 minutes, 24 septembre 2017
5. https://www.huffingtonpost.fr/2017/09/24/bruno-le-maire-est-adherent-den-marche_a_23220846/. Đã bỏ qua tham số không rõ |titre= (gợi ý |title=) (trợ giúp); Chú thích có các tham số trống không rõ: |site=, |consulté le=, |langue=, và |auteur= (trợ giúp); |title= trống hay bị thiếu (trợ giúp).
6. http://www.lci.fr/replay/l-invite-politique-de-24h-pujadas-l-info-en-questions-du-31-octobre-2017-jean-michel-blanquer-ministre-de-l-education-nationale-2069023.html
7. Article (sửa | talk | lịch sử | liên kết | theo dõi | nhật trình)
8. “10 choses à savoir sur Elisabeth Borne, la ministre qui porte la réforme de la SNCF”. Truy cập 22 tháng 7 năm 2023.