Chương trình Luna

Chương trình không gian Luna

Луна Космическая Программа Luna Kosmicheskaya Programma
Vị trí Luna hạ cánh trên Mặt trăng được đánh dấu màu đỏ; Nhiệm vụ Apollo màu xanh lá cây và Surveyor màu vàng.
Tổng quan chương trình
Quốc gia	Liên Xô, Nga
Mục đích	Cuộc thám hiểm Mặt trăng không có người lái
Trạng thái	hoạt động
Lịch sử chương trình
Thời gian	1958–1976
Chuyến bay đầu tiên	Luna E-1 No.1 23 tháng 9 năm 1958
Chuyến bay cuối cùng	Luna 25 11 tháng 8 năm 2023
Những lần thành công	15
Những lần thất bại	29
Những lần thất bại một phần	0
Địa điểm phóng	Sân bay vũ trụ Baykonur
Thông tin phương tiện
Tên lửa đẩy	Luna 8K72 Molniya-L Molniya-M Proton-K/D-1 Soyuz 2.1b

Chương trình Luna (từ tiếng Nga Луна "Luna" có nghĩa là "Mặt trăng"), đôi khi được truyền thông phương Tây gọi là Lunik,^[1] là một loạt các sứ mệnh tàu vũ trụ robot được Liên Xô gửi lên Mặt trăng từ năm 1959 đến năm 1976. Mười lăm chương trình đã được thực hiện thành công, mỗi chiếc được thiết kế như tàu quỹ đạo hoặc tàu đổ bộ, đồng thời đạt được nhiều thành tựu đầu tiên trong lĩnh vực thám hiểm không gian. Họ cũng thực hiện nhiều thí nghiệm, nghiên cứu thành phần hóa học, trọng lực, nhiệt độ và bức xạ của Mặt trăng.

24 tàu vũ trụ được chính thức đặt tên là Luna, mặc dù nhiều tàu vũ trụ khác đã được phóng lên. Những chuyến không đạt được quỹ đạo không được thừa nhận công khai vào thời điểm đó và không được gán số Luna. Những chuyến bay thất bại trong quỹ đạo Trái đất thấp thường được đặt tên là Kosmos (en).^[2] Chi phí ước tính của chương trình Luna năm 1964 là 6–10 tỷ USD.^[3]

Vào tháng 8 năm 2023, sau 47 năm, Roscosmos thực hiện lại sứ mệnh đổ bộ lên mặt trăng với tàu Luna 25. Luna 25 cất cánh vào ngày 10 tháng 8 năm 2023, 23:10 UTC, trên đỉnh tên lửa Soyuz-2.1b từ Sân bay vũ trụ Vostochny ở Vùng Amur viễn đông của Nga.^[4] Vào ngày 19 tháng 8 năm 2023 lúc 11:57 UTC, tàu đổ bộ đã bị rơi trên bề mặt Mặt Trăng sau khi điều động quỹ đạo thất bại.^[5][6]

Các chuyến bay

Xem thêm

• Chương trình vũ trụ Liên Xô
• Thăm dò Mặt Trăng
• Chạy đua vào không gian
• Chương trình Apollo

Tham khảo

1. Amy Shira Teitel (13 tháng 4 năm 2017). “How Russia Beat the U.S. to the Moon”. Daily Beast. Truy cập ngày 14 tháng 3 năm 2023.
2. Zak, Anatoly. “Planetary Spacecraft – Moon Missions”. RussianSpaceWeb.com.
3. “Comparison of US and Estimated Soviet Expenditures for Space Programs” (PDF). CIA. tháng 8 năm 1964. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 23 tháng 1 năm 2017.
4. “As Chandrayaan-3 and Luna 25 prepare to land on Moon, two questions”. 19 tháng 8 năm 2023. Lưu trữ bản gốc ngày 19 tháng 8 năm 2023. Truy cập ngày 19 tháng 8 năm 2023.
5. Krebs, Gunter (3 tháng 12 năm 2019). “Luna-Glob (Luna 25)”. Gunter's Space Page. Lưu trữ bản gốc ngày 24 tháng 7 năm 2022. Truy cập ngày 14 tháng 1 năm 2020.
6. Howell, Elizabeth. “Russia's Luna-25 Lander Has Crashed into the Moon”. Scientific American (bằng tiếng Anh). Lưu trữ bản gốc ngày 22 tháng 8 năm 2023. Truy cập ngày 21 tháng 8 năm 2023.