Freistaat

Freistaat (nghĩa đen là nước tự do) là một từ xuất phát ở Đức vào thế kỷ 19 để chỉ một nước cộng hòa (Republik), không còn có thể chế quân chủ. Dưới thời cộng hòa Weimar, Freistaat là từ chính thức để chỉ đa số những bang Đức có lãnh thổ rộng lớn. Ngày nay nó là từ chính thức để gọi các bang Bayern (seit 1945), Sachsen (từ 1992) và Thüringen (từ 1993) và từ 1945 cho tới 1952 cũng cho bang Baden.

Nguồn gốc

Từ thời Trung cổ từ frei (tự do, độc lập) đã được dùng kèm theo các chữ Stände (tập đoàn nghề nghiệp), Reichstadt (thành phố đế quốc) hay thành phố Hanse. Nó có nghĩa là được ban cho một số quyền nào đó, miễn thuế hay có quyền về tư pháp.

Gần đây từ Freistaat được dùng có nghĩa là một nước cộng hòa. Đó là một nước mà quyền hành thuộc người dân, trái với thể chế quân chủ, người đứng đầu nước được dân chúng bầu trực tiếp hay gián tiếp.

Tình trạng ngày nay

Trong cấu trúc hiện tại của Cộng hòa Liên bang Đức với hệ thống liên bang, mà các bang có nhiều quyền tự trị, cái tên gọi Freistaat không có ý nghĩa về luật pháp, bởi vì tất cả các bang của Đức đều có địa vị như nhau trong hiến pháp. Cho nên những bang mà dùng từ này như Freistaat Bayern chỉ vì lý do lịch sử, chứ không có địa vị đặc biệt nào cả.

Liên kết ngoài

Tra Republik trong từ điển mở tiếng Việt Wiktionary

• Geschichte des Begriffes „Freistaat Sachsen“ Lưu trữ 2015-05-09 tại Wayback Machine
• Johannes Merz, Freistaat Bayern, in: Historisches Lexikon Bayerns

Chú thích