Gundam

Gundam
RX-78-2 Gundam by Hajime Katoki
Người sáng tạo	Yoshiyuki Tomino Sunrise
Tác phẩm gốc	Mobile Suit Gundam
Sách báo
Tiểu thuyết	See list
Truyện tranh	See list
Phim và truyền hình
Phim điện ảnh	See below
Phim truyền hình	See below
Trò chơi
Truyền thống	Gundam War Collectible Card Game
Trò chơi điện tử	See list
Khác
Đồ chơi	Gunpla (plastic Gundam models) The Robot Spirits S. H. Figuarts

Gundam (ガンダム, Gandamu^?) là dòng sản phẩm truyền thông khoa học viễn tưởng được sản xuất bởi Sunrise, dòng sản phẩm này xoay quanh những người máy khổng lồ (mecha) với tên gọi "Gundam". Dòng sản phẩm này được khởi đầu vào ngày 7 tháng 4 năm 1979 với bộ phim Mobile Suit Gundam, bộ phim cùng với các sản phẩm phụ đã tạo ra một dòng sản phẩm bao gồm phim truyền hình, OVAs, phim điện ảnh, truyện tranh, tiểu thuyết và trò chơi điện tử. Cùng với đó là cả một ngành công nghiệp Mô hình người máy, được biết đến với cái tên Gunpla. Gunpla chiếm 90% thị trường mô hình nhân vật^[1].

Gundam đã thu về hơn 5 tỷ USD bán lẻ vào năm 2000^[2]. Năm 2014, doanh thu hằng năm của dòng Gundam đạt 80 tỷ Yên, trong đó 18.4 tỷ là từ doanh thu bán lẻ mặt hàng đồ chơi và sản phẩm sưu tầm. Tháng 6 năm 2018^[3], Gundam đứng thứ 15 trong số các dòng sản phẩm truyền thông có doanh thu cao nhất mọi thời đại, ước tính đã thu về hơn 15 tỷ USD (tương đương 350.575 tỷ đồng)^[4].

Tổng quan

Khái niệm ban đầu

Mobile Suit Gundam được phát triển bởi Yoshiyuki Tomino và một nhóm các nhà sáng tạo của Sunrise với tên gọi Hajime Yatate. Bộ phim ban đầu được đặt tên là Freedom Fighter Gunboy (hay Gunboy), hướng chủ yếu vào đối tượng là các bé trai. Giai đoạn phát triển ban đầu có nhiều chi tiết liên quan tới cụm từ Tự Do: The White Base - Căn Cứ Trắng ban đầu được đặt tên là Freedom's Fortress - Pháo Đài Tự Do, chiến đấu cơ Core Fighter thì được gọi là Freedom Wing - Đôi Cánh Tự Do và vận chuyển cơ Gunperry được gọi là Freedom Cruiser - Tuần Dương Tự Do.^{[cần dẫn nguồn]}

Nhóm Yatate đã kết hợp từ Gun với âm dom cuối của từ freedom để tạo thành chữ Gundom, sau đó Tomino đã thay đổi lại thành Gundam, nhằm ý nghĩa là một đơn vị chiến đấu bằng súng có sức mạnh đủ để ngăn chặn kẻ địch như một chiếc đập nước. Từ khái niệm này, Gundam thường là những đơn vị nguyên mẫu hoặc sản xuất giới hạn, có sức mạnh vượt trội hơn so với các đơn vị sản xuất hàng loạt.^{[cần dẫn nguồn]}

Đa số Gundam là các người máy khổng lồ, đi bằng hai chân được điều khiển bởi con người từ trong buồng lái, buồng lái được dặt ở thân, còn phần đầu có chức năng như thiết bị quan sát.

Đột phá

Mobile Suit Gundam là bộ phim đi tiên phong trong thể loại Người Máy Thực Thụ (Real Robot), một nhánh con của thể loại Mecha, khác với người anh em Super Robot, Mobile Suit Gundam đã áp dụng tính chân thực vào trong thiết kế người máy: sử dụng năng lượng, đạn dược hữu hạn, khả năng xảy ra lỗi vận hành. Công nghệ mà Gundam sử dụng được dựa trên các công nghệ đời thực (Điểm Lagrange, Vòng xoay O'Neill trong không gian), hoặc các công nghệ khả thi có chút yếu tố hư cấu (Vật lý Minovsky)

Dòng thời gian

Đa số các bộ phim dòng Gundam lấy bối cảnh thời gian vào thời đại được biết đến với tên gọi Kỉ Nguyên Vũ Trụ (Universal Century - UC), các bộ phim Gundam sau này thì được đặt vào các dòng thời gian khác nhau. Tuy nhiên, Mặc dù các bộ phim Gundam sau này lấy bối cảnh thời gian khác nhau để tăng tính sáng tạo, Kỉ Nguyên Vũ Trụ vẫn được nhiều người yêu thích, UC đã đặt nền móng cho dòng Gundam, tạo ra tiêu chuẩn cho thể loại Khoa Học Viễn Tưởng Cấp Cao trong hoạt hình Nhật Bản, bộ phim Gundam đầu tiên đã đánh dấu sự trưởng thành của thể loại Người Máy Khổng Lồ. Tính hoài niệm về những bộ phim Gundam cũ, là biểu tượng của nền văn hóa đại chúng Nhật Bản hiện đại, các yếu tố đó đã tạo nên sự thành công không ngừng cho dòng phim này.

Dẫn xuất

- SD Gundam: Gundam mang hình dáng ngộ nghĩnh, cốt truyện hài hước, vui nhộn.

- Model Suit Gunpla Builders Beginning G và Gundam Build Fighters: cốt truyện lấy bối cảnh đời thực, với Gundam, được sử dụng để tham gia thi đầu đối kháng như một môn thể thao.

Sản phẩm

Phim truyền hình, phim điện ảnh, phim ngắn

Ngoại trừ bộ Mobile Suit Gundam 00 lấy bối cảnh thời gian thực tế, tất cả các dòng phim Gundam được xếp vào các giai đoạn giả tưởng, khởi đầu bằng một sự kiện kinh thiên động địa hoặc một loạt các sự kiện chấn động liên tiếp. Bối cảnh thường thay đổi giữa Trái Đất, Ngoài Không Gian, Cộng đồng Không Gian và trong một số trường hợp có cả Mặt Trăng và các Hành Tinh Nhân Tạo.

Tên	Phân loại	Thời gian phát hành	Bối cảnh
Mobile Suit Gundam	TV series	1979–1980	UC 0079
	Compilation movies	1981–1982
Mobile Suit Zeta Gundam	TV series	1985–1986	UC 0087
	Compilation movies	2005–2006
Mobile Suit Gundam ZZ	TV series	1986–1987	UC 0088
Mobile Suit Gundam: Char's Counterattack	Movie	1988	UC 0093
Mobile Suit SD Gundam	Movies	1988, 1989, 1991, 1993
	OVA	1989–1991
	Compilation TV series	1993
Mobile Suit Gundam 0080: War in the Pocket	OVA	1989	UC 0079-80
Mobile Suit Gundam F91	Movie	1991	UC 0123
Mobile Suit Gundam 0083: Stardust Memory	OVA	1991–1992	UC 0083
	Compilation movie	1992
Mobile Suit Victory Gundam	TV series	1993–1994	UC 0153
Mobile Fighter G Gundam	TV series	1994–1995	Future Century 60
Mobile Suit Gundam Wing	TV series	1995–1996	After Colony 195
	Compilation specials	1996
Mobile Suit Gundam: The 08th MS Team	OVA	1996–1999	UC 0079
	Compilation movie	1998
After War Gundam X	TV series	1996	After War 15
Gundam Wing: Endless Waltz	OVA	1997	After Colony 196
	Compilation movie	1998
Turn A Gundam	TV series	1999–2000	Correct Century 2343-5
	Compilation movies	2002
G-Saviour	Live-action movie	2000	UC 0223
Gundam Neo Experience 0087: Green Diver	Specialty format movie	2001	UC 0087
Gundam Evolve	Animated shorts	2001–2007
Mobile Suit Gundam SEED	TV series	2002–2003	Cosmic Era 71
	Compilation specials	2004
Superior Defender Gundam Force	TV series	2003–2004
Mobile Suit Gundam MS IGLOO: The Hidden One Year War	OVA	2004	UC 0079
Mobile Suit Gundam SEED Destiny	TV series	2004–2005	Cosmic Era 73
	Compilation specials	2006
Mobile Suit Gundam MS IGLOO: Apocalypse 0079	OVA	2006	UC 0079
Mobile Suit Gundam SEED C.E. 73: Stargazer	OVA	2006	Cosmic Era 73
Mobile Suit Gundam 00	TV series	2007–2008	Anno Domini 2307-8, 2312
	Compilation specials	2009
Mobile Suit Gundam MS IGLOO 2: Gravity Front	OVA	2009	UC 0079
Mobile Suit Gundam Unicorn	OVA	2010–2014	UC 0096
	Compilation TV series[5]	2016
SD Gundam Sangokuden Brave Battle Warriors	Movie	2010
	TV series
Mobile Suit Gundam 00 the Movie: A Wakening of the Trailblazer	Movie	2010	Anno Domini 2314
Model Suit Gunpla Builders Beginning G	OVA	2010
Mobile Suit Gundam AGE[6]	TV Series	2011–2012	Advanced Generation 115-164
	Compilation specials	2013
Gundam Build Fighters	TV series	2013–2014[7]	Our Century
Mobile Suit Gundam-san[8]	TV series	2014
Gundam Reconguista in G[9]	TV series	2014–2015	Regild Century 1014
Gundam Build Fighters Try	TV series	2014–2015[10]	Our Century
	Special episode	2016
Mobile Suit Gundam: The Origin[11]	OVA[12]	2015–2018[9]	UC 0068, 0071, 0078
Mobile Suit Gundam: Iron-Blooded Orphans[13]	TV series	2015–2017	Post Disaster 323, 325
Mobile Suit Gundam Thunderbolt[14]	OVA	2015–2017	UC 0079
	Compilation movies	2016–2017
Mobile Suit Gundam: Twilight AXIS[15]	OVA	2017	UC 0096
	Compilation movie	2017
Gundam Build Fighters: Battlogue[16]	OVA	2017	Our Century
Gundam Build Fighters: GM's Counterattack[16]	OVA	2017	Our Century
Gundam Build Divers	Prologue OVA	2018	Our Century
	TV Series	2018	Our Century
Mobile Suit Gundam Narrative[17]	Movie	2018	UC 0097
Gundam Build Diver Re:rise	TV Series	2019 -2020	Our Century
Mobile Suit Gundam: Hathaway's Flash[18]	Movie	2021	UC 0105
Mobile Suit Gundam: Cucuruz Doan's Island	Movie	2022	UC 0079
Mobile Suit Gundam: The Witch From Mercury[19]	Prologue ONA	2022	A.S. 101
	TV Series	2022-2023	A.S. 122
Gundam Build Metaverse	ONA	2023	Our Century
Mobile Suit Gundam SEED Freedom	Movie	2024	Cosmic Era 75
Gundam: Requiem for Vengeance	ONA	TBA	UC 0079
Mobile Suit Gundam: Iron-Blooded Orphans: Urðr-Hunt	TBA	TBA	Post Disaster 323

Truyện tranh và tiểu thuyết

Truyện tranh chuyển thể Gundam được xuất bản dưới ngôn ngữ tiếng Anh ở Bắc Mỹ thông qua một số công ty, như Viz Media, Del Rey Manga và Tokyopop, và ở Singapore bởi Chuang Yi.

Trò chơi điện tử

Gundam đã sản sinh ra hơn 80 đầu trò chơi điện tử cho hệ thống game thẻ, máy tính và hệ thống giải trí tại nhà. Đa số các trò chơi điện tử Gundam chỉ được phát hành tại Nhật Bản.

Mô hình Gundam

Hàng trăm mô hình Gundam, chủ yếu làm từ nhựa cứng, đôi khi từ nhựa dẻo và kim loại đã được phát hành. Chất lượng trải dài từ đồ chơi trẻ em đến nhà sưu tầm chuyên nghiệp rồi tiêu chuẩn trưng bày, thường nằm trong các tỷ lệ 1:60, 1:100 hoặc 1:144. Các mẫu quảng cáo 1:6 hoặc 1:12 được chuyển cho các nhà bán lẻ và không được thương mại hóa. Nhằm kỷ niệm 30 năm Gundam, một mẫu RX-78-2 Gundam tỉ lệ 1:1 đã được xây dựng và trưng bày tại Gundam Front Tokyo, quận Odaiba, mô hình này được hạ xuống ngày 5 tháng 3 năm 2017, sau đó, một bức tượng Unicorn Gundam đã được tạc tại cùng vị trí, giờ được đổi tên thành Gundam Base Tokyo. Ngày 19 tháng 12 năm 2020, tại Yokohama đã mở một khu phức hợp giải trí mang tên Gundam Factory Yokohama, tại đây mọi người có thể chiêm ngưỡng một mẫu RX-78-2 Gundam tỉ lệ 1:1 có thể cử động được.^[20]

Tác động

Gundam là một biểu tượng văn hóa Nhật Bản, một nền công nghiệp trị giá 50 tỷ Yên hằng năm, đạt 54,5 tỷ Yên doanh thu hằng năm vào năm 2006, và 80,2 tỷ Yên vào năm 2014. Tem đã được phát hành, một nhân viên bộ Nông nghiệp Nhật Bản đã bị chỉ trích vì có đóng góp cho các trang bách khoa toàn thư liên quan tới Gundam, Lực lượng Phòng Vệ Nhật Bản đã đặt tên hệ thống chiến đấu cá nhân tân tiến của họ là Gundam

Tham khảo

1. “Flow of the Japan toy industry (日本の玩具産業の動向)” (PDF). Japan Economics Department, Information section (日本経済情報課). Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 12 năm 2008. Truy cập ngày 12 tháng 10 năm 2018.
2. “"Gundam Wing Phenomenon Grows With Addition of New Licensees as Television Ratings and Toy Line Sales Surge"”. Business Wire. Berkshire Hathaway. ngày 13 tháng 6 năm 2000. Archived from the original on 2000-08-21. Truy cập ngày 8 tháng 1 năm 2017 – via Yahoo.com.
3. “Bandai Namco Fiscal Year 2014 Financial Statement” (PDF).
4. Peters, Megan (ngày 23 tháng 6 năm 2018). “"'Pokemon' Is The Highest-Grossing Franchise Of All-Time"”. ComicBook.com. Truy cập ngày 13 tháng 8 năm 2018.
5. “Gundam UC Anime Gets TV Broadcast With New Opening, Ending Themes (Updated) - News”. Anime News Network. ngày 20 tháng 2 năm 2016. Truy cập ngày 17 tháng 9 năm 2016.
6. “Level 5 to Help Create Gundam AGE Anime This Fall (Updated) - News”. Anime News Network. ngày 9 tháng 6 năm 2011. Truy cập ngày 17 tháng 2 năm 2012.
7. johnny ridden. “GUNDAM GUY: Gundam Build Fighters Season 2 - New Series Project In Progress!”.
8. “Mobile Suit Gundam-san 4-Panel Gag Manga Gets Anime”. Anime News Network. ngày 24 tháng 6 năm 2014. Truy cập ngày 24 tháng 6 năm 2014.
9. ^ “Gundam's 35th Year Marked With Reconguista in G, The Origin”. Anime News Network. ngày 20 tháng 3 năm 2014. Truy cập ngày 20 tháng 3 năm 2014.
10. “ガンダムビルドファイターズトライ”.
11. “Gundam The Origin Manga to Launch Anime Project - News”. Anime News Network. ngày 22 tháng 6 năm 2011. Truy cập ngày 17 tháng 2 năm 2012.
12. “"Gundam The Origin" episode 1 90-second trailer released!”. Gundam.info. ngày 31 tháng 5 năm 2014. Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 7 năm 2014. Truy cập ngày 7 tháng 7 năm 2014.
13. “機動戦士ガンダム　鉄血のオルフェンズ”. 機動戦士ガンダム　鉄血のオルフェンズ.
14. “『機動戦士ガンダム サンダーボルト』”. 『機動戦士ガンダム サンダーボルト』.
15. “『機動戦士ガンダム Twilight AXIS』”. 『機動戦士ガンダム Twilight AXIS』.
16. ^ “{title}”. Bản gốc lưu trữ ngày 4 tháng 8 năm 2017. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2017.
17. https://natalie.mu/eiga/news/279019
18. “Gundam: Hathaway Film Trilogy, Overseas Gundam UC2 Drama Teased”.
19. https://en.gundam.info/about-gundam/series-pages/witch/. |title= trống hay bị thiếu (trợ giúp)
20. “Tham quan GUNDAM FACTORY - nhà máy Gundam tỉ lệ 1:1”. ngày 31 tháng 3 năm 2023. Bản gốc lưu trữ ngày 31 tháng 3 năm 2023. Truy cập ngày 31 tháng 3 năm 2023.