Nhóm đơn bội Y-DNA

Đường phát tán loài người theo các nhóm đơn bội Y-DNA theo Kalevi Wiik (2008)^[1]. Phần màu trắng là đất liền vào thời kỳ băng hà 10 Ka về trước, nay bị chìm dưới biển.

Trong di truyền của con người, một nhóm đơn bội DNA nhiễm sắc thể Y, hay nhóm đơn bội Y-DNA, là một nhóm đơn bội xác định bởi sự khác biệt trong các phần không tái tổ hợp của DNA trong nhiễm sắc thể Y (gọi là Y-DNA). Nó đại diện cho sự đa dạng di truyền của con người dựa trên đa hình nucleotide đơn (SNP, single-nucleotide polymorphism) trên nhiễm sắc thể Y.^[2]

Các nhóm đơn bội Y-DNA đại diện cho chi nhánh lớn của cây phát sinh loài theo nhiễm sắc thể Y. Các nghiên cứu này dẫn đến kết luận về tổ phụ của tất cả mọi người hiện nay trên thế giới giới, là ông Adam nhiễm sắc thể Y, là người ở vị trí phả hệ dòng bố là gốc của nhánh cây này. Ước tính về thời gian mà ông Adam nhiễm sắc thể Y sống thì khác nhau trong các nghiên cứu khác nhau. Ban đầu là 64 Ka BP (Kilo annum before present, ngàn năm trước), sau tăng lên 147 Ka, và hiện nay là cỡ 200-300 Ka. Đó là do mỗi khi phát hiện ra nhóm đơn bội mới trong quần thể nào đó, thì bổ sung thêm nhánh và gốc của nhánh cây được đẩy đi xa hơn^[3].

Những nhóm đơn bội chính

Những nhóm đơn bội chính có^[4]

Biểu diễn cây

Y-DNA Adam

Haplogroup A00       Haplogroup A0       Haplogroup A1a       Haplogroup A1b1   BT   Haplogroup B   CT DE   Haplogroup D     Haplogroup E     CF   Haplogroup C   F   Haplogroups F*, F1-F3       Haplogroup G       Haplogroup H   IJK IJ   Haplogroup I     Haplogroup J     K   K*   LT   Haplogroup L     Haplogroup T     K(xLT)   Haplogroups K1-K3     Haplogroup M   NO   Haplogroup N     Haplogroup O     P   Haplogroup Q     Haplogroup R       Haplogroup S

Bảng lịch sử phát triển Haplogroup Y-DNA ở châu Âu

Nhóm	Thời gian xuất hiện Ka BP	Vùng xuất hiện có thể
K	40	Nam Á hoặc Tây Á
T	30	Tây Á
J	30	Trung Đông
R	28	Nam Á hoặc Trung Á
E1b1b-M35	26	Đông Phi
I	25	Balkan
R1a1	21	Nam Russia
R1b	20	Quanh biển Caspia hoặc Trung Á
E1b1b-M78	18	Egypt/Libya
G	17	Giữa India và Caucasus
I2	17	Balkan
J2	15	Bắc Mesopotamia
I2b	13	Trung Âu
N1c1	12	Siberia
I2a	11	Balkan
R1b1b2	10	Bắc hoặc Nam Caucasus
J1	10	Bán đảo Arabia
E1b1b-V13	10	Balkan, tần suất cao nhất ở Albania
I2b1	9	Trung Âu, tần suất cao nhất ở Germany
I2a1	8	Pyrenee[5]
I2a2	7,5	Dinaric Alps
E1b1b-M81	5,5	Maghreb, tần suất cao nhất ở người Berbers
I1	5	Scandinavia hoặc Trung Âu
R1b-L21	4	Trung hoặc Đông Âu
R1b-S28	3,5	Quanh núi Alps
R1b-S21	3	Frisia hoặc Trung Âu
I2b1a	< 3	Britain

Chỉ dẫn

Tham khảo

1. Kalevi Wiik, 2008. Where Did European Men Come From? Lưu trữ ngày 21 tháng 7 năm 2011 tại Wayback Machine Journal of Genetic Genealogy, 4, p. 35-85
2. Understanding Haplogroups: How are the haplogroups named?. Family Tree DNA.
3. Mendez F., Krahn T., et al., 2013. An African American paternal lineage adds an extremely ancient root to the human Y chromosome phylogenetic tree. American Journal of Human Genetics 92 (3), p. 454–9. PMID 23453668.
4. ISOGG 2015 Y-DNA Haplogroup Tree Trunk. isogg.org.
5. Rootsi S, Magri C, Kivisild T et al. 2004. Phylogeography of Y-chromosome haplogroup I reveals distinct domains of prehistoric gene flow in europe. Am. J. Hum. Genet. 75 (1), p. 128–37. Abstract. PMID 15162323.

Xem thêm

• DNA ty thể
• Eve ti thể

Liên kết ngoài