I (minuskuła: i) – dziewiąta litera alfabetu łacińskiego, dwunasta litera alfabetu polskiego. Oznacza zwykle w danym języku samogłoskę przednią wysoką, np. [i] lub [ɪ].
W języku angielskim nazwa tej litery to dźwięk „długie I”, wymawiany jako /ˈaɪ/. W większości innych języków jej nazwa odpowiada wymowie litery w sylabach otwartych.
Egipski hieroglif ꜥ | Fenicki Yodh | Zachodniogrecka jota | Etruskie I | Łacińskie I |
---|---|---|---|---|
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
W alfabecie fenickim litera ta mogła pochodzić z hieroglifu oznaczającego ramię, który reprezentował spółgłoskę szczelinową gardłową dźwięczną (/ʕ/) w języku egipskim, ale został przypisany do /j/ (jak w angielskim „yes”) przez Semitów, ponieważ ich słowo oznaczające „ramię” zaczynało się od tego dźwięku. Litera ta może być również używana do reprezentowania /i/, przymkniętej przedniej niezaokrąglonej samogłoski, głównie w obcych słowach.
Grecy przyjęli formę fenickiego jodh jako swoją literę jota (⟨Ι, ι⟩) do reprezentowania /i/, tak samo, jak w staroitalskim alfabecie. W łacinie (podobnie jak we współczesnej grece) była również używana do reprezentowania /j/ i to użycie utrzymuje się w językach wywodzących się z łaciny. Współczesna litera „j” powstała jako odmiana litery „i” i obie były używane zamiennie zarówno dla samogłoski, jak i spółgłoski, a rozróżniono je dopiero w XVI wieku.
Sygnalizacja | Język migowy | Alfabet Braille’a | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
flaga Międzynarodowego Kodu Sygnałowego |
Alfabet semaforowy |
Kod Morse’a | francuski | kanadyjski | polski | |
![]() |
![]() |
ⓘ | ![]() |
![]() |
![]() |