Think tank

Think tank hay Tổ chức nghiên cứu hay Viện chính sách, hoặc Viện nghiên cứu (tiếng Anh: think tank) là một tổ chức hoặc nhóm các cá nhân hoạt động nghiên cứu đưa ra các tư vấn về chính sách, chiến lược trong các lĩnh vực, ban đầu là quân sự, sau đó mở rộng sang các lĩnh vực khác như chính trị, kinh tế, giáo dục, khoa học – kĩ thuật, văn hóa và xã hội.

Đa số các think tank là các tổ chức phi lợi nhuận, mà được miễn thuế ở nhiều nước như ở Hoa Kỳ và Canada. Các think tank khác được thành lập hoặc tài trợ bởi các chính phủ hoặc các nhóm lợi ích, doanh nghiệp hay thu nhập từ việc cố vấn hay nghiên cứu liên quan đến các công trình của họ.^[1]

Think tank có thể là các tổ chức gắn liền với các đảng phái chính trị, các cơ quan thuộc chính phủ, các nhóm lợi ích, hoặc các tập đoàn kinh tế khác. Think tank có thể tồn tại như một tổ chức phi chính phủ (NGOs). Các tổ chức think tank hoạt động như một cầu nối giữa giới hàn lâm – khoa học và giới hoạch định chính sách (ví dụ như chính phủ hoặc ban giám đốc tập đoàn nào đó).^[2]

Lịch sử

Think tank(s), có nghĩa là (những) chiếc thùng của tư duy. Từ think tank theo nghĩa hiện tại được đề cập đến khoảng những năm 1950. Đến nay vẫn còn sự tranh luận về think tank đầu tiên. Một trong số các think tank đầu tiên là the Institute for Defence and Security Studies (RUSI), thành lập vào năm 1831 theo sáng kiến của Arthur Wellesley ở Luân Đôn và hội Fabian cũng ở Vương quốc Anh đã có từ 1884.

Sau năm 1930, số lượng think tank bùng nổ mạnh, nhiều think tank mới được thành lập để đáp ứng cho các lĩnh vực khác nhau. Đến những năm 1940, phần lớn các think tank được biết đến như là những Viện Chính sách. Trong Thế Chiến thứ Hai, think tank được đề cập cùng với phương pháp "não công".

Tuy nhiên thuật ngữ think tank, được sử dụng ban đầu khi đề cập đến tổ chức RAND Corporation, được thành lập năm 1946, có nhiệm vụ đưa ra các tư vấn quân sự.

Các loại hình think tank

Think tank đại diện cho rất nhiều quan điểm và ý thức hệ khác nhau. Một vài think tank, như Heritage Foundation, có xu hướng bảo thủ. Trong khi số khác, nhất là các think tank hoạt động trong lĩnh vực cải thiện môi trường và xã hội như Tellus Institute, thường có tư tưởng khá thoáng. Số khác nữa, chẳng hạn think tank Cato Institute, hoạt động với tôn chỉ thúc đẩy cải cách xã hội và kinh tế theo hướng tự do.

Hiện nay, do hệ quả của toàn cầu hóa bắt đầu xuất hiện hình thức hợp tác của nhiều think tank ở các nước khác nhau.

Các think tank của Việt Nam

Theo bảng xếp hạng Global go to Think Tank Index năm 2019 của Đại học Pennsylvania (Hoa Kỳ), Việt Nam có 7 tổ chức think tank được công nhận và xếp hạng.^[2]

• Viện Kinh tế và Chính trị Thế Giới (Institute of World Economics and Politics – IWEP)
• Học viện Ngoại Giao Việt Nam (Diplomatic Academy of Vietnam – DAV)
• Viện Kinh tế Việt Nam (Vietnam Institute of Economics – VIE)
• Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (Vietnam Institute for Economic and Policy Research – VEPR)
• Viện Nghiên cứu châu Mỹ (Vietnam Institute for American Studies – VIAS)
• Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (Central Institute for Economic Management – CIEM)
• Trung tâm Nghiên cứu Hệ thống Y tế – thuộc Đại học Y Hà Nội (Center for Health System Research – CHSR)

Theo chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh, vai trò của các Think Tank của Việt Nam còn rất hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu nghiên cứu thực tế trong phát triển kinh tế – xã hội của Việt Nam. Theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, hiện đang có 5 hạn chế lớn khiến các Think Tank của Việt Nam khó phát huy được vai trò của mình, đó là sự hạn chế về khung pháp lý, hạn chế về tự do nghiên cứu, huy động nguồn lực, không được tiếp thu kết quả nghiên cứu, và không có sự tham gia – trao đổi với bên ngoài. Bà Phạm Chi Lan nói: "Có một số Think Tank được các tổ chức nước ngoài đồng ý tài trợ nghiên cứu, nhưng không được cơ quan nhà nước cho phép tiếp nhận. Chính vì vậy mới xảy ra hiện tượng "bên ngoài sẵn sàng trả, nhưng mình không sẵn sàng tiếp nhận". Đó là điều đáng tiếc!"^[3]

Đọc thêm

• Abelson, Donald E. Do Think Tanks Matter? Assessing the Impact of Public Policy Institutes. Montreal: McGill-Queen's University Press, 2002.
• Boucher, Stephen, et al., Europe and its think tanks; a promise to be fulfilled. An analysis of think tanks specialised in European policy issues in the enlarged European Union, Studies and Research No 35, October, Paris, Notre Europe, 2004 [1] Lưu trữ 2008-09-10 tại Wayback Machine
• Cockett, Richard, Thinking the unthinkable: think tanks and the economic counter revolution; 1931 – 1983, Luân Đôn: Fontana, 1995
• Dickson, Paul. "Think Tanks". New York: Ballantine Books, 1972. 397 pages.
• Goodman, John C. "What is a Think Tank?" National Center for Policy Analysis, 2005.[2] Lưu trữ 2006-05-09 tại Wayback Machine
• Fan, Maureen. "Capital Brain Trust Puts Stamp on the World", Washington Post (ngày 16 tháng 5 năm 2005): B01.[3]
• Patrick Dixon. Futurewise – Six Faces of Global Change – issues covered by Think Tanks and methodology for reviewing trends, impact on policy 2003): Profile Books
• Hellebust, Lynn and Kristen Hellebust, editors. Think Tank Directory: A Guide to Independent Nonprofit Public Policy Research Organizations. Topeka, Kansas: Government Research Service, 2006 (2nd edition).
• Lakoff, George. Moral Politics: What Conservatives Know That Liberals Don't. Chicago: University of Chicago Press, 1996.
• Ladi, Stella. Globalisation, Policy Transfer And Policy Research Institutes, Edward Elgar, 2005.
• Mendizabal, Enrique and Kristen Sample (2009) "Dime a quien escuchas... Think Tanks y Partidos Politicos en America Latina^{[liên kết hỏng]}", ODI/IDEA: Lima
• Ranquet, Robert. Think Tanks and the National Security Strategy Formulation Process: A Comparison of Current American and French Patterns, 1997. [4] Lưu trữ 2007-02-07 tại Wayback Machine
• Smith, James. A. The Idea Brokers: Think Tanks and the Rise of the New Policy Elite, New York: The Free Press, 1991.
• Snider, J.H. "Strengthen Think Tank Accountability", Politico (ngày 3 tháng 2 năm 2009).[5]
• Stone, Diane. 'RAPID Knowledge: ‘Bridging Research and Policy’ in International Development at the Overseas Development Institute' Lưu trữ 2010-02-20 tại Wayback Machine, Public Administration and Development, 29, 2009: 303-15.
• Stone, Diane. Capturing the Political Imagination: Think Tanks and the Policy Process, Luân Đôn: Frank Cass, 1996
• Stone, Diane. 'Garbage Cans, Recycling Bins or Think Tanks? Three Myths about Policy Institutes', Public Administration, 85(2) 2007: 259-278
• Stone, Diane, and Andrew Denham, eds. Think Tank Traditions: Policy Research and the Politics of Ideas. Manchester: Manchester University Press, 2004.
• Struyk, Raymond J. Managing Think Tanks: Practical Guidance for Maturing Organizations, Budapest, Local Government and Public Service Reform Initiative Washington DC., Urban Institute 2002
• UNDP – United Nations Development Program. Thinking the Unthinkable, Bratislava, UNDP Regional Bureau for Europe and the Commonwealth of Independent States, 2003

Liên kết ngoài

• “think tank”, viet-studies, Trần Hải Hạc, 21-3-2010
• Xây dựng lực lượng think tanks để phát triển Lưu trữ 2010-10-23 tại Wayback Machine
• Việt Nam có quy trình làm chính sách có một không hai Lưu trữ 2010-10-31 tại Wayback Machine
• Giới làm chính sách Việt quên chiến lược, lo dự án Lưu trữ 2010-10-25 tại Wayback Machine
• Để Việt Nam bay lên – Góc nhìn từ một chuyên gia quốc tế Lưu trữ 2010-03-11 tại Wayback Machine
• (tiếng Anh)The Economist Magazine and NPR's Marketplace report: "Under the Influence: Think Tanks and The Money That Fuels Them" Lưu trữ 2005-06-06 tại Wayback Machine
• (tiếng Anh)Foreign Policy Research Institute, Think Tanks and Civil Societies Program Lưu trữ 2013-01-09 tại Wayback Machine directory of over 5000 think tanks and research on the role and impact of think tanks.
• (tiếng Anh)PBS: Think Tank with Ben Wattenberg: "Thinking About Think Tanks" – interview with Christopher DeMuth, President of AEI, ngày 13 tháng 10 năm 2005

Chú thích

1. Diane Stone 'Think Tanks and Policy Analysis', in Frank Fischer, Gerald J. Miller. & Mara S. Sidney (eds.) Handbook of Public Policy Analysis: Theory, Methods, and Politics, New York, Marcel Dekker Inc. 2006: 149–157
2. ^ McGann, James G. (ngày 27 tháng 1 năm 2020). “2019 Global Go To Think Tank Index Report”. University of Pennsylvania. Truy cập ngày 14 tháng 6 năm 2020.
3. “Chỉ có 7 Think Tank của Việt Nam được thế giới công nhận”. Kinh tế và Dự báo. Bộ Kế hoạch & Đầu tư. ngày 30 tháng 4 năm 2005. Lưu trữ bản gốc ngày 14 tháng 6 năm 2020. Truy cập ngày 14 tháng 6 năm 2020.