61 Cygni

61 Cygni
Die sterveld om 61 Cygni.
Die sterveld om 61 Cygni.
Sterrebeeld Swaan
Spektraaltipe K5V / K7V
Waarnemingsdata (Epog J2000)
Regte klimming 21h 06m 53,9434s /
21h 06m 55,2648s
Deklinasie +38° 44′ 57,898″ /
+38° 44′ 31,400″
Skynmagnitude (m) 5,21 / 6,03
B-V-kleurindeks  1,139 / 1,320[1]
U-B-kleurindeks  1,155 / 1,242[1]
Besonderhede
Massa (M☉) 0,7 / 0,63
Radius (R☉) 0,665 / 0,595
Ligsterkte (L☉) 0,153 / 0,085
Ouderdom (jaar) 6,1 miljard
Temperatuur (K) 4 526 / 4 077
Afstand (ligjaar) 11,41
Eienskappe
Veelvoudigheid Dubbelster
Ander name
61 Cyg A/B: GJ  820 A/B, Struve 2758 A/B, ADS 14636 A/B, V1803 Cyg A/B, GCTP 5077.00 A/B 61 Cyg A: V* V1803 Cyg, HD  201091, HIP  104214, HR  8085, BD+38°4343, LHS 62, SAO 70919

[2] 61 Cyg B: HD 201092, HIP 104217, HR 8086, BD+38°4344, LHS 63 [3]

Portaal  Portaalicoon   Sterrekunde

61 Cygni is ’n dubbelster in die sterrebeeld Swaan en een van die naaste sterre aan die Aarde. Dit bestaan uit twee Klas K-dwergsterre wat om mekaar wentel in 'n periode van sowat 659 jaar. Teen die 5de en 6de skynbare magnitude is hulle van die mees onopsigtelike sterre aan die naghemel vir iemand sonder ’n optiese instrument.

61 Cygni het die eerste keer die aandag van sterrekundiges getrek met sy groot eiebeweging. In 1838 het Friedrich Wilhelm Bessel sy afstand van die Aarde af geraam op 10,4 ligjare, baie naby aan die werklike afstand van sowat 11,4 ligjare. Dit was die eerste afstand van ’n ster naas die Son wat geraam is,[4] en die eerste ster waarvan die parallaks gemeet is. Deur die 20ste eeu het verskeie sterrekundiges gemeen daar is ’n planeet met ’n groot massa om een van die twee sterre, maar onlangse hoëpresisie-waarnemings het getoon dit is nie die geval nie.[5][6][7] Tot op datum is geen bevestigde planeet nog in die stelsel gevind nie.

Eienskappe

[wysig | wysig bron]
Die grootte van die Son (links) in vergelyking met 61 Cygni A (onder) en 61 Cygni B.

Die helderste ster van die stelsel, 61 Cygni A, se magnitude is 5,2, en 61 Cygni B is 6,1. Dit lyk of albei ouer as die Son is.

Die stelsel het ’n netto ruimtesnelheid van 108 km/s[8] met betrekking tot die Son, en dit het die hoë eiebeweging oor die lug tot gevolg.[9] Die stelsel is nou net meer as 11 ligjare van die Son af en sal in omstreeks 20000 n.C. die naaste daaraan wees – sowat 9 ligjare.[8]

Die twee sterre draai in ’n periode van 659 jaar om hul massamiddelpunt. Hulle het ’n groot wentelbaanafwyking en is met hul periapsis sowat 44 AE van mekaar (sowat 44 keer die afstand tussen die Son en die Aarde) en met hul apoapsis sowat 124 AE. Die lang wentelperiode maak dit moeilik om hul onderskeie massa vas te stel.

Die sterwind van komponent A skep ’n borrel in die lokale interstellêre wolk wat 30 AE ver strek terwyl die stelsel deur die Melkweg beweeg.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ 1,0 1,1 Blanco, C.; Marilli, E.; Catalano, S. (1979). "Photoelectric observations of stars with variable H and K emission components. III". Astronomy and Astrophysics Supplement Series. 36: 297–306. Bibcode:1979A&AS...36..297B.
  2. ↑ "SIMBAD Query Result: V* V1803 Cyg -- Variable of BY Dra type". SIMBAD. Centre de Données astronomiques de Strasbourg. Besoek op 15 Julie 2007.
  3. ↑ "SIMBAD Query Result: NSV 13546 -- Flare Star". SIMBAD. Centre de Données astronomiques de Strasbourg. Besoek op 15 Julie 2007.
  4. ↑ Frommert, Hartmut; Kronberg, Christine. "Friedrich Wilhelm Bessel" (in Engels). Students for the Exploration and Development of Space. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Augustus 2011. Besoek op 3 April 2009.{{cite web}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  5. ↑ Walker, G. A. H.; Walker, A. R.; Irwin, A. W.; Larson, A. M.; Yang, S. L. S.; Richardson, D. C (1995). "A search for Jupiter-mass companions to nearby stars". Icarus. 116 (2): 359–375. Bibcode:1995Icar..116..359W. doi:10.1006/icar.1995.1130.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  6. ↑ Cumming, A.; Marcy, G. W.; Butler, R. P. (1999). "The Lick planet search: detectability and mass thresholds". Astrophysical Journal. 526 (2): 890–915. arXiv:astro-ph/9906466. Bibcode:1999ApJ...526..890C. doi:10.1086/308020.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  7. ↑ Wittenmyer, R. A.; Endl, M.; Cochran, W.D.; Hatzes , A.; Walker, G. A. H.; Yang, S. L. S.; Paulson, D. B. (2006). "Detection limits from the McDonald Observatory planet search program". Astronomical Journal. 132 (1): 177–188. arXiv:astro-ph/0604171. Bibcode:2006AJ....132..177W. doi:10.1086/504942.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  8. ↑ 8,0 8,1 Anonymous (18 Maart 2006). "Long-Term Stellar Motions, part 2: Shortcuts" (in Engels). The Astronomy Nexus. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Oktober 2019. Besoek op 21 Oktober 2007.
  9. ↑ Affer, L.; Micela, G.; Morel, T.; Sanz-Forcada, J.; Favata, F. (2005). "Spectroscopic determination of photospheric parameters and chemical abundances of 6 K-type stars". Astronomy and Astrophysics. 433 (2): 647–658. Bibcode:2005A&A...433..647A. doi:10.1051/0004-6361:20041308.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]