Aapkliersous | ||
![]() | ||
Steers se Monkey Gland Sauce | ||
Soort gereg | Tafelsous marinade doopsous | |
Gang | Enige | |
Land | Suid-Afrika | |
Hoofbestanddeel | blatjang tamatiesous | |
Ander bestanddele | uie, asyn, knoffel worcestersous |
Aapkliersous is 'n tafelsous met sy oorsprong in Suid-Afrika.[1] Dit word sedert die 1930's as 'n restaurant-item beskikbaar gestel,[2] wat 'n Suid-Afrikaanse restaurant en kitskos-stapelspesery geword het. Dit is 'n dik, soet en pikante sous, donker van kleur. Dit word tipies bedien as 'n bolaag vir gebraaide steaks of hamburgers, maar word ook gebruik as 'n marinade, 'n doopsous vir uieringe, of op gebakte aartappels.[2]
Die hoofkomponente van aapkliersous is blatjang en tamatiesous – wat 'n soet mengsel tot gevolg het. Dan gee 'n byvoeging van uie, asyn, knoffel en Worcestersous dit 'n sout-soet geur.[3]
Ten spyte van sy naam, bevat die sous geen aapkliere nie.
Daar is verskeie teorieë oor die oorsprong van die sous, maar die mees waarskynlike is dat dit by Franse sjefs by die ou Carlton Hotel in Johannesburg ontstaan het.[4] Die Suid-Afrikaanse kookkuns het souse soos blatjang, tamatiesous en Worcestersous by die Franse disse gevoeg voordat dit geëet word. So het die ontevrede sjefs al die speserye gekombineer om 'n sous te skep wat hulle aapkliersous genoem het. Daar was destyds bespiegeling dat aapkliere veroudering kon vertraag.[5]
'n Meer vreemde teorie is dat dit vernoem is na Russies-gebore Franse wetenskaplike, dr. Serge Abrahamovitch Voronoff, wat 'n gereelde besoeker by die Savoy Hotel in Londen was. Een van sy mediese eksperimente het behels die oorplanting van aap-testikelweefsel op impotente mans as 'n kuur. Die hotel het sy gunsteling-steakdis herdoop na die “monkey gland steak” toe hy bekend geword het. Hierna het 'n oud-Savoie-kelner dit in die 1930's na Suid-Afrika saamgebring.[4]