Camillo Benso di Cavour

Camillo Benso di Cavour (10 Augustus 1810 - 6 Junie 1861) word beskou as die vader en argitek van Italiaanse eenheid. Tog het hierdie groot staatsman, diplomaat en toegewyde Katoliek min simpatie gevoel vir 'n Italiaanse federasie onder leiding van die pous, en het hy openlik sy afkeer ten opsigte van Joseph Mazzini se republikeinse nasionalisme getoon.

Camillo di Cavour is in Turyn gebore. Sy familie was aristokrate en Cavour se vader het nog in keiser Napoleon I se administrasie diens gedoen. Die vooraanstaande familie het in die dorpie Chieri naby Turyn in die staat Piëmont gewoon.

Vroeë lewe

Die jong Cavour was 'n gemaklike en joviale mens en gelief by almal. Hy was 'n baie aktiewe en harde werker. Elke oggend om vyfuur was hy reeds by sy lessenaar. Smiddags het hy graag in Turyn langs die Porivier gaan wandel. Hy was 'n diep godsdienstige mens, en dit het waarskynlik sy politieke en sosiale beginsels beïnvloed.

Toe Camillo 10 jaar oud was, is hy by die militêre akademie van Sardinië in Turyn ingeskryf. Ses jaar later, nadat hy eerste in sy klas gestaan het, het hy 'n tweede luitenant in die ingenieurskorps geword. Die vyf jaar wat hy in die leër diens gedoen het, het hy baie en wyd gelees. In 1831 het hy teruggekeer huis toe om sy vader se landgoedere te bestuur. Hy het ook sake-ondernemings behartig, soos 'n suikerfabriek, twee banke en 'n korporasie vir die bou van spoorweë in Piëmont. In 1847 was hy een van die stigterslede en hoofbydraer vir die nuwe koerant Il Risorgimento.

Parlement

Teen 1848 was die koninkryk Piëmont-Sardinië die enigste Italiaanse staat wat 'n liberale grondwet oorgehou het. Dit het meegebring dat daar verkiesings in die staat gehou is en Cavour, wat groot opgang begin maak het as 'n progressiewe denker wat nie in revolusies geglo het nie, is tot die parlement verkies.

Cavour was 'n groot bewonderaar van die Britse parlementêre stelsel en het in 1850 minister van die vloot, handel en landbou geword. Die volgende jaar was hy minister van finansies en in 1852 het hy eerste minister en minister van buitelandse sake geword. Hy het 'n reeks waardevolle binnelandse hervormings in Piëmont-Sardinië deurgevoer en gedurende die vyftigerjare het Cavour sy land tot 'n liberale modelstaat ontwikkel, waarin die Kerk en Staat geskei was. Sy binnelandse sukses sou later deur die sukses van sy buitelandse beleid oortref word .

Cavour het nooit duidelik laat blyk wat hy van 'n verenigde Italië gedink het nie. Hy was openlik gekant teen Mazzini se republikeinse nasionalisme en was ook nooit ten gunste van 'n Italiaanse federasie onder leiding van die pous nie. Cavourse ideaal was duidelik 'n Italiaanse koninkryk onder leiding van Sardinië.

Om dié ideaal te bereik, het hy met groot diplomasie van buitelandse hulp gebruik gemaak. Om dié rede het hy ook by die Krim-oorlog van 1854-1856 betrokke geraak. Dit het hom die geleentheid gebied om kontak met Napoleon III van Frankryk te maak. Met die Vrede van Parys in 1856 was Piëmont-Sardinië slegs 'n ondergeskikte bondgenoot van die Franse en Britse oorwinnaars, en Cavour het nog nie veel seggenskap in die vredesonderhandelinge gehad nie. Hy het wel daarin geslaag om Europa se aandag op Italië se sake te vestig.

Op 21 Julie 1858 het Cavour Napoleon III in die geheim by Plombières ontmoet. Daar het Cavour dit reggekry om in ruil vir die staatjies Savoje en Nizza, wat deel van Piëmont was, Napoleon III se steun te kry om Oostenryk uit Italië te verdryf.

Cavour het koning Victor Emanuel van Piëmont-Sardinië van die transaksie verwittig en in die brief het hy nie eers melding gemaak van 'n verenigde Italië nie. In April 1859 het die oorlog teen Oostenryk uitgebreek.

Groot oorwinnings by Magenta en Solferino het die staat Lombardye in Cavour se hande laat val. Dit het terselfdertyd opstande in die state Parma, Modena, Toskane en Romagna tot gevolg gehad.

Intussen het Napoleon III, uit vrees dat Pruise Oostenryk sou kom help, in Julie 1859 met keiser Frans Josef I van Oostenryk by Villa Franken 'n wapenstilstand gesluit sonder om Cavour te raadpleeg .

Cavour het bedank as eerste minister, maar in Januarie 1860 het hy sy amp weer opgeneem. Hy het volkstemmings in Parma, Modena, Toskane en Romagna gehou, waaruit dit geblyk het dat die bevolking oorweldigend ten gunste van aansluiting by Piëmont-Sardinië was. Dit het in Maart 1860 gebeur met die totstandkoming van die koninkryk Noord-Italië. Nizza en Savoje is aan Frankryk afgestaan. Daar was in dié stadium geen keer meer aan die Italiaanse vryheidsgedagte nie.

Giuseppe Garibaldi het intussen die koninkryk Napels en Sicilië verower en die gebiede aan koning Victor Emanuel oorhandig. Terselfdertyd het Cavour die pouslike state Marke en Umbrië verower. Weer eens het volkstemmings getoon dat die inwoners met Piëmont-Sardinië wou verenig .

Dit was vir Cavour 'n persoonlike oorwinning toe Victor Emanuel op 17 Maart 1861 tot koning van Italië uitgeroep is. In hierdie jare reeds het sy gesondheid ingegee. Op sy sterfbed het Cavour met trots gesê: "Alles is wel - Italië is gevorm".

Hy is op 6 Junie 1861 oorlede. Die enigste twee state wat nog nie deel was van Italië nie, was Venesië en Rome.

Bronnelys

Wêreldspektrum, Volume 4, bl.95-96, ISBN 0908409451