Claudio Arrau

Claudio Arrau in 1974, deur Allan Warren

Claudio Arrau León (Spaanse uitspraak: [ˈklau̯ðjo aˈrau̯]; 6 Februarie 19039 Junie 1991) was 'n Chileense pianis wat bekend was vir sy interpretasies van 'n ontsagwekkende repertorium wat van Barokmusiek tot die werke van 20ste eeuse komponiste gestrek het. Hy was veral bekend vir sy interpretasies van Bach, Beethoven, Schubert, Chopin, Schumann, Liszt en Brahms. Hy word beskou as een van die grootste pianiste van die twintigste eeu.[1]Arrau was 'n leerling van Martin Krause, wat op sy beurt 'n leerling was van Liszt.

Arrau was in Chillán, Chile, gebore. Hy was die seun van Carlos Arrau, 'n oftalmoloog oftewel oogkundige wat dood is toe Claudio slegs een jaar oud was; en Lucrecia León Bravo de Villalba, 'n klavieronderwyseres. Hy het behoort aan 'n ou prominente familie van Suid-Chile. Sy voorvader, Lorenzo de Arrau, 'n Spaanse ingenieur, was na Chile gestuur deur Koning Carlos III van Spanje. Arrau was by wyse van sy oumagrootjie, María del Carmen Daroch del Solar, verwant gewees aan die Campbells van Glenorchy, 'n Skotse adellike familie.[2] Arrau was as 'n Katoliek grootgemaak, maar het dit in sy vroeë tienerjare opgegee.[3]

Claudio Arrau, November 1929

Arrau was 'n wonderkind ek kon musiek lees voordat hy woorde kon lees. Anders as baie virtuose, was daar egter nooit 'n professionele musikant in sy gesin gewees nie. Sy moeder was 'n amateurpianis en het hom aan die instrument bekend gestel. Teen die leeftyd van vier jaar het hy reeds Beethovensonates gelees, en 'n jaar later sy eerste konsert gegee.[4] Toe Arrau ses jaar oud was het hy 'n oudiënsie gehad voor verskeie kongreslede en President Pedro Montt, wat so beïndruk was dat hy met reëlings vir Arrau se toekomstige opvoeding begin het. Arrau het op die ouderdom van agt jaar 'n tien-jaar-lange toegif van die Chileense regering ontvang om in Duitsland te studeer. Hy het saam met sy moeder en suster Lucrecia gereis. Hy was ingeskryf by die Stern Konservatoria van Berlyn waar hy uiteindelik 'n leerling van Martin Krause geword het, wat op sy beurt onder Franz Liszt studeer het. Op die ouderdom van elf jaar kon Arrau Liszt se Transendentale Etudes, een van die moeilikste werke vir die klavier, sowel as Brahms se Variasies op 'n Tema van Paganini speel. Arrau se eerste opnames was op Eolian Duo-Art musiekrolle gemaak. Krause het tydens sy vyfde jaar van onderrig aan Arrau beswyk, en sodoende die vyftienjarige in 'n verwese en hartseer toestand gelos; Arrau het nie na hierdie verlies met formele klavierstudies voortgegaan nie.[4]

In 1935 het Arrau 'n gevierde weergawe van die volledige klawerbordwerke van Johann Sebastian Bach gegee, wat oor twaalf uitvoerings gestrek het. In 1936 het Arrau 'n volledige weergawe van die klawerbordwerke van Mozart gegee, wat oor vyf uitvoerings gestrek het, gevolg deur die volledige Schubert en Weber siklusse. In 1938 het Arrau vir die eerste keer die volledige klaviersonates en - concertos van Beethoven in Meksikostad gespeel. Arrau het bogenoemde prestasies verskeie kere in sy leeftyd herhaal, insluitende in New York en Londen. Hy het een van die voorste kenners op Beethoven in die 20ste eeu geword.[4][5]

In 1937 is Arrau met die mezzo-sopraan Ruth Schneider (1908–1989), 'n Duitser, getroud. Hulle het drie kinders gehad naamlik: Carmen (1938–2006), Mario (1940–1988) en Christopher (1959). In 1941 het die Arrau gesin van Duitsland na die VSA geëmigreer, en hul uiteindelik in Douglaston, Queens, New York, gevestig waar Arrau sy oorblywende jare spandeer het. Hy het in 1979 beide 'n VSA en Chileense burger geword.[6]

Arrau het op 9 Junie 1991 op die ouderdom van 88 jaar in Mürzzuschlag, Oostenryk gesterf as gevolg van komplikasies voortspruitende uit 'n noodoperasie wat op 8 Junie uitgevoer is om 'n blokkasie van die ingewande te verwyder.[7] Sy oorskot was in sy tuisstad van Chillán, Chile begrawe.

Toon en benadering tot musiek

[wysig | wysig bron]

Daniel Barenboim het gesê dat Claudio Arrau 'n spesifieke klank met twee karakteristieke gehad het: eerstens 'n volheid wat byna orkestraal van aard was, en tweedens 'n heeltemal liggaamlose toon, wat taamlik betowerend was.[8] Colin Davis het gesê: "Sy klank is verruklik en asemrowend, en dit is geheel en al sy eie... niemand anders kan presies soos hy speel nie. Sy toewyding aan Liszt is buitengewoon en wonderlik. Hy beliggaam daardie musiek op 'n wyse waarop niemand hom dit kan nadoen nie."[8] Volgens die Amerikaanse kritikus Harold C. Schonberg het Arrau altyd " 'n onmiskenbare en besliste romantiese toon in sy interpretasies gehad".[9]

Arrau was 'n intellektueel en 'n besonder reflektiewe interpreteerder. Hy het wyd gelees terwyl hy gereis het, en Engels, Italiaans, Duits, en Frans bykomend tot sy moedertaal Spaans geleer. Hy het in sy twintigerjare bekend geraak met Jung se sielkunde.[10]

Arrau se houding ten opsigte van musiek was baie ernstig. Hy het getrouheid aan die partituur bepleit en gepreek, maar ook verbeelding voorgestaan. Alhoewel hy dikwels met stadiger en meer doelbewuste tempo's gespeel het vanaf sy middeljare, het hy 'n reputasie gehad as 'n verruklike virtuoos in sy vroeë jare - 'n reputasie wat ondersteun word deur opnames wat hy op die tydstip gemaak het-; soos byvoorbeeld Balakiref se Islamey en Liszt se Grandes études de Paganini. Hy het egter selfs in die latere stadium van sy loopbaan daartoe geneig om met minder behoedsaamheid en selfbeheersing tydens lewendige konserte as in die ateljee te speel.

Arrau was 'n man van uitsonderlike moed; selfs aan die einde van sy lewe het hy sonder uitsondering 'n program van groot en veeleisende konserte gevolg, insluitende werke soos Beethoven se Keiserconcerto en Brahms se Eerste Klavierconcerto.[5]

Bydraes

[wysig | wysig bron]

Verskeie pianiste het onder Arrau gestudeer, insluitende onder andere Karlrobert Kreiten, Garrick Ohlsson, Nelson Delle-Vigne Fabbri, Roberto Szidon, Stephen Drury en Roberto Eyzaguirre.

Hy was 'n gereelde opvoerder: van die ouderdom van veertig tot sestig jaar het hy gemiddeld honderd-en-twintig konserte per seisoen gegee, met 'n baie groot repertorium. Hy het gereeld die volledige klawerbordconcertos van Bach, Mozart, Beethoven en Chopin opgevoer; maar ook die werke van minder bekende komponiste soos Alkan en Busoni en obskure werke uit die Liszt-repertorium. Dit word beraam dat Arrau se totale repertorium hom deur ses-en-sewentig aande se uitvoerings sou neem, welke nie die sestig of so orkeswerke insluit waarmee hy ook bekend was nie.[4]

Arrau het 'n aansienlike deel van die klaviermusiek van Schumann, Chopin en Liszt opgeneem. Hy het die volledige Beethoven klaviersonates vir die Peters-uitgawe geredigeer en in 1962–1966 alles daarvan op die Philips Classics Records plate-etiket opgeneem. Hy het van 1984 tot 1990 byna gelyktydig al die sonates, saam met Mozart se klaviersonates, weer opgeneem. Hy is ook bekend vir sy opnames van Schubert, Brahms en Debussy.

Noemenswaardige opnames:

  • Bach: Goldberg-variasies (opgeneem in 1942), partitas 1,2,3 en 5 (opgeneem in 1991)
  • Beethoven: volledige klavierconcertos (hy het die werke drie keer opgeneem) en klaviersonates
  • Brahms: volledige klavierconcertos en klaviersonates Nos 2 en 3
  • Chopin: volledige Études, nokturnes, preludes en klavierconcertos
  • Debussy: volledige preludes & images, Suite Bergamasque
  • Liszt: klaviersonate in B mineur, volledige Transendentale Études
  • Mozart: volledige klaviersonates
  • Schoenberg: klavierstukke, Op. 11
  • Schubert: laat-klaviersonates, Impromptus, Klavierstücke, D. 946
  • Schumann: klaviersonate in #F mineur, Karnaval, Fantasie in C majeur, klavierconcerto in A mineur (hy het dit vier keer opgeneem)
  • Weber: klaviersonate in C majeur, Konzertstück, Op. 79

Ten tyde van sy dood op die ouderdom van 88 jaar was Arrau besig om die volledige werke van Bach vir die klawerbord-instrument op te neem. Hy was ook besig met die proses om sommige stukke van Haydn, Mendelssohn, Reger en Busoni, sowel as Boulez se derde klaviersonate, voor te berei. Die Robert Schumann-genootskap het die Arrau-medalje in 1991 op die been gebring. Dit is al aan András Schiff, Martha Argerich en Murray Perahia toegeken.

Aanhalings

[wysig | wysig bron]
  • Mnr. Arrau het eenmaal van sy vroeëre jare gesê; "Al wat ek wou gehad het was musiek. Ek was selfs by die klavier gevoer. Andersins, wou dit voorkom, sou ek nie geëet het nie. Ek het in daardie jare soms met my gapende oop mond gespeel, en my moeder sou kos daarin plaas."[5]
  • Mnr. Arrau, terwyl hy besig was om sy werk tydens 'n 1975 onderhoud te beskryf, het gesê: "Ek probeer om op die manier te speel soos wat 'n kat spring. Dit moet volkome natuurlik wees. Ek het myself belowe dat wanneer ek voel dat 'n tipe roetine in my speelwerk inkruip, ek sal stop. Wanneer ek nou speel is ek byna in ekstase, 'n kreatiewe ekstase, wat ek nie vir enigiets in die wêreld sal prysgee nie. Dit is waarvoor ek lewe."[5]

Pryse en erkennings

[wysig | wysig bron]
  • 2012: Deel gemaak van die Gramophone-tydskrif se Hall of Fame[11]
  • 1990: Goue medalje van die Koninklike Filharmoniese-genootskap
  • 1988: Die La Medalla Teresa Carreño van Venezuela; Honorêre Lid van Die Koninklike Filharmoniese-genootskap
  • 1984: Die Hoogste Onderskeidingsprys van die Inter-Amerikaanse musiekraad en die Organisasie van Amerikaanse State; Doctor Honoris Causa van die Universidad de Concepción; Professor Honoris Causa van die Universidad de Bío-Bío
  • 1983: Die Internasionale UNESCO Musiekprys; National de la Légion d'honneur van Frankryk; Nasionale Prys van Kuns van Chile; Eerste Honorêre Lid van die Robert Schumann-genootskap; Doctor Honoris Causa van die Universiteit van Oxford; Commandatore da Accademia Nazionale di Santa Cecilia; Ridderskap van die Orde van Malta; Beethoven-medalje van New York; Philadelphia Bowl of Philadelphia
  • 1982: Orde van die Asteekse Arend (La Orden del Águila Azteca) van Meksiko
  • 1980: Hans von Bülow-medalje van die Berliner Philharmoniker
  • 1970: Großes Bundesverdienstkreuz van die Federale Republiek van Duitsland
  • 1965: Chevalier van die Ordre des Arts et des Lettres van Frankryk; Voorsien van 'Die Masker van Chopin' & Chopin se manuskripte
  • 1959: Santiago se Ereburger; Concepción se Ereburger en Stad se Goue medalje; Hijo Benemérito de Chillán; Chillán se voorheen genaamde Lumacostraat was hernoem na Claudio Arrau
  • 1958: Die Medalje van Die Koninklike Filharmoniese-genootskap
  • 1949: Hijo Predilecto de México; Doctor Honoris Causa van die Universiteit van Chile
  • 1941: Hijo Ilustre de Chillán
  • 1927: Wenner van die Grand Prix van die Concours International des Pianistes Genève. Die beoordelingspaneel het bestaan uit Arthur Rubinstein, Joseph Pembauer, Ernest Schelling, Alfred Cortot en José Vianna da Motta.[12] Cortot het uitgeroep: "Cela c'est un pianiste. C'est merveilleux"
  • 1925: Ereprys van die Stern-konservatoria. Is aldaar as professor aangestel
  • 1919 & 1920: Liszt-prys (na 45 jaar sonder 'n wenner van die eerste prys)
  • 1918: Schulhoff-prys; aan die einde van sy studies by die Stern-konservatoria 'n "Diploma van Onderskeiding" ontvang
  • 1917: Sachsen-Gothaische Medaille
  • 1916: Toelaag of toegif van die Stern-konservatoria
  • 1915: Eerste prys tydens die Rudolph Ibach-kompetisie (hy was die enigste deelnemende seun)
  • 1915: Gustav Holländer-medalje vir jong kunstenaars
  • 1911: Toelaag of toegif van die kongres van Chile vir musikale studies in Berlyn

Albumpryse

[wysig | wysig bron]
  • Deutscher Schallplattenpreis:

Brahms 2 Klavierconcertos met Carlo Maria Giulini en die Philharmonia Orchestra [EMI Opgeneem in 1960 & 1962]

Beethoven 5 Klavierconcertos met Bernard Haitink en die Concertgebouw-orkes [Philips Opgeneem in 1964]

Schumann Sonate Op.11, Fantasiestücke Op.111 [Philips Opgeneem in 1967 & 1968]

Brahms 2 Klavierconcertos met Bernard Haitink en die Concertgebouw-orkes [Philips Opgeneem in 1969]

  • Liszt Record Grand Prix:

Liszt Volledige Konsert Parafrases op operas deur Verdi [Philips Opgeneem in 1971]

Liszt 12 Etudes d'exécution Transcendente [Philips Opgeneem in 1974 & 1976]

Liszt 2 Klavierconcertos met Colin Davis en die Londen Simfonieorkes [Philips Opgeneem in 1979]

  • Diapason d'Or:

Chopin Volledige Nokturnes [Philips Opgeneem in 1977 & 1978]

Chopin Volledige Etudes [EMI Opgeneem in 1956, Verwerk in 1987]

  • Grand Prix du Disque:

Chopin Volledige Etudes [EMI Opgeneem in 1956, Verwerk in 1987]

Schumann Klavierconcerto, Karnaval & Beethoven Sonate Op.111 [EMI Verfilm in 1963, 1961 & 1970]

  • Edison-prys:

Liszt Solo Klavierwerke: Ballade No.2, Jeux d'eaux à la villa d'Este, Vallée d'Obermann…… [Philips Opgeneem in 1969]

  • Belgium Caecilia-prys:

Schumann Omvattende Solo Klavierwerke [Philips Opgeneem van 1966 tot 1976]

  • Japan Plaat Akademieprys:

Beethoven 5 Klavierconcertos met Colin Davis en die Staatskapelle Dresden [Philips Opgeneem in 1984 & 1987]

  • FFFF de Télérama:

Chopin Volledige Etudes [EMI Opgeneem in 1956, Verwerk in 1987]

  • Warsaw Chopin-genootskap se Grand Prix du Disque Frédéric Chopin:

Chopin Volledige Etudes [EMI Opgeneem in 1956, Verwerk in 1987]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. "Claudio Arrau, Pianis, Is Dood op 88 jaar". The New York Times. 10 Junie 1991
  2. Claudio Arrau (Klavier) volle afstamming van Campbells sowel as die Hapsburgs kan hier verkry word. Besoek via Internet, 22 November 2016
  3. Joseph Horowitz, Arrau oor Musiek en Uitvoerings Bladsy 182 "Arrau was as 'n Katoliek grootgemaak, maar het dit rondom die ouderdom van vyftien jaar opgegee. 'Ek het slegs eenkeer 'n belydenis afgelê, en het dit as absoluut verregaande beskou...(Ek) is nie godsdienstig in enige konfessionele opsig nie. Ek dink dat ek wel oor sommige mistieke sensasies beskik. Maar ek dink nie aan God as 'n persoon nie.'"
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Thomas F. Johnson (1963). "ARRAU AT 60" (in Engels). Musical America. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Oktober 2018. Besoek op 24 Oktober 2019.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named NYT
  6. "Douglas Manor:Notable residents – Claudio Arrau, Pianist" Geargiveer 8 Maart 2017 op Wayback Machine, The Douglaston and Little Neck Historical Society, 2016, besoek op 5 Junie 2017
  7. Joseph Horowitz, "Afterword"
  8. 8,0 8,1 Randles, Roma (2013). 'n Lewe in Musiek: Ruth Nye en die Arrau-erfenis. Grosvenor House Publishing. p. 1937. ISBN 9781781482001. Besoek op 21 Januarie 2015.
  9. Harold C. Schonberg, The Great Pianists from Mozart to the Present, Simon & Schuster, Second Edition (1987)
  10. Horowitz, J. (1999), Arrau on music and performance. Courier Dover Publications.
  11. "Claudio Arrau (pianis)" (in Engels). Gramophone. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Oktober 2013. Besoek op 11 April 2012.
  12. Sachs, H., & Manildi, D.: Rubinstein: a life, bladsy 379. Grove Press, 1995.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]


Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.