De Havilland Comet
| De Havilland DH 106 Comet | |
|---|---|
 | |
| 'n Comet 4B van British European Airways (BEA) land op die Berlynse Tempelhof-lughawe (1969) | |
| Tipe | Passasiersvliegtuig |
| Vervaardiger | De Havilland |
| Nooiensvlug | 27 Julie 1949 |
| Onttrek | 14 Maart 1997 |
| Status | Buite diens |
| Hoofgebruiker | BOAC, British European Airways (BEA), Dan-Air, Royal Air Force |
| Aantal gebou | 114 (insluitende prototipes) |
| Programkoste | - |
| Eenheidskoste | Comet 1: £275 000 (1952) |
Die De Havilland DH 106 Comet was die wêreld se eerste kommersieelvervaardigde passasierstraler wat deur De Havilland in Hatfield, Hertfordshire, Verenigde Koninkryk ontwikkel en in reeksproduksie vervaardig is. Die prototipe Comet I het sy eerste toetsvlug op 27 Julie 1949 onderneem.
Kenmerkend was die aërodinamiese vorm van die vliegtuig wat met vier De Havilland Ghost-turbostralerenjins wat in die vlerke ingebed was, 'n romp met drukreëling en groot vierkantige vensters toegerus is. Die straler se passasierskajuit is indertyd as gerieflik en rustig beskou. Toe die vliegtuig in 1952 sy debuut gemaak het, het dit gelyk asof dit kommersiële sukses kon behaal.
Maar een jaar nadat die eerste stralers in bedryf gestel is, het die Comets begin om tegniese probleme te ondervind. Drie stralers het tydens vlugte uitmekaar gebreek,[1] waaronder Suid-Afrikaanse Lugdiens (SAL) se Vlug 201 wat op pad van Londen na Johannesburg was en ná 'n tussenlanding op Rome se Ciampino-lughawe op 8 April 1954 naby Napels in die see gestort het. Die ongelukke, waarin alle passasiers en bemannings dood is, het heelwat publisiteit in die media uitgelok en is later aan katastrofale metaalvermoeidheid in die lugrame toegeskryf – 'n tegniese probleem wat deskundiges indertyd nog nie deeglik ondersoek en verstaan het nie.
Alle Comet-stralers is buite diens gestel en deeglik ondersoek om die oorsaak van die ongelukke vas te stel. Die eerste ramp is aanvanklik valslik aan slegte weerstoestande toegeskryf. Uiteindelik is ontwerpfoute as oorsaak geïdentifiseer, waaronder gevaarlike spannings in die hoeke van die vierkantige vensters en metodologiese probleme rondom die installasiewerk. Comet-vliegtuie is vervolgens herontwerp en van ovale vensters voorsien, die straler se struktuur is versterk en ander tegniese wysigings aangebring. Mededingers het uit die foute geleer wat tydens die ontwerp van die Comet gemaak is en hul eie ontwerpe aangepas.
Alhoewel verkope nooit weer tot hul oorspronklike hoë vlakke herstel het nie, is ná die verbeterde Comet 2 en die Comet 3-prototipe in 1958 'n herontwerpte Comet 4-reeks geloods wat meer as drie dekades in kommersiële diens sou wees. Comet-stralers is onder meer aangepas vir 'n verskeidenheid militêre funksies soos die vervoer van belangrike persone, geneeskundige dienste en waarnemingsvlugte.
Die mees uitgebreide aanpassing was 'n variant wat vir seepatrollies gebruik is, die Hawker Siddeley Nimrod. Nimrod-vliegtuie was tot en met Junie 2011 in diens van die Britse Koninklike Lugmag (Royal Air Force, RAF) – meer as sestig jaar ná die eerste vlug van 'n Comet-straler.