Drif

Mense wat deur die Rooirivier gaan naby Granite, Oklahoma, in 1921.
'n Kar en 'n ruiter op 'n perd ry deur die Milkhouse-drif oor Rock Creek in 1960.

'n Drif (ford in Engels) is 'n vlak deel van 'n rivier of spruit met goeie vastrapplek wat oorgesteek kan word deur in die water te loop, of in 'n kar te ry terwyl se bande nat word.[1] 'n Drif is meestal 'n natuurlike verskynlik, in teenstelling met 'n laagwateroorgang, wat 'n kunsmatige brug is wat mens in staat stel om 'n rivier of spruit oor te steek terwyl die watervlak laag is.

Beskrywing

[wysig | wysig bron]

'n Drif is 'n baie goedkoper manier om oor 'n rivier te kom as 'n brug, maar dit kan ontoeganklik word na swaar reën en gedurende oorstromingstoestande. 'n Drif is dus gewoonlik net gepas vir onbeduidende, klein paadjies, asook vir paaie wat bedoel is vir stappers en perderuiters. Die meeste moderne driwwe is gewoonlik vlak genoeg dat karre en ander voertuie daardeur kan ry.

In Nieu-Seeland is driwwe egter 'n normale deel van groot paaie, soos tot in 2010 in State Highway 1 op Suid-Eiland se ooskus.[2] Aangesien baie binnelandse passasiers tussen stede eerder vlieg en baie vragte per see vervoer word, is daar nie so baie langafstandverkeer op die paaie nie en is driwwe 'n maklike oplossing vir riviere wat net in die reënseisoen diep is. In droë weer besef die motorbestuurder dis 'n drif wanneer hy oor die afgespoelde gruis in die pad ry. 'n Baileybrug kan langs die hoofpad gebou word vir noodverkeer tydens hoogwater.

Op plekke waar die water vlak genoeg is, maar die materiaal op die rivierbedding kan nie swaar voertuie ondersteun nie, word driwwe soms verbeter deur 'n onderwaterbetonvloer te bou. In so 'n geval word 'n randsteen dikwels aan die stroomafkant gebou om te verhinder dat 'n motor daar afgly, aangesien alge dikwels die blad baie glibberig maak. Driwwe het soms 'n paal wat die waterdiepte aandui, sodat padgebruikers kan weet of dit te diep is om oor te gaan. Party het 'n voetbrug langsaan sodat voetgangers oor die stroom kan kom sonder dat hul voete nat word.

"Watersplash"

[wysig | wysig bron]
Die Rye-waterdrif in Noord-Ayrshire, 'n skaars ongemoderniseerde oorgang van 'n klein rivier.

In Brittanje word 'n pad wat onder die vlak van 'n rivier loop 'n "watersplash" genoem. Soms word die woord ook gebruik om 'n stuk nat pad en 'n getyoorgang te beskryf.

Driwwe het 'n algemene verskynsel in tydrenbane geword. Daar is geesdriftiges wat driwwe opsoek, deur hulle ry en besonderhede, soos die plek, toegang en hoe hoog die golf is wat 'n voertuig maak, en dit op spesiale webwerwe aanteken.[3]

Daar is nog baie driwwe in Brittanje. Voorbeelde is by Brockenhurst in Hampshire, Wookey in Somerset en Swinbrook in Oxfordshire. Party van hulle word met brûe vervang aangesien dit meer betroubaar is in ongunstige weersomstandighede.

Die Dean-drif in Kilmarnock, Ayrshire, word genoem in die eiendom waar dit voorkom se akte, waarvolgens dit bemaak is aan die plaaslike mense. Die drif moet onderhou word, al sleep die stroom elke jaar 'n paar voertuie mee.

Driwwe kom ook voor in Australië, byvoorbeeld die Gulf Savannah, en ander is te sien in Kanada, Italië, Suid-Afrika en Finland. Hulle kom ook voor in party van Tennessee se agterpaaie, waar hulle bekend staan as "onderwaterbrûe".

In Israel en dele van voorheen Britse gebiede word 'n laagwateroorgang soms 'n "Ierse brug"[4] genoem na aanleiding van die Anglo-Ierse Oorlog.[5][6]

Plekname

[wysig | wysig bron]
Wapen van Oxford - letterlik "Osse drif".

Die name van baie dorpe is van die woord "ford" of drif afgelei, byvoorbeeld Oxford ('n "ford" waar oxen oor die rivier gegaan het, wat duidelik blyk uit Oxford se wapen), of Stratford ('n "ford" op 'n Romeinse pad). Net so kry mens die Duitse woord "furt", soos in Frankfurt, die drif van die Franks, Ochsenfurt (soos "Oxford"), Schweinfurt, 'n drif waar varke die rivier oorgesteek het, en Klagenfurt. In Hollands is dit voorde (soos in Vilvoorde, Coevorden, Zandvoort en Amersfoort).

Dorpe soos Maastricht, Dordrecht en Utrecht het ook by driwwe ontstaan. Die woorddele tricht, drecht en trecht kom van die Latynse woord traiectum, wat "oorgang" beteken. So kom die naam Utrecht, oorspronklik die Romeinse fort Traiectum, van "Uut Trecht", wat "stroomaf-oorgang" beteken. Die Afrikaanse vorm daarvan het in Suid-Afrikaanse Engels "drift" geword, wat gelei het tot plekname soos Buffelsdrift, De Wagensdrift, Elandsdrift, Kameeldrift en Muldersdrift. Daar is ook plekname met "drif" in, soos Velddrif en Vioolsdrif.

In die Slawiese tale kom die woord brod van die linguïstiese wortel wat "wateroorgang" of "plek waar die rivier oorgesteek kan word" beteken. Hoewel die woord "brod" deesdae in die Kroatiese tale "skip" beteken, is Slavonski Brod in Kroasië, asook Makedonski Brod in Masedonië en ander plekke in Slawiese lande wat "Brod" bevat, na driwwe genoem.

Beroemde veldslae

[wysig | wysig bron]
Die slag van Rorke's Drift in die Anglo-Zoeloe-oorlog.
'n Drif in Elko County Route 763 (Rock Springs-pad) in die plattelandse noordoostelike Nevada, VSA.

Omdat driwwe in historiese tye dikwels 'n strategiese militêre punt was, is baie bekende veldslae by of naby driwwe geveg.

  • Slag van Xiaoyao Ford, 215-217
  • Slag van Fulford, 1066
  • Slag van Jacob's Ford, 1179
  • Slag van die Imjinrivier, 1592
  • Slag van Yellow Ford, 1598
  • Slag van Newburn Ford, 1640
  • Slag van die Boyne, 1690
  • Slag van Matson's Ford, 1777
  • Slag van Brandywine, 1777
  • Slag van Minisink, 1779
  • Slag van Cowan's Ford, 1781
  • Slag van Assaye, 1803
  • Slag van Blackburn's Ford, 1861
  • Slag van Kelly's Ford, 1863
  • Slag van Buffington-eiland, 1863
  • Slag van Chancellorsville, 1863
  • Slag van Byram's Ford, 1864
  • Slag van Morton's Ford, 1864
  • Slag van Rorke's Drift, 1879
  • Slag van Cut Knife, 1885

In fiksie

[wysig | wysig bron]
  • The Defence of Duffer's Drift, 1900
  • First Battle of Beruna, Narnian-jaar 1000
  • Second Battle of Beruna, Narnian-jaar 2303
  • First Battle of the Fords of Isen, 25 Februarie 3019 (Third Age of Middle-earth)
  • Second Battle of the Fords of Isen, 2 Maart 3019 (Third Age of Middle-earth)
  • Battle of the Trident, 283 BC van Westeros

Galery

[wysig | wysig bron]

Kyk ook

[wysig | wysig bron]
  • Causeway
  • Stepping stones

Voetnotas

[wysig | wysig bron]
  1. The Concise Oxford Dictionary of Current English (Ninth uitg.). Oxford. 1995. ISBN 978-0-19-861320-6.
  2. "End of the road for last traffic fords left on State Highway 1" (in Engels). 28 Desember 2015. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 Januarie 2019. Besoek op 29 September 2010.
  3. "An online guide to every UK ford, watersplash and tidal road" (in Engels). wetroads.co.uk. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 November 2019. Besoek op 23 September 2011.
  4. The Be'er sheva ford was officially called Irish bridge
  5. Yehuda Ziv - מורשת דרך- the sources of the "Irish bridges"
  6. explanations about the source of the term Irish bridge

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]