Ferdinand Ferber

Ferdinand Ferber

Louis Ferdinand Ferber (8 Februarie 1862 – 22 September 1909)[1] was 'n Franse leëroffisier wat 'n belangrike rol gespeel het in die ontwikkeling van lugvaart gedurende die vroeë 1900's. Alhoewel sy vliegtuigeksperimente eers later suksesvol was, was sy vroeë betrokkenheid en bekendmaking van die werk van die Wright-broers, 'n groot invloed op die ontwikkeling van lugvaart in Europa.

Vroeë lewe

[wysig | wysig bron]

Gebore in Lyon in 1862, studeer hy aan die Ecole Polytechnique voordat hy by die weermag aangesluit het, en uiteindelik 'n instrukteur van die Skool vir Toegepaste Artillerie in Fontainbleau in 1897 geword.[2] Dit was hier waar hy op die werk van Otto Lilienthal afgekom het deur oor sy werk in 'n artikel in die Illustrierte Zeitung te lees.

Lugvaart eksperimente

[wysig | wysig bron]

Vroeë pogings

[wysig | wysig bron]

Na 'n paar eksperimenteer met modelle het Ferber sy eerste volgrootte onbemande sweeftuig gebou, wat 'n ruitvormige vlerk van ongeveer 8 m deursnee gehad het, en onsuksesvol probeer om dit vanaf 'n lanseertoring by sy familie se landgoed in Rue in Switserland te vlieg in Augustus 1898. Hy het toe 'n soortgelyke maar kleiner tweede masjien gebou wat hy sowel as 'n vlieër as deur dit agter 'n perd te sleep, ook sonder veel sukses probeer vlieg het.

Vroeg in 1901 is Ferber van Fontainbleu na Nice verplaas, waar hy in bevel geplaas is van die 17de Alpynse Battery van die 19de Regiment. Hier het hy sy eksperimente voortgesit: sy derde poging was nader geskoei op die patroon van Lillienthal se sweeftuie, en was Ferber se eerste poging om 'n mensdraende sweeftuig te bou. Proewe is by Saint-Etienne-de-Tinée gedoen, maar die vlerkoppervlak was onvoldoende vir die doel, en daarom is 'n vierde, groter sweeftuig gebou.

Kontak met Chanute

[wysig | wysig bron]

In 1901 het Ferber bewus geword van die lugvaartkundige eksperimente van Octave Chanute, 'n Frans-gebore Amerikaanse siviele ingenieur, as gevolg van die lees van 'n artikel in die Revue Scientifique gepubliseer in die uitgawe gedateer 1 Junie 1901.[3]:36  Ferber het aan Chanute geskryf, en deur hom verneem van die eksperimente van die Wright-broers, ontvang hy 'n kopie van Wilbur Wright se referaat "Some Aeronautical Experiments" wat in Desember 1901 in die Journal of the Western Society of Engineers gepubliseer is. Ferber het toe sy vyfde vliegtuig gebou, gebaseer op foto's van die Wright se 1901-sweeftuig.

Dit het soos die Wright-sweeftuig gelyk omdat dit 'n twee-deel-tweedekker met 'n voorwaartse hoogteroer is, maar die ooreenkoms eindig daar. Soos met Ferber se vorige vliegtuig, was die konstruksie in die uiterste kru, die vlerke bestaan bloot uit 'n eenvoudige raamwerk van bamboes wat losweg bedek is met materiaal, en het heeltemal ontbreek aan die ribbes wat die vlerke van die Wright se sweeftuig tot 'n opliggewende vlerkgedeelte gevorm het. Boonop was daar geen poging tot laterale beheer nie. Die verband tussen laterale en rigtingbeheer was die sleutelontdekking van die Wright-broers, en alhoewel hul 1901-sweeftuig nie 'n roer gehad het nie, is die gebruik van vlerkbuiging duidelik in die artikel beskryf deur Wilbur Wright. Ferber se eksperimente met hierdie vliegtuig was bemoedigend, en 'n verslag van sy werk geskryf deur Ferber onder sy skuilnaam "de Rue" is in die Februarie 1903-uitgawe van l'Aérophile gepubliseer.[3]:53

Ferber het nie Chanute se lesing aan die Aero Club de France in April 1903 bygewoon nie, maar nadat hy daarvan gehoor het, het hy geskryf aan Ernest Archdeacon, een van die stigterslede van die Aero Club. Sy brief het Archdeacon gevra om sy invloed te gebruik om die Aero Club te kry om 'n prys vir 'n sweefvlug aan te kondig, en bevat die vermaning il ne faut pas laisser l'aéroplane s'achever en Amérique ("Die vliegtuig moet nie toegelaat word om 'n suksesvolle prestasie in Amerika te bereik nie").[3]:64 Sy voorstel is entoesiasties onderskryf deur Archdeacon, wat 'n uittreksel uit Ferber se brief ingesluit het in sy weergawe van Chanute se lesing gepubliseer in La Locomotion op 11 April: die brief is ook gepubliseer in die April-uitgawe van L'Aerophile.

Ferber se eksperimente

[wysig | wysig bron]

Ferber het toe nog 'n vliegtuig gebou wat baie soortgelyk is aan sy 1902-sweeftuig. Dit het hoofsaaklik verskil in die feit dat 'n paar driehoekige roere op die agterste buiteboord-tussenplanstutte gemonteer is. Hierdie vliegtuig is toe toegerus met 'n 6 pk (4 kW) Buchet-enjin, wat 'n paar koaksiaal gemonteerde skroewe aangedryf het, in welke vorm dit die Tipe V-bis genoem is. Tussen September 1903 en Oktober 1904 is 'n aantal pogings om te vlug aangewend, en hy het ook 'n hoë traliewerktoring gebou wat 'n lang gebalanseerde draaiende arm ondersteun waaraan die vliegtuig gehang is. Ferber het geskryf dat proewe van hierdie masjien "heeltemal nutteloos was, maar die publiek se aandag op lugvaart gevestig het".[4]

In April 1904 het Ferber Ernest Archdeacon bygestaan met die proewe van sy Wright-afgeleide sweeftuig by Berck-sur-Mer. Kort hierna het Charles Renard, bevelvoerder van die Franse Leër se ballonskool in Chalais-Meudon, Ferber genooi om by hierdie eenheid aan te sluit, en hy het hierdie nuwe pos vroeg in Mei 1904 aanvaar.[5] Hy het ook 'n ander vliegtuig, die Tipe VI, gebou, bekend vir sy gebruik van 'n agter-gemonteerde horisontale stabiliseerder en ook met dihedraal in 'n poging om laterale stabiliteit te verkry.

In Junie 1905 het Ferber aan die Wright-broers geskryf en aangebied om een van hul masjiene te koop. Die Wrights was nie bereid om dit te doen nie, maar hul antwoord, gedateer 9 Oktober 1905, het die vlugte wat hulle onlangs gemaak het uiteengesit, en dus was Ferber die eerste Europeër wat van hierdie prestasies verneem het.

Ná die dood van Renard in April 1905 het Ferber se verhouding met die owerhede by Chalais-Meudon versleg. In Junie 1906 het hy drie jaar verlof gevra om by die Antoinette-maatskappy te gaan werk. Dit is in Augustus 1906 toegestaan, en hy is ook toegelaat om sy eksperimente by Chalais-Meudon voort te sit.[5] In 1906 het Ferber sy vliegtuig tipe VIII gebou, toegerus met 'n 24 pk Antoinette-enjin. Toe dit buite die loods geparkeer is, is hierdie vliegtuig in November deur 'n storm vernietig. Herbou as tipe IX, is dit laat maar suksesvol getoets in Julie 1908 by Issy-les-Moulineaux naby Parys.[6]

In 1908 het Ferber die Ligue Nationale Aérienne gestig met die hulp van die bekende fisioloog René Quinton. Quinton was 'n lid van 'n Paryse groep literêre persoonlikhede genaamd die "Vyf-en-veertig", wat prestasies in letterkunde, wetenskap en kuns vereer het. In Mei 1908 het Ferber die groep op Quinton se voorstel toegespreek en nadat hy 'n staande applous vir sy prestasies in lugvaart ontvang het, is Quinton geïnspireer om 'n prys van 10 000 frank vas te stel vir die eerste persoon wat vir 5 minute vlieg met enjin gestop en sonder om meer as 50 meter te verloor hoogte.[7] In Mei 1909 het die Ligue 'n vliegskool by Juvisy geopen, met Ferber as sy hoofinstrukteur.

Dood

[wysig | wysig bron]

Kaptein Ferber is op 22 September 1909 tydens 'n vliegbyeenkoms in Boulogne dood toe een vlerk die grond getref het toe hy op lae hoogte in 'n Voisin-tweedekker probeer draai het.[8] Hy was slegs die derde slagoffer van 'n vliegtuigongeluk ná Thomas Selfridge en Eugène Lefebvre.

Hy is by die begraafplaas van Loyasse in Lyon begrawe.

In Junie 1910 het die Franse Minister van Oorlog aangekondig dat een van hul nuut bestelde Zodiac-dirigibles Capitaine Ferber genoem sou word, en 'n gedenkteken in die vorm van monoliet met 'n bronsvlieënde arend is by Boulogne opgerig.[9]Gaston Combebiac het geskryf dat Ferber as 'n lid van die Quaternion Society beskou behoort te word toe hy 'n biografiese nota tot die Genootskap se Bulletin bygedra het:[10]

"Na alles, aangesien sy intuïsie, tegelyk wiskundig en realisties, nie versuim het om die voordele te erken wat die gebruik van vektorverrekening vir sekere fisiese toepassings van wiskunde bied nie, moet ons hom onder die lede van ons Vereniging plaas."

Vliegtuie

[wysig | wysig bron]
  • Ferber I (1899) Eenvlerk hangsweeftuig geskoei op Otto Lilienthal se ontwerpe.[11]
  • Ferber II[11]
  • Ferber III[11]
  • Ferber IV (1901) Eenvlerk hangsweeftuig geskoei op Otto Lilienthal se ontwerpe.[11]
  • Ferber V (1902) twee-baai-tweedekker-sweeftuig met voorwaartse hoogteroer, later toegerus met driehoekige roere op die buitenste tussenvlakstutte, en toe herbou met 'n 6 pk Buchet-enjin en herdoop tot die V-bis.
  • Ferber VI (1904) twee baai dubbeldekker sweeftuig, met 'n verlengde agter-gemonteerde horisontale stabiliseerder bykomend tot 'n voorwaartse hoogteroer.
  • Ferber VII
  • Ferber VIII
  • Ferber IX

Aanhalings

[wysig | wysig bron]
  • "L'ascension est une fleur qui naît de la vitesse". Vertaling : " Opstyg is 'n blom gebore uit snelheid ".
  • "Concevoir une machine volante n'est rien; Fabriquer est peu; L'essayer est tout",[12] Vertaling : " Om 'n vlieënde masjien te ontwerp is niks; Om een te bou is iets; Om te eksperimenteer is alles ". In sy memoires, The Story of the Winged-S, gee Igor Sikorsky die aanhaling "Om 'n vlieënde masjien uit te vind is niks; om dit te bou is min; om dit te laat vlieg is alles."

Boeke

[wysig | wysig bron]
  • 1904 : F. Ferber : Les progrès de l'aviation par le vol plané, F.Ferber, in Revue d'Artillerie, Maart 1904
  • 1908: F. Ferber : L'Aviation — ses Débuts — son Développement, skakel van die Internet Archive.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ "Capt. L. F. Ferber". 20 Februarie 2005. Besoek op 19 April 2012. uit Early Birds of Aviation
  2. ↑ "La Mort Tragique de Capitain Ferber". l'Aérophile (in Frans): 2. 1 Oktober 1909 – via gallica.bnf.fr.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 C. H. Gibbs-Smith (1974) The Rebirth of European Aviation. London: HMSO, ISBN 0-11-290180-8
  4. ↑ Opdycke, Leonard E. (1999). French Aeroplanes Before the Great War. Atglen, Pennsylvania: Schiffer. p. 129. ISBN 0-7643-0752-5.
  5. ↑ 5,0 5,1 Carlier, Claude (2005). "Ferdinand Ferber, précurseur et visionnaire de l'aviation" [Ferdinand Ferber, precursor and visionary of aviation] (in Frans). Institut de Stratégie Comparée, Commission Française d'Histoire Militaire. Besoek op 19 Mei 2012.
  6. ↑ F. Ferber, L'aviation, ses débuts, son developpement, Julie 1908
  7. ↑ "Miscellaneous Prizes: the René Quinton Prize" Flight 17 April 1909
  8. ↑ "The Use of Accidents" Flight 28 Januarie 1911
  9. ↑ "Memorial for Captain Ferber" Flight International 15 Julie 1911
  10. ↑ Gaston Combebiac (1912) Ferdinand Ferber, Bulletin of the Quaternion Society, link from HathiTrust
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 "The Pioneers : An Anthology : Captain (Louis) Ferdinand Ferber (1862- 1909)". www.ctie.monash.edu.au. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Februarie 2002.
  12. ↑ in Les progrès de l'aviation depuis 1891 par le vol plané'', Revue d'Artillerie, Maart 1904

Bibliografie

[wysig | wysig bron]
  • Fred E. Culick & Spencer Dunmore (2001) On Great White Wings: The Wright Brothers and the Race for Flight, bl 107, Toronto: McArthur & Company Publishing.
  • C. H. Gibbs-Smith (2003) Aviation: An Historical Survey London: NMSI, ISBN 1-900747-52-9
  • 1938 : Igor Sikorsky The Story of the Winged-S, Dodd-Mead, New York, 1938.