Karl Dönitz

Dönitz (1943)

Karl Dönitz (soms gespel Doenitz; Duitse: [ˈdøːnɪts] (luister); 16 September 1891 - 24 Desember 1980) was 'n Duitse admiraal gedurende die Nazi-era wat Adolf Hitler kort daarna in 1945 opgevolg het as die Duitse staatshoof. As opperbevelvoerder van die vloot sedert 1943 het hy 'n groot rol gespeel in die vlootgeskiedenis van die Tweede Wêreldoorlog. Die hof in Neurenberg het hom in 1946 aan oorlogsmisdade skuldig bevind.

Hy begin sy loopbaan in die Keiserlike Duitse vloot voor die Eerste Wêreldoorlog. In 1918 was hy in bevel van UB-68 toe dit deur die Britse magte gesink is. Dönitz is gevange geneem. Terwyl hy in 'n krygsgevangene was, formuleer hy wat hy later Rudeltaktik genoem het ('pak-taktiek', algemeen bekend as 'wolfpack').

Aan die begin van die Tweede Wêreldoorlog was hy die senior duikbootoffisier in die Kriegsmarine, bekend as Befehlshaber der Unterseeboote (BdU). In Januarie 1943 word Dönitz as Großadmiral (grootadmiraal) aangestel en vervang grootadmiraal Erich Raeder as opperbevelvoerder van die vloot. Dönitz was die grootste vyand van die Geallieerde vlootmagte in die Slag van die Atlantiese Oseaan. Die Duitse U-bote het van 1939 tot 1943 effektief geveg, maar die inisiatief verloor vanaf Mei 1943. Dönitz het sy duikbote tot die stryd aangevoer tot 1945 om die druk op ander takke van die Wehrmacht (Nazi-Duitse weermag) te verlig. 648 U-bote het verlore gegaan — 429 sonder oorlewendes. 'n Verdere 215 het op hul eerste patrollie vergaan. Ongeveer 30 000 van die 40 000 seemanne wat op U-bote gedien het, het omgekom.

Op 30 April 1945, na die dood van Adolf Hitler en in ooreenstemming met die laaste testament van Hitler, is Dönitz aangewys as die opvolger van Hitler as staatshoof, met die titel president van Duitsland en opperbevelhebber van die weermag. Op 7 Mei 1945 beveel hy Alfred Jodl, operasionele stafhoof van die Oberkommando der Wehrmacht, om die onvoorwaardelike Duitse oorgawe in Reims, Frankryk, te onderteken. Dönitz het as hoof van die Flensburgse regering, soos dit bekend geword het, aangebly totdat dit op 23 Mei deur die Geallieerde magte ontbind is.

Dönitz het self erken dat hy 'n toegewyde Nazi en ondersteuner van Hitler is; hy het antisemitiese oortuigings gehad. Ná die oorlog is Dönitz op drie aanklagte as 'n vername oorlogsmisdadiger in die Neurenberg-verhore aangekla: sameswering om misdade teen vrede, oorlogsmisdade en misdade teen die mensdom te pleeg; beplan, inisieer en voer van oorloë van aggressie; en misdade teen oorlogswetgewing. Hy is nie skuldig bevind aan die pleeg van misdade teen die mensdom nie, maar wel aan die pleeg van misdade teen vrede en misdade teen oorlogswetgewing. Hy is tot tien jaar gevangenisstraf gevonnis; na sy vrylating woon hy in 'n dorpie naby Hamburg tot sy dood in 1980.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]