Majapahit
Majapahit was 'n ryk wat vanaf 1294 tot omtrent 1527 vanuit Java 'n groot deel van die huidige Indonesië beheers het.
Dit is in 1294 deur Wijaya gestig rondom die hoofstad Trowulan naby die huidige stad Surabaya. Onder Hayam Wuruk (1350-'89) en sy generaal Gajah Mada het dit sy mag oor groot dele van Java, Sumatra, Sulawesi, Borneo, Lombok, Malaku, Sumbawa en Timor uitgebrei.[1]
Die religie was Hindoeïsme, maar daar was ook Boeddhistiese invloede.
Geskiedenis
[wysig | wysig bron]
Die ryk het onstaan ná die Mongoolse inval in 1293, wat 'n groot mislukking geword het, maar wat die Oos-Javaanse koninkryk Singhasari venietig het. Majapajit is in die magsvakuum wat dit nagelaat het gebore.[2]
In omstreeks 1330 word die rykdom van die koninkryk reeds in die Chinese boek Dao Yi Zhi Lue (Verslag oor vreemde lande) geroem. Die land is vrugbaar en het volop water en lewer twee keer so veel rys as ander lande.
Die hoogtepunt van Majapahit is die bewind van Hayam Wuruk of Rajasanegara (1350-'89). Wes-Java word in hierdie tydperk deur die Soendanese koninkryk Pajajaran beheers. In 1357 lei dit tot die Bubat-oorlog. Hayam Wuruk nooi die Soendanese prinses Dyah Pitaloka om sy vrou te word. Die Soendanese koning Maharaja Linggabuana en koningin Dewa Lara Linsing vergesel die prinses met 'n vloot van 1000 skepe na die Brantasrivier aan die rand van Majapahit se hoofstad. Daar word hulle egter deur generaal Gajah Mada aangeval. Die Soendanese besluit om te bly en te veg en dit lei tot die dood van die koninklike familie. Die legende sê dat Gajah Mada teen die wense van koning Hayam Wuruk gehandel het en dit 'n groot drama was, maar die Soendanese het daaroor ander menings. Hayam Wuruk is 'n paar jaar later met sy nig Paduka Sori getroud.
Baie inligting oor hierdie tyd stam uit die Desawarnana of Nagara-Kertagama wat as kakawin deur Mpu Prapanca geskryf is. Hy het die koning op sy inspeksietog vergesel en daaroor berig. Oor die Bubat-oorlog swyg hy.
Na Hayam Wuruk se dood in 1389 ontstaan onrus in die koninkryk en begin die Islam 'n groter rol op die eiland te speel. Die Ying ya shen lan (Verkenning van die oseaankuste) van die Chinese skrywer Ma Huan berig in 1416 dat die inheemse bevolking op Java die 'kettery' volg (aanhangers van die Hindoeïsme is), maar dat daar ook Chinese uit Kanton, Zhangzhou en Quanzhou op die eiland woon en Moslims wat uit die weste kom om handel te dryf. Hulle was veral in die stede van die kus teenwoordig en in 1475 stig een van hulle in die stad Demak die eerste Moslem-staat. Die Majapahit-ryk word onder Brawijaya VI of Girindrawardhana (1478-'98) deur hulle van Java verdryf en moet uitwyk na Bali en Lombok. Bali het tot vandag Hindoeïsties gebly en die literêre nalatenskap van Majapahit is daar behou.[3]
Kuns
[wysig | wysig bron]Die tydperk van Mahapahit het belangrike letterkunde voortgebring, soos die kakawin Sutasoma.
Die Candi Surowono is 'n voorbeeld van die boukuns van hierdie ryk.
Vorste
[wysig | wysig bron]| Titel | Naam | Begin | Eind |
|---|---|---|---|
| Koning | Kĕrtarājasa Jayawardhana | 1294 | 1309 |
| Koning | Jayanagara | 1309 | 1328 |
| Koningin | Tribhuwanā Wijayottunga Dewī | 1328 | 1350 |
| Koning | Rājasanagara (Hayam Wuruk) | 1350 | 1389 |
| Koning | Wikramawardhana | 1389 | 1429 |
| Koningin | Suhitā | 1429 | 1447 |
| Koning | Wijayaparākramawardhana | 1447 | 1451 |
| Koning | Rājasawardhana | 1451 | 1453 |
| interregnum | 1453 | 1456 | |
| Koning | Girīśawardhana | 1456 | 1466 |
| Koning | Singhawikramawardhana | 1466 | 1478 |
| Koning | Girīndrawardhana Ranawijaya (Brawijaya VI) | 1478 | 1498 |
| (onduidelik) | 1498 | 1527 | |
Die sentrum van die Hindoe-koninkryk op Jawa in die tydperk 1498–1527 na Kediri verskuif en dit word in 1527 deur die Moslemvorste van Demak verower. Raden Patah, die sultan van Demak beskou homself as die erfgenaam van die Mahapahit-dinastie maar die gebeurtenisse is baie onduidelik.[4]
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Facts and details.com
- ↑ Strange Parallels: Volume 2, Mainland Mirrors: Europe, Japan, China, South Asia, and the Islands: Southeast Asia in Global Context, C.800-1830 Victor Lieberman Cambridge University Press, 2003, ISBN 0-521-82352-8, ISBN 978-0-521-82352-4
- ↑ Java Essay: The History and Culture of a Southern Country Masatoshi Iguchi, Troubador Publishing Ltd, 2017, ISBN 1-78462-885-9, ISBN 978-1-78462-885-7
- ↑ A History of Modern Indonesia since c.1200 M.C. Ricklefs Macmillan International Higher Education, 2008, ISBN 1-137-14918-3, ISBN 978-1-137-14918-3
