Marshall McLuhan

Marshall McLuhan
Marshall McLuhan in 1945
Geboortenaam Herbert Marshall McLuhan
Gebore (1911-07-21)21 Julie 1911
Edmonton, Alberta, Kanada
Oorlede 31 Desember 1980 (op 69)
Toronto, Ontario, Canada
Nasionaliteit Vlag van Kanada Kanada
Vakgebied Media, massamedia, sensorium, Nieukritiek
Instelling(s) Media-teorie, Toronto-skool vir Kommunikasieteorie
Bekend vir "Die medium is die boodskap", "globale dorp", figuur- en grondmedia, tetrad van media-effekte, "warm" en "koel" media
Beïnvloed deur Harold Innis, Eric A. Havelock, Thomas Nashe, G.K. Chesterton, I.A. Richards, F.R. Leavis, Wyndham Lewis, James Joyce, Marcel Duchamp
Invloed op Walter J. Ong, Neil Postman, Timothy Leary, Terence McKenna, William Irwin Thompson, Paul Levinson, Douglas Rushkoff, Douglas Coupland, Jean Baudrillard, Abbie Hoffman, Ann Nocenti

Herbert Marshall McLuhan (21 Julie 1911, Edmonton, Kanada – 31 Desember 1980) was 'n Kanadeese filosoof en wetenskaplike. Sy hooffokus was mediastudies en mediateorie. Hy was die grondlegger van die konsep "globale dorp" (global village). Hierdie konsep word deur McLuhan vir die eerste keer geformuleer in 1959, lank voor die voorkoms van 'n "globale dorp" (met die opkoms van die Internet en die Wêreldwye web) vir almal 'n realiteit geword het.

Lewensloop

[wysig | wysig bron]

Herbert Marshall McLuhan is op 21 Julie 1911 in Edmonton, Alberta, gebore as die seun van Elsie Naomi (née Hall) en Herbert Ernest McLuhan, albei gebore in Kanada. Hy word Marshall genoem wat sy ouma aan moederskant se van is. Twee jaar later is sy broer Maurice gebore. Sy moeder was ’n onderwyseres wat later aktrise geword het, en sy vader het ’n eiendomsagentskap in Edmonton bestuur. Toe die besigheid aan die begin van die Eerste Wêreldoorlog vou, het McLuhan se vader by die Kanadese weermag aangesluit. Na ’n jaar in die weermag het hy griep opgedoen en in Kanada gebly, veg van die gevegslinies. In 1915 word hy uit die weermag ontslaan en verhuis die gesin na Winnipeg, Manitoba, waar Marshall skoolgegaan het aan die Kelvin Tegniese Skool. In 1928 het hy ingeskryf in die Universiteit van Manitoba vir ’n graadkursus in ingenieurswese.[1]


McLuhan sterf in 1980 aan 'n breinbloeding. Verskillende institute in die wêreld word vernoem na McLuhan, byvoorbeeld die Maastricht McLuhan Institute (MMI), verbonde aan die Universiteit Maastricht.

Voorgraadse opleiding

[wysig | wysig bron]

Nadat hy vir een jaar ingenieurswese gestudeer het, het hy sy studierigting verander en in 1933 ’n B.A.-graad behaal en ’n Goue Universiteitsmedalje in Kuns en Wetenskap daarvoor behaal.[2] In 1934 behaal hy ’n M.A.-graad in Engels aan dieselfde universiteit. Dit was ’n groot verlange by hom om in Engeland te gaan studeer, en hy is by die Trinity Hall in Cambridge aanvaar nadat hy nie daarin kon slaag om ’n Rhodes-beurs te kry om aan die Oxford-universiteit te gaan studeer nie.[3]

Hoewel hy reeds sy B.A.- en M.A.-grade in Manitoba behaal het, is vereis dat hy by Cambridge inskryf as ’n voorgraadse “geaffilieerde” student, met een jaar se krediete vir ’n driejaar-B-graad, voordat hy vir ’n doktorsgraad in filosofie kon inskryf.[4] In 1934 is hy na die Universiteit van Cambridge waar hy student van I.A. Richards en F.R. Leavis was, en deur die Nieukritiek beïnvloed is.[3] Jare later het hy, na besinning, die fakulteit geloof dat hulle die rigting van sy latere werk sou beïnvloed weens hulle klem op die “opleiding van persepsie” en konsepte soos Richard se idee van “vooruitvoering”.[5] Hierdie studies was ’n belangrike voorloper vir sy lare idees oor tegnologiese vorme.[6] Hy het in 1936 die vereiste B.-graad van Cambridge behaal[7] en by hulle nagraadse program ingeskakel.

Bekering tot Katolisisme

[wysig | wysig bron]

Aan die Universitet van Manitoba het McLuhan sy teenstrydige verhouding met geloof verken en hom tot literatuur gewend om “sy siel se honger na waarheid en skooheid te bevredig”, en hy het na hierdie fase as agnostisisme verwys.[8] Terwyl hy die trivium aan Cambridge bestudeer het, het hy die eerste treë geneem in sy uiteindelike bekering tot Katolisisme in 1937,[9] wat hy gebaseer het op die werk van G. K. Chesterton.[10] In 1935 het hy aan sy moeder geskryf:[11]

Het ek nie met Chesterton te doen gehad nie, sou ek vir baie jare agnosties bly. Chesterton het my nie godsdienstige geloof oortuig nie, maar hy het verhoed dat my wanhoop ’n gewoonte word of dat dit in misantropie verhard. Hy het my oë geopen vir die Europese kultuur en my aangemoedig om dit van nader te leer ken. Hy het vir my die redes gewys vir al my blinde woede en ellende.

Teen einde Maart 1937[lower-alpha 1] het McLuhan ’n stadige dog sekere proses van totale bekering voltooi toe hy formeel in die Rooms-Katolieke Kerk ingewy is. Nadat hy met ’n predikant gepraat het, het ook sy vader ’n Katoliek geword. Sy moeder was ontroosbaar en was van mening dat sy bekering sy loopbaan sou skaad.[12] McLuhan was vir die res van sy lewe ’n toegewyde Katoliek, maar sy geloof het ’n privaat saak gebly.[13] Hy het ’n lewenslange belangstellng in die syfer 3 gehad[14] (bv., die trivium, die Drie-eenheid) en het per geleentheid gesê dat Maria hom van intellektuele leiding voorsien het.[lower-alpha 2] Vir die res van sy loopbaan was hy aan Katolieke hoëronderwysinstellings verbonde.

Vroeë loopbaan, huwelik en doktorsgraad

[wysig | wysig bron]
McLuhan in Cambridge, circa 1940

McLuhan kon nie ’n pos in Kanada kry nie en is gevolglik na die Verenigde State waar hy vir die 1936-’37 akademiese jaar ’n betrekking as onderrigassistent aan die Universiteit van Wisconsin-Madison.[16] Van 1937 tot 1944 het hy Engels aan die Saint Louis-Universiteit gee (met ’n breuk van 1939 tot 1940 toe hy na Cambridge terug is). Daar het hy onder meer klas oor Shakespeare gegee en vir Walter J. Ong klasgegee met wie hy ook bevriend geraak het. Ong het sy doktorsgraad gedoen in ’n rigting wat McLuhan aan hom bekendgestel het, en hy het later van tyd self ’n kundige op die gebied van kommunikasie en tegnologie geword.

McLuhan het Corinne Lewis, ’n onderwyseres en aspirantaktrise van Fort Worth, Texas, in St. Louis ontmoet[17] en hulle is op 4 Augustus 1939 getroud. Hulle het die res van 1939 en 1940 in Cambridge deurgebring waar hy sy meestersgraad voltooi het (dit is in Januarie 1940 aan hom toegeken) en aan sy proefskrif begin werk het oor Thomas Nashe en die verbale kunste. Terwyl die McLuhans in Engeland was het die Tweede Wêreldoorlog in Europa uitgebreek. Weens hierdie rede het hy toestemming gekry om sy proefskrif vanuit die Verenigde State te voltooi en in te dien, sonder dat hy na Cambridge hoef terug te keer om dit aldaar te verdedig. In 1940 het die McLuhans dus na Saint Louis-Universiteit teruggekeer waar hulle met ’n gesin kon begin en hy verder kon klasgee. In 1943 is die graad Doctor Philosophiæ aan hom toegeken.[18]

In 1944 is hy na die Assumption-kollege in Windsor, Ontario waar hy tot 1946 klasgegee het. Daarna is hy na Toronto waar hy by die Universiteit van St. Michael’s College, ’n Katolieke kollege van die Universiteit van Toronto, waar Hugh Kenner een van sy studente sou word. Die Kanadese ekonoom en kommunikasievakkundige, Harold Innis, was ’n kollega wat ’n groot invloed op McLuhan se werk gehad het. In 1964 skryf McLuhan: “Ek dink graag aan my eie boek The Gutenberg Galaxy as ’n voetnoot vir Innis se waarnemings oor die onderwerp van psigiese en sosiale gevolge, eers van skryfkuns en dan van drukkuns.”[19]

Werk

[wysig | wysig bron]

McLuhan verwerf bekendheid in die jare sestig met boeke soos Understanding Media: The Extensions of Man en The Medium is the Massage: An Inventory of Effects (sic). Die titel is 'n verwerking van McLuhan se gereelde aangehaalde stelling "The medium is the message". Hy beweer dat die media 'n verlengstuk is van die menslike sintuie en sowel die individu as die gemeenskap op 'n bepalende wyse beïnvloed. Hy verdeel die kommunikasiemiddele in 'warm' (met hoë intensiteit, soos radio en film) en 'koel' (lae intensiteit, soos telefoon en televisie).

Hoewel sommige van sy stellings as omstrede gesien word, twyfel weinig aan sy kernbewering: "Om die huidige wêreld te begryp moet mens die media begryp".

Notas

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ Gordon 1997, p. 74, gee die datum as 25 Maart 25; Marchand (1990), p.44, gee dit as 30 Maart 30.
  2. ↑ Kollegas het gegis oor sy intellektuele verbinding aan die maagd Maria, en een het gesê, “Hy het ’n direkte verbinding met die Heilige Maagd Maria gehad. … Hy het een keer vinnig daarna verwys, byna beangs, in ’n moenie-vir-my-lag-nie toon. Hy het nie gesê ‘Ek weet dit want Maria sê so’ nie, maar dit was duidelik uit wat hy gesê het, dat een rede waarom hy so seker daaroor was, was dat die Maagd sy begrip daarvan bevestig het.”[15]
  • Hierdie artikel is vertaal van die Nederlandse Wikipedia

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ Gordon 1997, pp. 99–100.
  2. ↑ Gordon 1997, p. 34.
  3. ↑ 3,0 3,1 Marchand, pp. 33–34
  4. ↑ Gordon 1997, p. 40.
  5. ↑ Marchand, pp. 37–47.
  6. ↑ "Old Messengers, New Media: The Legacy of Innis and McLuhan." Collections Canada. Government of Canada. [1998] 2008. Geargiveer vanaf die oorspronklike Geargiveer 19 Oktober 2017 op Wayback Machine op 1 Desember 2019.
  7. ↑ Gordon 1997, p. 94.
  8. ↑ Edan 2003, p. 11.
  9. ↑ Gordon 1997, pp. 54–56.
  10. ↑ Lapham 1994, p. xvii.
  11. ↑ McLuhan, Marshall. [1935] 2011. "Letter to Elsie September 5, 1931 Geargiveer 27 Junie 2020 op Wayback Machine." McLuhan on Maui. Retrieved 24 June 2020; also cited in M. McLuhan 1987, p. 73.
  12. ↑ Marchand (1990), pp. 44–45.
  13. ↑ Marchand (1990), p. 45.
  14. ↑ Gordon 1997, p. 75.
  15. ↑ Marchand 1998, p. 51.
  16. ↑ Gordon 1997, pp. 69–70.
  17. ↑ Fitterman, Lisa (19 April 2008). "She Was Marshall McLuhan's Great Love Ardent Defender, Supporter and Critic". The Globe and Mail (in Engels). Toronto. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Desember 2008. Besoek op 29 Junie 2008.
  18. ↑ Gordon 1997, p. 115.
  19. ↑ McLuhan, Marshall. [1964] 2005. Marshall McLuhan Unbound. Corte Madera, CA : Gingko. v. 8, p. 8. Dit is ’n herdruk van McLuhan se inleiding tot die 1964-uitgawe van Innis se boek The Bias of Communication wat in 1951 die eerste keer uitegegee is.

Bronnelys

[wysig | wysig bron]