Martha Argerich

Argerich op ouderdom 21 in 1962

Martha Argerich (Spaanse uitspraak: [ˈmaɾta aɾxeˈɾitʃ]; gebore 5 Junie 1941) is 'n Argentynse klassieke konsertpianis. Sy word wyd gereken as een van die grootste pianiste van alle tye. [1][2][3][4][5]

Vroeë lewe en opvoeding

[wysig | wysig bron]

Argerich was gebore in Buenos Aires, Argentinië.[6] Haar voorouers aan vaderskant was Kataloniërs wat sedert die 18de eeu in Buenos Aires gebaseer was. Haar grootouers aan moderskant was Joodse immigrante van die Russiese Ryk, wat hulle in Colonia Villa Clara in die Entre Ríos provinsie gevestig het—een van die kolonies wat gestig is deur Baron de Hirsch en die Joodse Kolonisasie Assosiasie-.[7][8]

Die herkoms van die naam Argerich is Katalaans. Sy het op die ouderdom van drie jaar die klavier begin speel. Op die ouderdom van vyf jaar het sy na haar onderwyser Vincenzo Scaramuzza getrek, wat aan haar die belangrikheid van liriese en gevoelvolle speelwerk beklemtoon het. Argerich het op die ouderdom van agt jaar in 1949 haar buiging gemaak.

Die gesin het in 1955 na Europe getrek, waar Argerich saam met Friedrich Gulda in Oostenryk studeer het. Juan Perón, die destydse president van Argentinië, het hulle besluit moontlik gemaak deur haar ouers aan te stel in diplomatieke poste in die Argentynse Ambassade in Wene. Sy het later studeer saam met Stefan Askenase en Maria Curcio.[9]

Argerich het ook geleenthede waargeneem vir kort periodes van afrigting saam met Madeleine Lipatti (weduwee van Dinu Lipatti), Abbey Simon, en Nikita Magaloff.[10] In 1957 het sy op die ouderdom van sestien beide die Genève Internasionale Musiekkompetisie en die Ferruccio Busoni Internasionale Kompetisie binne drie weke van mekaar gewen. Dit was tydens laasgenoemde dat sy die groot meester Arturo Benedetti Michelangeli ontmoet het, wie sy later na sou uitreik vir lesse gedurende 'n persoonlike artistieke krisis op die ouderdom van twintig jaar, alhoewel sy slegs vier lesse saam met hom gehad het binne die bestek van 'n jaar en 'n half.[11][12] Haar grootste invloed was Friedrich Gulda, saam met wie sy vir agtien maande gestudeer het.

Professionele Loopbaan

[wysig | wysig bron]

Argerich het haar debuutkonsert op die ouderdom van 8 gemaak met die speel van Mozart se Klavierconcerto No. 20 in D mineur en Beethoven se Klavierconcerto No. 1 in C majeur.[13]

Argerich het tot internasionale prominensie gestyg toe sy in 1965 op die ouderdom van vier-en-twintig jaar die sewende Internasionale Chopin Klavierkompetisie in Warskou gewen het. In dieselfde jaar het sy haar buiging in die Verenigde State gemaak in die Lincoln Sentrum se "Groot Kunstenaars Reeks".

Sy het in 1960 haar eerste kommersiële opname gemaak, welke werke deur Chopin, Brahms, Ravel, Prokofiëf, en Liszt ingesluit het. Dit is met kritiese lof begroet toe dit in 1962 vrygestel is. In 1967 het sy Chopin se Polonaise, Op. 53 opgeneem.

Argerich tree op by die Kirchner Kulturele Sentrum, Julie 2015

Argerich het al dikwels in onderhoude opgemerk dat sy "eensaam" voel op die verhoog gedurende solo opvoerings.[14] Sedert die 1980s het sy selde solo opvoerings gemaak, en in stede daarvan gekonsentreer op klavierconcertos en in besonder Kamermusiek en het sy saamgewerk met instrumentaliste in Sonates.

Een noemenswaardige samestelling kombineer Rachmaninoff se Klavierkonsert No. 3 (opgeneem in Desember 1982 met die Radio Symphonie-Orchester Berlyn onder die beheer van Riccardo Chailly) met Tsjaikofski se Klavierconcerto No. 1 (Februarie 1980, Symphonieorchester des Bayerischen Rundfunks onder Kirill Kondrashin).

Argerich het ook die werke van jonger pianiste bevorder, beide deur haar jaarlikse musiekfeeste en deur haar verskynings as 'n paneellid van beoordelingspanele tydens internasionale kompetisies.[15][16][17]

Dit was as gevolg van Argerich se optrede dat die pianis Ivo Pogorelić in die internasionale kalklig geplaas was: nadat hy uitgeskakel was in die derde rondte van die 1980 Internasionale Chopin Kompetisie in Warskou, het Argerich hom bestempel as 'n genie, en die paneel uit protes verlaat.[18] Sy het verskeie kunstenaars ondersteun, insluitende Gabriela Montero, Mauricio Vallina, Sergio Tiempo, Roberto Carnevale Gabriele Baldocci , Christopher Falzone[19] en andere.[20][21]

Argerich is die president van die Internasionale Klavierakademie te Como-meer, en voer gereeld op tydens die Luganofees.[22] Sy het ook die Argerich Musiekfees en Ontmoeting in Beppu, Japan sedert 1996 geskep en was ook Algemene Direkteur daarvan.

Argerich speel by die Kirchner Kulturele Sentrum, Julie 2015

Haar weersin van die pers en publisiteit het veroorsaak dat sy vir die grootste deel van haar loopbaan uit die kollig gebly het. Nietemin word sy wyd aangeprys as een van die beste pianiste wat die wêreld al ooit voortgebring het.[23][24][25][26]

Haar opvoering van Liszt se Klavierconcerto No. 1, gedirigeer deur Daniel Barenboim tydens Die Proms in 2016 het aanleiding gegee tot die volgende resensie in The Guardian: "Dit was 'n onvergeetlike opvoering. Argerich het haar vyf-en-sewentigste verjaardag in Junie hierdie jaar gevier, maar daardie nuus blyk nie haar vingers te bereik het nie. Haar speelwerk is steeds skitterend, so skrikwekkend presies soos dit nog altyd was; haar vermoë om gossamer-drade van melodie te draai, is so onverbiddelik as ooit. Dit was onmiskenbaar en onbeskaamd Liszt in 'n grootse gewaad, 'n bietjie oumodies en soms selfs by tye 'n bietjie vulgêr, maar in al hierdie konserte, met Daniel Barenboim en die orkes wat haar elke draai nouliks volg en voorspel, en elke klein lewering 'n skitterende oomblik van uitdrukkingsvolle refleksie, was dit heeltemal gepas."[27]

Persoonlike lewe

[wysig | wysig bron]
Martha Argerich stel haarself voor, 2018

Sjabloon:External media

Argerich is al drie keer getroud. Haar eerste huwelik aan die Komponis-Dirigent Robert Chen ((zh) ),[28] saam met wie sy 'n dogter, die violis Lyda Chen-Argerich gehad het,[29] het in 1964 geëindig.[30] Van 1969 tot 1973 was Argerich met die Switserse dirigent Charles Dutoit getroud, saam met wie sy 'n dogter gehad het, Annie Dutoit. Argerich maak steeds opnames met en speel steeds saam met Dutoit. In die 1970s was sy ook kortliks getroud met die pianis Stephen Kovacevich,[31] saam met wie sy 'n dogter, Stéphanie, het.[30]

Gesondheid

[wysig | wysig bron]

In 1990 is Argerich gediagnoseer met kwaadaardige velkanker. Na behandeling het die kanker in remissie gegaan, maar daar was weer in 1995 'n opwelling gewees, wat uiteindelik gelei het tot metastasis na haar longe en limfkliere. Na eksperimentele behandeling by die John Wayne-kankerinstituut in Santa Monica wat deur onkoloog Donald Morton voorgeskryf is, het Argerich se kanker weer in remissie gegaan. Argerich het uit dankbaarheid 'n Carnegie Hall opvoering gemaak ten bate van die Instituut.[32] Van 2019 af is Argerich steeds kankervry.[33]

Media

[wysig | wysig bron]

In 2002 het die regisseur Georges Gachot [de] Martha Argerich, Evening Conversation, 'n dokumentêre rolprent oor Argerich, vrygestel.[34]

Stéphanie Argerich Blagojevic was die direkteur van 'n dokumentêre rolprent oor Argerich se moeder genaamd, Bloody Daughter, wat gebaseer is op filmmateriaal wat sedert haar kinderdae geskiet is.[35]

Toekennings

[wysig | wysig bron]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ "The 25 best piano players of all time" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Mei 2020. Besoek op 17 Julie 2018.
  2. ↑ "Review: Martha Argerich remains the greatest living pianist" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Julie 2018. Besoek op 17 Julie 2018.
  3. ↑ "Martha Argerich". www.gramophone.co.uk (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Junie 2018. Besoek op 17 Julie 2018.
  4. ↑ "Steinway Legends: Martha Argerich - Martha Argerich - Release Info - AllMusic". AllMusic (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Junie 2019. Besoek op 17 Julie 2018.
  5. ↑ Jean-Pierre Thiollet, 88 notes pour piano solo, "Solo nec plus ultra", Neva Editions, 2015, p.50. ISBN 978 2 3505 5192 0.
  6. ↑ Tommasini, Anthony (25 Maart 2000). "An Enigmatic Pianist Reclaims Her Stardom". The New York Times (in Engels). ISSN 0362-4331. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 31 Desember 2019. Besoek op 4 Februarie 2016.
  7. ↑ "La vida de una pianista única: "Martha Argerich" por Moshé Korin". Lavozylaopinion.com.ar. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Augustus 2013. Besoek op 21 Oktober 2013.
  8. ↑ "Portrait : Martha Argerich - Arts-Scènes" (in Frans). Owl-ge.ch. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Februarie 2015. Besoek op 21 Oktober 2013.
  9. ↑ Niel Immelman (14 April 2009). "The Guardian, 14 April 2009" (in Engels). London: Guardian. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Januarie 2020. Besoek op 4 Januarie 2012.
  10. ↑ Manildi, Donald Musician of the Year 2001 Martha Argerich, "Musical America", 2001
  11. ↑ name="Dean Interview">Elder, Dean. Excerpts from a Rare Interview with Argerich. accessed 19 January 2010.
  12. ↑ name="Sweeting">Andrew Clark (8 Julie 2011). "Strains of mood music". Financial Times. Besoek op 24 Julie 2015.
  13. ↑ "Martha Argerich (Piano) - Short Biography". Bach-cantatas.com. Besoek op 19 November 2017.
  14. ↑ "YouTube" (in Engels). YouTube. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Januarie 2020. Besoek op 21 Oktober 2013.
  15. ↑ name="About ICC">"About". Chopin International Competition. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Julie 2013. Besoek op 17 Januarie 2014.
  16. ↑ name="ASU Jury">"Jury". ASU Competition. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Mei 2014. Besoek op 17 Januarie 2014.
  17. ↑ name="AR Competition">"Ninth Competition". Arthur Rubinstein Competition. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 September 2013. Besoek op 17 Januarie 2014.
  18. ↑ Stevenson, Joseph.Allmusic Biography of Ivo Pogorelich accessed 18 Januarie 2010
  19. ↑ "Classicalrecitals" (in Engels). YouTube. 3 November 2009. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Januarie 2020. Besoek op 4 September 2015.
  20. ↑ "Progetto Martha Argerich" (in Italiaans). Rsi.ch. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 Februarie 2014. Besoek op 4 Januarie 2012.
  21. ↑ "Progetto Martha Argerich" (in Italiaans). Rsi.ch. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 Februarie 2014. Besoek op 4 Januarie 2012.
  22. ↑ "Progetto Martha Argerich" (in Italiaans). .rsi.ch. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 November 2015. Besoek op 4 September 2015.
  23. ↑ name="Alex Ross New Yorker profile">Ross, Alex (12 November 2001). "Madame X". The New Yorker. Besoek op 15 Januarie 2014.
  24. ↑ name="2005 Tommasini review">Tommasini, Anthony (20 Maart 2005). "Classical Music: Recordings; Boisterous Beethoven, Brooding Brahms". The New York Times. Besoek op 15 Januarie 2014.
  25. ↑ Carrizo, Rodrigo (24 Januarie 2013). "Examining a Martha-daughter relationship - SWI" (in Engels). Swissinfo.ch. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 Maart 2017. Besoek op 4 September 2015.
  26. ↑ In 'n 2001 artikel oor Martha Argerich vir The New Yorker, het die kritikus Alex Ross geskryf: "Argerich bring kwaliteit na vore wat selde vervat is in een persoon: sy is 'n pianis van uitsonderlike brein-gimnastiek-tipe behendigheid; sy is 'n charismatiese vrou met 'n enigmatiese reputasie; sy is 'n on-geaffekteerde interpreteerder wie se ingebore taal musiek is. Laasgenoemde mag dalk die kwaliteit wees wat haar onderskei van die res. Baie pianiste speel dubbele oktawe; baie is fotogenies. Maar min het die natuurlikheid van frasering wat hulle toelaat om die musiek in te neem eerder as om dit te interpreteer."
  27. ↑ "West-Eastern Divan Orchestra/Barenboim/Argerich review – extraordinary in every respect" (in Engels). The Guardian. 18 Augustus 2016. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Oktober 2019. Besoek op 15 November 2016.
  28. ↑ "二十八国华人演奏家"百鸟还巢"" (in Chinees). News.163.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 April 2019. Besoek op 11 Desember 2012.
  29. ↑ "Lyda Chen-Argerich, violinist" (in Engels). Sens Management. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 Oktober 2019. Besoek op 2 Julie 2014.
  30. ↑ 30,0 30,1 Hauptfuhrer, Fred; Vespa, Mary (7 April 1980). "A Top Woman Pianist, Martha Argerich, Nearly Gave Up Her Steinway for Steno" (in Engels). people.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 September 2016. Besoek op 2 Julie 2014.
  31. ↑ "Martha Argerich Speaks to Stephen Kovacevich". Gramophone.co.uk (in Engels). November 2008. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 November 2019. Besoek op 27 Oktober 2015.
  32. ↑ Toronto Globe and Mail, concert review, March 28, 2000
  33. ↑ Midgette, Anne; Midgette, Anne (1 Desember 2016). "Martha Argerich is a legend of the classical music world. But she doesn't act like one". The Washington Post (in Engels (VSA)). ISSN 0190-8286. Besoek op 23 Januarie 2017.
  34. ↑ https://www.imdb.com/title/tt0384318/
  35. ↑ Leslie Felperin (30 April 2015). "Argerich review – a daughter's honest portrait of her classical-pianist mother". The Guardian (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Januarie 2020. Besoek op 24 Julie 2015.
  36. ↑ "Storia del Concorso - Fondazione Concorso Pianistico Internazionale Ferruccio Busoni" (in Italiaans). Concorsobusoni.it. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 November 2014. Besoek op 21 Oktober 2013.
  37. ↑ "Gramophone Hall of Fame : Artists Page" (in Engels). Gramophone.co.uk. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Oktober 2013. Besoek op 11 April 2012.
  38. ↑ "The Kennedy Center Honors". Kennedy-center.org (in Japannees). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Januarie 2020. Besoek op 9 Augustus 2016.
  39. ↑ "Concerto in onore di Zubin Mehta" (in Italiaans). Presidenza della Repubblica (Italy). 24 Oktober 2018. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Februarie 2020. Besoek op 8 Desember 2018.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]