Matsuo Basho

Matsuo Basho (松尾 芭蕉)
Standbeeld van Matsuo Basho in Hiraizumi, Iwate
Gebore
Matsuo Kinsaku (松尾 金作)

1644
naby Ueno, Iga-provinsie, Japan
Sterf28 November 1694 (op 50)
Osaka, Japan[1]
NasionaliteitVlag van Japan Japan
Beroepdigter
Bekend virOku no Hosomichi
Ouer(s)Jahiruddin Muhammad Abu Ali Haidar Saber
Rahatunnessa

Matsuo Munefusa, meer bekend as Matsuo Basho (Japannees: 松尾芭蕉; 164428 November 1694) was 'n Japannese digter. Hy is bekend as die grootste vervaardiger van haiku, 'n soort van poësie met slegs 17 lettergrepe.[2]

Vir hom was geskrewe Japannees moeilik om te bemeester, maar haiku was maklik om te skryf. Matsuo se haiku's het eienskappe van die natuur en die vier seisoene ingesluit. Die lesers moet hul verbeelding gebruik om sy gedigte te verstaan.

Een van Basho se bekendste haikus is: "'n oeroue dammetjie / 'n padda spring in / die water spat" (1686).

Alhoewel Basho baie suksesvol was, het hy op 'n stadium onvergenoegd en alleen begin voel en besluit om te reis.[3] Hy het 'n alleenreis op die Edo Vyfroetes onderneem, wat in middeleeuse Japan as uiters gevaarlik beskou is. Hy het aanvanklik gedink hy sou deur bandiete aangeval word en sterf, maar gedurende sy reis het sy gemoed verbeter. Hy het baie vriende ontmoet en die veranderende landskap en seisoene geniet.[4]

Basho, soos gesien deur Yokoi Kinkoku (1761–1832)

Hy het begin reisverhale skryf. Sy gedigte het ook 'n minder introspektiewe en meer treffende toon aangeneem soos hy die wêreld om hom waargeneem het:

"nog 'n jaar verby / 'n reisigerskadu op my kop, / strooisandale aan my voete" (1685).

Basho se digkuns word in Japan graag op monumente en tradisionele terreine gebruik. Daar is 'n standbeeld van hom in Ogaki, Gifu Prefektuur opgerig om sy besoek aan die dorp te herdenk en 'n gebou in Iga aan hom opgedra om wat sy 300ste verjaarsdag sou wees, te herdenk (beeld 4).

Daar is ook baie kuns wat verwysings na hom insluit soos Tsukioka Yoshitoshi se houtdrukkuns in "Eenhonderd aspekte van die maan" (1891) wat Basho uitbeeld waar hy twee boere ontmoet wat besig is om die middelherfsmaanfees te vier. Onder die beeld is Basho se haiku: "Sedert die sekelmaan, wag ek al vir vanaand.".[5]

Hiroshige beeld weer Basho se toevlugsoord, sy hut in Bunkyo, uit in sy "Eenhonderd beroemde uitsigte van Edo" wat rondom 1857 gepubliseer is.[6]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. (en) Louis Frédéric, Japan Encyclopedia, Harvard University Press, 2002, bl. 71.
  2. Rodd, Laurel Rasplica. "Japanese literature." World Book Advanced. World Book, 2013. Web. 4 Desember 2013.
  3. Ueda, Makoto (1982). The Master Haiku Poet, Matsuo Bashō. Tokyo: Kodansha International. ISBN 0-87011-553-7.
  4. Ueda, Makoto (1982). The Master Haiku Poet, Matsuo Bashō. Tokyo: Kodansha International. ISBN 0-87011-553-7.
  5. "One Hundred Aspects of the Moon: Seson Temple Moon - Captain Yoshitaka, Library of Congress". Library of Congress (in English). Besoek op 11 Februarie 2022.{{cite web}}: AS1-onderhoud: onerkende taal (link)
  6. Trede, Melanie; Bichler, Lorenz (2010). One Hundred Famous Views of Edo. Cologne: Taschen. ISBN 978-3-8365-2120-8.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]