Messerschmitt Bf 109

Messerschmitt Bf 109
Tipe	Vegvliegtuig
Vervaardiger	Messerschmitt
Nooiensvlug	29 Mei 1935
Status	Uit diens gestel
Hoofgebruiker	Luftwaffe
Aantal gebou	33 984

Die Messerschmitt Bf 109 was 'n eenmotorige vegvliegtuig wat deur die Luftwaffe gebruik is tydens die Tweede Wêreldoorlog. Die vliegtuig het sy nooiensvlug onderneem op 29 Mei 1935. Dit is die bekendste van al die Duitse vegvliegtuie van die Tweede Wêreldoorlog. Dit was 'n dekade na die oorlog nog steeds vervaardig. Die eerste prototipe was aangedryf deur 'n Rolls-Royce Kestrel motor. Die ontwerp is beïnvloed deur die Messerschmitt Bf 108 viersitplekvliegtuig.

Ontwikkeling

Messerschmitt Bf 109 V1 prototipe

Prototipe V3

Die 109B model is eerste afgelewer aan die Luftwaffe in 1937 en wel aan die Jagdgeschwader 132 Richthofen. Gedurende die jaar het die vliegtuig sy oorlogvuurdoop gehad tydens die Spaanse Burgeroorlog. Dit het verseker dat die vlieëniers ondervinding opdoen en vliegtuigontwikkeling kon ook gedoen word.

In 1937 het die 109 'n nuwe lugspoedrekord van 610,55 km/h daargestel. Die B, C en D modelle het gevolg maar die E-model wat in 1938 verskyn het, was 'n treffer.

Tweede Wêreldoorlog

Teen die tyd dat die Tweede Wêreldoorlog uitgebreek het, het Duitsland ongeveer 1 000 E-modelle in diens gehad. Die 109E was in aksie vanaf die Blitzkrieg en het in sy eerste jaar alle vliegtuie wat dit teëgekom het, oortref – behalwe die Spitfire. Beide die Messerschmitt Bf 109 en die Spitfire sal altyd vereenselwig word met die Slag om Brittanje wat gedurende 1940 plaasgevind het.

Die eerste aksie waaraan die 109 deelgeneem het was reeds op 18 Desember 1939 toe hulle onbegeleide Vickers Wellington bomwerpers aangeval het wat besig was met 'n dagaanval op Wilhelmshaven.

Daar het verskeie weergawes van die 109E aan die Slag om Brittanje deelgeneem; onder andere die 109E-4/B vegter/bomwerper. Die 109E het op die stadium van die oorlog twee voordele bo die Spitfire en Hawker Hurricane gehad. Sy 20mm kanon kon verder skiet en meer skade aanrig as die Britse vegvliegtuie se masjiengewere. Die ander voordeel was dat die Messerschmitt Bf 109 se motor oor Daimler-Benz brandstofinspuitingstelsels beskik het wat tot gevolg gehad het dat negatiewe gravitasie nie die werking van die motor beïnvloed het nie. Daarteen het die Spitfire se motor, wat met vergassers toegerus was, gestol sodra dit 'n steil duikvlug gedoen het as gevolg van die negatiewe gravitasie.

Die Britse Lugmagvlieëniers het egter later 'n tegniek ontwikkel om die swakheid te omseil; hulle het die vliegtuig omgerol op die kritiese oomblik en dan onderstebo geduik. Sodoende kon hulle verseker dat hulle nie die voordeel verloor om die vyand af te skiet of om te voorkom om afgeskiet te word nie.

Teen 1941 het die E-model (bekend as Emil) in die Middelandse See-teater sowel as in Noord-Afrika diens gedoen. Die 109E was spesiaal aangepas vir operasies in die woestyn. Hierna het die 109F sy verskyning gemaak, wat deur almal as die beste variant beskou was, weens sy spoed en veelsydigheid. Op die wesfront het die 109F die Spitfire V oortref en het die aanvalle op die oosfront gelei.

Tropiese 109 in middel 1941, kus van Noord-Afrika

Na 1942 het die 109G (Gustav) sy verskyning gemaak en die standaardmodel in die Luftwaffe geword. Alhoewel die Gustaf goed bewapen was, het dit baie konsentrasie van die vlieënier vereis en was moeilik om mee te land. Dit het op al die fronte diens gedoen waar vegter/bomwerpers, grondaanvalle en onderskepping vereistes was.

Na Tweede Wêreldoorlog

Na die Tweede Wêreldoorlog het die 109 in produksie gebly, Avia van Tsjeggo-Slowakye het voortgegaan om dit te vervaardig. In 1948 het Israel 109's aangekoop en in oorlogsituasies gebruik en die Spaanse Lugmag het Spaansvervaardigde 109's gebruik. In 1953 het die Spanjaarde die 109 met Merlin motors toegerus; die model was die Buchón (duif) genoem. Die laaste 109 het sy toetsvlug in 1956 gedoen. Die total produksie het 35 000 eenhede oorskry.

Tegniese besonderhede

Besonderhede van die Messerschmitt Bf 109E-7:

Item	Statistiek
Aantal motore	1
Tipe motor	Skroef
Vervaardiger	Daimler-Benz DB 601N omgekeerde V-12 suiermotor, vloeistofverkoel
Kraglewering per motor	1 200 perdekrag
Vlerkspan	9,86 m
Lengte	8,74 m
Hoogte	3,4 m
Vlerkoppervlakte	16,16 m^2
Maksimum opstygmassa	2 767 kg
Maksimum snelheid	578 km/h
Operasionele hoogte	11 125 m
Togafstand	1 094 km
Klimvermoë	1 006 m per minuut
Bewapening	Een 20 mm kanon vier 7,9 mm masjiengewere.

Sien ook

• Lys van vegvliegtuie

Bron

• Crosby, Francis: THE WORLD ENCYCLOPEDIA OF FIGHTERS & BOMBERS. 2015. ISBN 978-1-84476-917-9