Messerschmitt Me 262

Me 262 Schwalbe
Messerschmitt Me 262 Schwalbe
Tipe Vegter
Vervaardiger Messerschmitt
Ontwerp deur Messerschmitt
Nooiensvlug 18 April 1941 met suierenjin
18 Julie 1942 met straalenjins
Bekendstelling April 1944
Onttrek 1945, Nazi-Duitsland
1951, Tsjeggo-Slowakye
Hoofgebruiker Luftwaffe
Tsjeggo-Slowaakse Lugmag (S-92)
Aantal gebou 1 430

Die Messerschmitt Me 262 Schwalbe ("swael") van Nazi-Duitsland was die wêreld se eerste operasionele straalaangedrewe vegvliegtuig.[1] Ontwerp- en ontwikkelingswerk het reeds voor die Tweede Wêreldoorlog begin, maar enjinprobleme en topvlak-inmenging het die vliegtuig weerhou van operasionele status in die Luftwaffe tot middel-1944. Swaar gewapen, was dit vinniger as enige geallieerde vegter, insluitend die Britse straalaangedrewe Gloster Meteor. As een van die mees gevorderde vliegtuigontwerpe in operasionele gebruik tydens die Tweede Wêreldoorlog, is die Me 262 in verskeie rolle aangewend, insluitend as ligte bomwerper, verkenner, en selfs as eksperimentele nagvegter.

Me 262-vlieëniers beweer dat hulle 'n totaal van 542 Geallieerde vliegtuie vernietig het, alhoewel daar soms groter getalle genoem word. Die Geallieerdes het sy potensiaal in die lug teengewerk deur aanvalle te loods op die vliegtuig op die grond en tydens sy opstyg en landing. Probleme met enjinbetroubaarheid van die baanbreker-Junkers Jumo 004 aksialevloeiturbostralerenjins – die eerste wat ooit in massaproduksie geplaas is – en die sabotasie van Duitse brandstofvoorrade deur geallieerde magte gedurende die verslegtende laat-oorlog het ook die doeltreffendheid van die vliegtuig as 'n vegter verminder. Teen die einde het die Me 262 waarskynlik 'n onbeduidende uitwerking op die verloop van die oorlog gehad. Dit was as gevolg van sy laat beskikbaarstelling en die gevolglike lae aantal wat in operasionele diens geplaas kon word.

Kajuit van die Me 262

Terwyl Duitse gebruik van die vliegtuig beëindig is aan die einde van die Tweede Wêreldoorlog, is 'n klein aantal deur die Tsjeggo-Slowaakse Lugmag bedryf tot in 1951. Gekonfiskeerde Me 262s is bestudeer en in-vlug getoets deur die groot moondhede, en uiteindelik het dit die ontwerp beïnvloed van 'n aantal na-oorlogse vegvliegtuie, soos die Noord-Amerikaanse North American F-86 Sabre en Boeing B-47 Stratojet. 'n Paar van die vliegtuie het oorleef en pryk as statiese uitstallings in museums, en daar is ook 'n paar privaatgeboude vliegtuigreproduksies.

Oorsprong

[wysig | wysig bron]

Etlike jare voor die Tweede Wêreldoorlog het die Duitsers die potensiaal voorsien vir vliegtuie aangedryf deur die straalmotor wat in 1936 deur Hans von Ohain gebou is.[2][3] Ná die suksesvolle toetsvlugte van die wêreld se eerste straalvliegtuig—die Heinkel He 178—binne 'n week na die inval in Pole wat die konflik begin het, het hulle die straalenjin finaal vir 'n gevorderde vegvliegtuig aanvaar het. As gevolg hiervan was die Me 262 reeds onder ontwikkeling as Projek 1065 (P.1065) voor die begin van die oorlog. Die projek het ontstaan met 'n versoek deur die Reichsluftfahrtministerium (RLM, Ministerie van Lugvaart) vir 'n straalvliegtuig wat in staat is om een uur se uithouvermoë en 'n spoed van ten minste 850 km/h.[4][5] Woldemar Voigt was aan die hoof van die ontwerpspan, met Messerschmitt se ontwikkelingshoof, Robert Lusser, wat toesig gehou het.[4][6]

Gedurende April 1939 is aanvanklike planne opgestel en na die indiening daarvan in Junie 1939 was die oorspronklike ontwerp baie anders as die vliegtuig wat uiteindelik in diens geneem is. Spesifiek, dit het vlerk-gemonteerde enjins gehad,[4] eerder as enjines aan podes [4] Die vordering van die oorspronklike ontwerp is baie vertraag deur tegniese probleme met die nuwe straalenjin. Omdat die enjins vervardiging stadig was, het Messerschmitt die ontwerp met die enjins van die vlerk by die romp na onder die vlerk verskuif, sodat hulle makliker verander kon word indien nodig. Dit blyk later belangrik te wees, beide vir beskikbaarheid en instandhouding.[7][8] Aangesien die BMW 003-straalenjins swaarder was as wat verwag is, is die vlerk effens geswaai, met 18,5°, om 'n verandering in die swaartepunt te akkommodeer.[7]

Die straalenjinprogram is deur 'n gebrek aan befondsing belemmer, wat hoofsaaklik te wyte was aan 'n heersende houding onder hooggeplaaste amptenare dat die konflik maklik met konvensionele vliegtuie gewen kon word.[9][10] Onder hulle was Hermann Göring, hoof van die Luftwaffe, wat die enjinontwikkelingsprogram in Februarie 1940 tot net 35 ingenieurs gesny het (die maand voordat die eerste prototipe houtmodel voltooi is).[4] Die lugvaartingenieur Willy Messerschmitt het probeer om massaproduksie van die suier-aangedrewe, 1935-oorsprong Bf 109 en die geprojekteerde Me 209 te handhaaf.[11] Generaal-majoor Adolf Galland het Messerschmitt deur die vroeë ontwikkelingsjare ondersteun en die Me 262 self op 22 April 1943 gevlieg. Teen daardie tyd het die probleme met enjinontwikkeling produksie van die vliegtuig aansienlik vertraag. Een besonder akute probleem was die gebrek aan 'n allooi met 'n smeltpunt hoog genoeg om die betrokke temperature te verduur, 'n probleem wat teen die einde van die oorlog nie voldoende opgelos is nie.[9] Nadat 'n November 1941-vlug (met BMW 003's) in 'n dubbele uitbranding geëindig het, het die vliegtuig sy eerste suksesvolle vlug heeltemal op straalkrag op 18 Julie 1942 gemaak, aangedryf deur 'n paar Jumo 004-enjins.[12]

Ludwig Bölkow was die vernaamste aërodinamikus wat aan die ontwerp van die Me 262 toegewys is. Hy het aanvanklik die vlerk ontwerp met behulp van NACA-vliegvlakke wat met 'n elliptiese neusgedeelte gemodifiseer is.[13] Later in die ontwerpproses is dit verander na AVL-afgeleides van NACA-vliegvlakke, die NACA 00011-0.825-35 word by die romphegting gebruik en die NACA 00009-1.1-40 aan die punt.[14] Die elliptiese neusafgeleides van die NACA-vliegvlakke is op die horisontale en vertikale stertoppervlaktes gebruik. Vlerke was van enkelspar-steunstkkonstruksie, met gespanne metaalvelle, wat gewissel het van 3 mm dikte by die romp tot 1 mm by die punt.[15] Om konstruksie te bespoedig, gewig te bespaar en minder strategiese materiale laat in die oorlog te gebruik, is die vlerkbinnekant nie geverf nie. [16] Die vlerke is op vier punte aan die romp vasgemaak, met behulp van 'n paar 20 mm en twee en veertig 8 mm boute.[16]

Gedurende middel 1943 het Adolf Hitler die Me 262 as 'n grondaanval/bomwerper-vliegtuig eerder as 'n verdedigende onderskepper voorgestel.[17][18] Die opset van 'n hoëspoed, ligte loonvrag Schnellbomber ("vinnige bomwerper") was bedoel om vyandelike lugruim binne te dring tydens die verwagte Geallieerde inval in Frankryk. Sy edik het gelei tot die ontwikkeling van (en konsentrasie op) die Sturmvogel-variant. Hitler se inmenging het gehelp om die vertraging om die Schwalbe in werking te stel, te verleng;[19][20] (ander faktore het ook bygedra; daar was veral enjinvibrasieprobleme wat aandag nodig gehad het). [12] In sy memoires het Albert Speer, destyds minister van wapentuig en oorlogsproduksie, beweer Hitler het oorspronklik massaproduksie van die Me 262 geblokkeer, voordat hy vroeg in 1944 ingestem het. Soortgelyke kritiek is deur luitenant-generaal Adolf Galland uitgespreek.[21][19] Hitler het argumente verwerp dat die vliegtuig meer doeltreffend sou wees as 'n vegter teen die Geallieerde bomwerpers wat groot dele van Duitsland vernietig en wou dit as 'n bomwerper vir wraakaanvalle hê. Volgens Speer het Hitler gevoel dat sy superieure spoed in vergelyking met ander vegters van die era beteken dat dit nie aangeval kon word nie, en het dit dus verkies vir reguit vlieg op hoë hoogte. [22]

Daar word dikwels na die Me 262 verwys as 'n "swiepvlerk"-ontwerp, aangesien die produksievliegtuig 'n klein, maar beduidende voorrand-swiep van 18,5° gehad het, wat waarskynlik 'n voordeel gebied het deur die kritieke Mach-getal te verhoog.[23] Swiep, wat destyds ongewoon is, is bygevoeg na die aanvanklike ontwerp van die vliegtuig. Die enjins was swaarder as wat oorspronklik verwag is, en die sweep is hoofsaaklik bygevoeg om die middelpunt van hysbak behoorlik te plaas relatief tot die massamiddelpunt. (Die oorspronklike 35°-sweep, voorgestel deur Adolf Busemann, is nie aangeneem nie.)[24]

Tegniese besonderhede

[wysig | wysig bron]
Besonderhede van die Messerschmitt Me 262A-1a:
Item Statistiek
Aantal motore 2
Tipe motor Straal
Vervaardiger Junkers Jumo 004B-1 turbomotor
Kraglewering per motor 900 kg stukrag
Vlerkspan 12,48 m
Lengte 10,6 m
Hoogte 3,84 m
Vlerkoppervlakte 21,7 m2
Maks. opstygmassa 6 400 kg
Maks. snelheid 870 km/h
Operasionele hoogte 11 450 m
Togafstand 1,050 km
Klimvermoë 1,200 m per minuut
Bewapening Vier 30 mm kanonne in neus

en tot 12 lug-tot-lug missiele onder vlerke

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Hecht, Heinrich. The World's First Turbojet Fighter – Messerschmitt Me 262. Atglen, Pennsylvania: Schiffer Publishing, 1990. ISBN 0-88740-234-8.
  2. Bauduin 2014, p. 66.
  3. Davies 1980, p. 572.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Christopher 2013, p. 59.
  5. LePage 2009, p. 183.
  6. Dorr 2013, p. 54.
  7. 7,0 7,1 Christopher 2013, p. 60.
  8. Dorr 2013, p. 61.
  9. 9,0 9,1 Boyne 1994, pp. 58–61.
  10. Heath 2022, p. 217.
  11. LePage 2009, p. 219.
  12. 12,0 12,1 Christopher 2013, p. 61.
  13. Bölkow 1989, pp. 225–287.
  14. Lednicer 2010.
  15. Stapfer 2006, p. 30.
  16. 16,0 16,1 Stapfer 2006, p. 34.
  17. LePage 2009, p. 9.
  18. Dorr 2013, p. 49.
  19. 19,0 19,1 "Stormbirds History". Stormbirds.com. Besoek op 19 Mei 2011.
  20. Roberts 2009, pp. 586, 446, 595.
  21. Galland 1954, chptr. 28.
  22. Speer 1997, p. 363.
  23. Loftin 2004.
  24. Christopher 2013, p. 48.

Sien ook

[wysig | wysig bron]
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.