Simon Stevin

Simon Stevin. Akademies Historiese Museum, Universiteit Leiden
Handtekening
Die Thiende: bladkant 13 met 'n voorbeeld hoe desimale breuke opgetel word.
Desimale notasie van 184,54290.

Simon Stevin of Stevijn (Brugge, 1548Den Haag of Leiden, 1620) was 'n natuurkundige, wiskundige en ingenieur afkomstig uit Vlaandere. Hy het die desimale stelsel vir breuke uitgevind en aan dit 'n wiskundige grondslag gegee. As pionier lewer hy vele bydraes tot die teorie en praktyk van wiskunde, natuurkunde en toegepaste wetenskappe, soos waterboukunde en landmeetkunde. Nederlands verkry danksy Stevin sy eie wetenskaplike terme wat uitgedink en gepopulariseer is soos "wiskunde", "natuurkunde", "skeikunde", "sterrenkunde", en "meetkunde", "wijsbegeerte".[bron?][1]

Publikasies

[wysig | wysig bron]
Oeuvres mathematiques, 1634
  • Tafelen van interest, Mitsgaders De Constructie der selver, 1582
  • Problemata geometrica, 1583
  • L'arithmétique, 1585 (algemene metode in die oplos van algebraïse vergelykings)
  • De Thiende, 1586
  • De Beghinselen der Weeghconst, 1586
  • De Beghinselen des Waterwichts, 1586
  • Het Burgerlick Leven, 1590
  • De Stercktenbouwing, 1594
  • De Weeghdaet
  • De Beghinselen des Waterwichts
  • Wisconstighe Ghedachtenissen (bevat o.m. die publikasies De Driehouckhandel (Trigonometrie), De Meetdaet (Landemeetkunde) en De Deursichtighe (Perspectiefleer))
  • De Havenvinding, 1599
  • Vande oirdeningh der steden, 1600
  • Meetdaet, 1605
  • De Hemelloop, 1608
  • Vorstelicke Bouckhouding, 1608
  • Castrametatio, dat is legermeting en Nieuwe Maniere van Stercktebou door Spilsluysen, 1617
  • De Spiegheling der Singconst
  • Œuvres mathématiques..., geredigeer deur Albert Girard, postuum, 1634
  • Materiae Politicae. Burgherlicke Stoffen, postuum, 1649

Vernoemings

[wysig | wysig bron]
  • In Brugge staan 'n standbeeld van hom op die Simon Stevinplein; 'n kampus van die "Hogeschool West-Vlaanderen" is ook na hom vernoem.
  • Die studievereniging vir die studie van meganiese ingeneurswese aan die Tegniese Universiteit Eindhoven is vernoem na Simon Stevin: W.S.V. Simon Stevin.
  • Op die kampus van die Tegniese Universiteit Delft is 'n area, 'n loopweg en die makro-laboratorium van die fakulteit Siviele Tegnieke en Geowetenskappe na Stevin vernoem.
  • In Oudenbosch vind die "Volkssterrenwacht Simon Stevin" reeds jare lank plaas (deesdae die "Quasar Heelal" te Hoeven).
  • In Brugge bestaan die vasvraeprogram Syfers en Letters onder die klubnaam Simon Stevin reeds sedert 1992. Elke twee weke word daar 'n speelaand gehou.
  • Die "onderzoeks- en stimuleringsprogramma voor Nederlandstalige taal- en spraaktechnologie" wat gesamentlik deur die Vlaamse en Nederlandse owerhede gefinansier word, het die naam "Stevin" gekry. Dit is 'n akroniem vir "Spraak- en Taaltechnologische Essentiële Voorzieningen In het Nederlands".[2]
  • STEVIN is 'n rekenaar wat om en by 1960 deur Philips gemaak is. Die afkorting staan vir "Snel Tel En Vermenigvuldig Instrument".
  • "De Koninklijke Landmacht" vernoem die Simon Stevinkaserne ter ere van hom.
  • Simon Stevin is ook die naam van die "Vlaams Vestingbouwkundig Centrum", wat historiese vestingwerke in Vlaandere inventariseer en poog om dit vir die nageslag te behou.
  • Die "Vlaams Instituut voor de Zee" (VLIZ) het 'n ondersoekskip na hom vernoem.
  • "Stevin Natuurkunde voor die bovenbouw" is die naam van 'n lesmetode vir natuurkunde in voorbereidende wetenskaplike onderwys.
  • "N.B. De Stevinsluizen" in 'n afsluitdyk is na Hendrik Stevin, die seun van Simon Stevin, vernoem.
  • Die tegnologiestigting STW reik jaarliks die Simon Stevinprys uit aan wetenskaplikes wat uitblink in toegepaste wetenskap.[3]

Werke

[wysig | wysig bron]
  • Principal works of Simon Stevin[4]
  • De Huysbou[5]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. J.M. van der Horst, J.A. van Leuvensteijn, W. Pijnenburg, M.C. van den Toorn (redactie), Geschiedenis van de Nederlandse taal, Amsterdam University Press (1997), p. 340-341.
  2. http://taalunieversum.org/stevin
  3. http://www.stw.nl/nl/financieringsinstrumenten/simon-stevin-prijzen
  4. On line versie verzorgd door Dijksterhuis e.a.[dooie skakel]
  5. Online versie verzorgd door C. van den Heuvel van de KNAW. Met facsimile van manuscripten

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]

Verdere leeswerk

[wysig | wysig bron]
  • Boyer, C.B.: A history of mathematics, New York, 1968
  • Droste, F.G: Simon Stevin wetenschapper in oorlogstijd 1548-1620, Uitgeverij Aspekt
  • Devreese, J. T., Vanden Berghe, G.: Wonder en is gheen wonder. De geniale wereld van Simon Stevin 1548-1620. (Davidsfonds : Leuven, 2003), 342 p.
  • Dijksterhuis, E. J.: Simon Stevin (Martinus Nijhoff : 's-Gravenhage, 1943)
  • Dijksterhuis, E. J.: De mechanisering van het wereldbeeld, vierde druk (Amsterdam, 1980)
  • Dijksterhuis, E. J. e.a.: The Principal Works of Simon Stevin. (Lisse: Swets & Zeitlinger, 1955-1966)
  • Heuvel, C. van den: De Huysbou. A reconstruction of an unfinished treatise on architecture, and civil engineering by Simon Stevin (KNAW Edita : Amsterdam, 2005) , 545 p.
  • Hooykaas, R.: Geschiedenis der natuurwetenschappen, Utrecht, 1976
  • Kox, A.J.: Simon Stevin (1548-1620), in: Kox. A.J. en Chamalaun, M. ed: Van Stevin tot Lorentz. Portretten van Nederlandse natuurwetenschappers, Amsterdam 1980
  • Lagast, N.: Vijfhonderd jaar geschiedenis van de ingenieur, 1500-2010 (Antwerpen/Apeldoorn, Garant 2011). ISBN 9789044127409
  • Logghe V., Devreese J. T., Meskens A., van den Heuvel C., Imhof D. (eds): Simon Stevin Brugghelinck, Spiegheling en daet, Simon Stevin van Brugghe (1548 - 1620), tentoonstellingscatalogus Spiegheling en Daet (Brugge, De Biekorf, 9 december 1995 - 31 januari 1996)
  • Ryckaert, M.: Brugge, de geschiedenis van een Europese stad (Tielt : Lannoo, 1999), 224 p. ISBN 9789020937305
  • Struik, D.J.: Het land van Stevin en Huygens, Amsterdam 1958
  • (fr) Van Hercke, J.J., La Jeunesse de Simon Stevin et les troubles de la Réforme, Ciel et Terre, 1924
  • Vanden Berghe, G. Simon Stevin 1548-1620, De geboorte van de nieuwe wetenschap, Turnhout, 2004