Sint Anna-katedraal, Belfast

Die wesfasade van die Sint Anna-katedraal het volgens 'n ontwerp van Charles Nicholson tussen 1925 en 1927 ontstaan as dankoffer vir die oorwinning in die Groot Oorlog en ter nagedagtenis van die gesneuweldes. Die moeilike grondtoestande - die katedraal dreig, alhoewel dit op 'n fondament van houtpilare rus, om in Belfast se sogenaamde sleech, 'n mengsel van grys modder, slyk en sand, te versink, soos uit die op plekke golwende kerkvloer blyk - maak die bou van 'n hoë massiewe kerktoring onmoontlik. In plaas daarvan is 'n naaldstruktuur van vlekvrye staal, die sogenaamde Spire of Hope, in Junie 2007 op die katedraal geplaas
Die Spire of Hope, ontwerp deur die argitekte Colin Conn en Robert Jamison, Belfast,[1] en vervaardig in Zürich, Switserland, gee aantreklike ligeffekte in die katedraal se binneruimte, maar pas volgens vele aan die buitekant nie regtig by die vierhoekige toring nie[2]

Die Sint Anna-katedraal (Engels: St Anne's Cathedral of Belfast Cathedral) is 'n katedraal van die Anglikaanse Kerk van Ierland, geleë in Donegall-straat, Belfast, Noord-Ierland. As naamgewer en middelpunt van 'n hele stadsbuurt, die Cathedral Quarter of Katedraalbuurt, en geleë in die diosees van Connor, dien dit as katedraalkerk van beide die diosese van Connor en dié van Down en Dromore, maar is nogtans – anders as wat sy titel sou insinueer – geen biskopsetel nie.

Geskiedenis

[wysig | wysig bron]

Die idee om 'n Anglikaanse katedraalkerk in Belfast op te rig het opgekom toe koningin Victoria in 1888 stadstatus aan Belfast toegeken het.[3] Die hoeksteen vir die katedraal is elf jaar later, in September 1899, deur die grawin van Shaftesbury gelê. Die katedraal is deur die plaaslike argitek Thomas Drew (1838−1910) in die Hiberno-Neoromaanse styl ontwerp, met halfronde boë oor sy vensters en deure wat kenmerkend is vir dié styl, en mure gebou van Somersetsteen. Australiese sequoia- of rooihout is vir die dak gebruik, terwyl die houtvloer van die kerkskip van Kanadese esdorinhghout gemaak is.

Aanvanklik is die nuwe katedraal rondom 'n ouer kerk, die Sint Anna-parogiekerk van 1776, gebou wat uiteindelik ná die laaste kerkdiens, wat op 3 Desember 1903 gehou is, gesloop is. In Junie 1904 is die eerste kerkdiens in die voltooide kerkskip gehou. Boubedrywighede (waarby altesaam tien argitekte betrokke was) het tot in die 21ste eeu voortgeduur, met die vlekvrye staalnaald Spire of Hope as laaste element wat in Junie 2007 by die kerkgebou gevoeg is.

Ongeag sy funksie as Protestantse katedraalkerk het Sint Anna en sy gemeente ekumeniese bande gesmee en uitgereik na die Rooms-Katolieke gemeenskap. So het die familie van Lyra McKee, 'n bekende joernalis en boorling van Belfast wat op 18 April 2019 tydens onluste in Derry per ongeluk deur 'n koeël van lede van die Nuwe Ierse Republikeinse Leër getref en noodlottig gewond is, Sint Anna as die plek vir die begrafnisdiens gekies wat op 24 April in aanwesigheid van die Ierse president Michael D. Higgins, die eerste ministers van die Verenigde Koninkryk en die Republiek Ierland, Theresa May en Leo Varadkar, die leier van die amptelike opposisie, Jeremy Corbyn, en leidende Noord-Ierse politici soos Arlene Foster (DUP), Mary Lou McDonald en Michelle O'Neill (albei Sinn Féin), gehou is.[4]

Interieur

[wysig | wysig bron]

Kapel van die Heilige Gees

[wysig | wysig bron]

Die kerkvloer voor die Wesdeur, die katedraal se hoofdeur, is met 'n mosaïek van wit en swart marmerteëls versier. As 'n mens die wit teëls of die Pad van Deug volg, sal dit hom tot die altaar lei. Die swart teëls - die Pad van Sonde - lei na nêrens.

Die mosaïeke oor die ingang tot die Kapel van die Heilige Gees beeld Sint Patrick uit. Die koepel in die kapel se binneruimte is eweneens versier met 'n goue mosaïek van die vier Seraphim, geklee in deftige blou, silwer en wit gewade. Die Heilige Tafel in die kapel is ontwerp volgens die voorbeeld van vroeg-Christelike altare.

Doopvont en mosaïeke

[wysig | wysig bron]
Die Skeppingsmosaïek
Die doopvont

Die katedraal se doopvont is in 1924 voltooi. Die kleurryke mosaïeke, waarmee die plafon versier is, beeld die Skepping uit, met Aarde, Lug, Vuur en Water as klassieke elemente, net soos die Skepper se seënde hand. Twee Londense susters, Gertrude en Margaret Martin, het elkeen van die 150 000 Italiaanse glasstukke per hand aangebring.[5] Die koepelplafon self is noukeurig aangepas by die Neoromaanse boustyl en die doopruimte se afmetings.

Ook die vont se gekleurde steenwerk, waarvoor marmer uit alle dele van Ierland gebruik is, is simbolies van aard en verwys na die doopsakrament - swart stene versinnebeeld die sonde, rooi suile berou en die redding deur Christus se verlossende bloed, terwyl wit alabaster vergifnis (die doopsakrament) asook nuwe lewe en hergeboorte simboliseer. Die kunsvolle steenborsbeelde teen die muur rondom die vont, wat kinders uitbeeld, is deur die beeldhouer Sophia Rosamond Praeger (1867−1954) van Holywood in die graafskap Down geskep.

Allerheiligste, koor, staal-kerktoringspits en orrel

[wysig | wysig bron]

Drie vensters met abstrakte ontwerpe, die sogenaamde Clerestory-vensters wat die Skepping, Drie-eenheid en die sakrament van die Eucharistie versinnebeeld, is hoog bo-oor die altaar aangebring en laat lig in die katedraal se allerheiligste en koor instroom. Die basis van die Spire of Hope, die staalnaald wat as simboliese kerktoringspits dien en veertig meter oor die vloer verrys, kan van hier besigtig word.

Daar is twee biskopsetels in die koor - uniek in die Anglikaanse Gemeenskap aangesien twee diosese, dié van Connor en Down and Dromore, Sint Anna as hul katedraal deel.

Verskeie kore het in die katedraal ontstaan - Girls Choir, Lay Clerks en Choral Scholars and Sopranos. Musiek word voorsien deur 'n kerkorrel wat in 1907 deur Harrison & Harrison in Durham gebou is, een van die Verenigde Koninkryk se leidende orrelbouers. Dit is die grootste orrel in Noord-Ierland met vier manuale en sewentig registers.

Graf van Lord Carson

[wysig | wysig bron]

Die katedraal is die laaste rusplek van Edward Henry Carson (Lord Carson of Duncairn), die advokaat wat bekendheid verwerf het as leier van die Unionisteparty tussen 1910 en 1921 en algemeen as die argitek en stigtingsvader van Noord-Ierland as politieke entiteit beskou word. Ná sy afsterwe in die Engelse graafskap Kent is sy sterflike oorskot per oorlogskip na Belfast geneem waar hy op 26 Oktober 1935 volgens 'n besondere Parlementswet 'n staatsbegrafnis ontvang het. Hy is die enigste persoonlikheid wat in die katedraal begrawe lê. Vir sy laaste rusplek is 'n eenvoudige granietsteen uit die Mourne Mountains gebruik - met 'n eweneens eenvoudige inskripsie daarop wat uit slegs een woord bestaan - "Carson".

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. The Architects' Journal, 8 Oktober 2007: Belfast cathedral gets a spire after 100 years. Besoek op 14 Desember 2017
  2. Marcus Patton: Central Belfast. An Historical Gazetteer. Second edition. Belfast: Ulster Architectural Heritage Society 2015, bl. 150
  3. Belfast Cathedral - The Official Guide. Belfast: Belfast Cathedral
  4. The Guardian, 24 April 2019: Lyra McKee funeral: politicians urged to seize the moment. Besoek op 24 April 2019
  5. Belfast Cathedral - Artists of the Cathedral. Besoek op 4 Februarie 2018[dooie skakel]

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]

54°36′10″N 5°55′42″W / 54.60278°N 5.92833°W / 54.60278; -5.92833