Universiteit van Suid-Afrika

Universiteit van Suid-Afrika
Die Universiteit van Suid-Afrika

Leuse:Pro Gentibus Sapientia[1]
Leuse in Afrikaans:(Kennis) In diens van die mensdom
Gestig:26 Junie 1873
Tipe:Openbare universiteit met afstandsonderrig
Kanselier:Thabo Mbeki
Personeel:5 762 (2017) [2]
Studentetal:381 484 (2017)[3]
Ligging:Pretoria, Gauteng
25°46′02″S 28°11′58″O / 25.76722°S 28.19944°O / -25.76722; 28.19944
Kleure:               Oranje, rooi en blou
Webtuiste:unisa.ac.za


Die Universiteit van Suid-Afrika is 'n universiteit in Pretoria, Gauteng, wat deur afstandsonderrig opleiding aan studente binne en buite Suid-Afrika verskaf. Die universiteit staan ook bekend as Unisa (Universiteit van Suid-Afrika). Dit was die eerste universiteit ter wêreld wat opleiding deur middel van korrespondensie verskaf het. In Desember 2017 het die universiteit 381 484 ingeskrewe studente vanoor die hele wêreld gehad, wat beteken dat hy die grootste universiteit in Afrika is en ook een van die wêreld se mega-universiteite. Volgens 'n peiling in 2010, was Unisa die agtste beste universiteit in Suid-Afrika, en die 1290e in die wêreld.[4]


Geskiedenis

[wysig | wysig bron]

Die Universiteit van die Kaap die Goeie Hoop is in 1873 gestig. Na uniewording is dit in 1916 in die huidige Universiteit van Suid-Afrika omskep. In die 1940's het die behoefte aan afstandsonderrig ontstaan. In 1951 kom Unisa as 'n suiwer eksterne universiteit tot stand.

Ligging en geboue

[wysig | wysig bron]
Die Universiteit van Suid-Afrika se hoofkampus in Muckleneuk, Pretoria

Unisa se Muckleneuk-kampus is geleë in Pretoria en is 'n belangrike landmerk van die hoofstad. Dit was in 1972 dat Unisa na hul nuwe tuiste op Muckleneuk Rif verhuis het en die ou kwartier in Sentraal-Pretoria ontruim was. Die kompleks van geboue is ontwerp deur Bryan Sandrock Architects in die 1960's en spreek 'n internasionale styl uit wat gekenmerk word deur monumentale verhoudings en ingenieurswese soos die cantilevered strukture. Die mees opvallende kenmerk is die lang projeksie van die kop van die heuwel, ondersteun deur 'n reuse staaldraer wat op 'n massiewe kolom rus.

Ook in Pretoria is die Sunnyside-kampus, die hoofarea van studente-aktiwiteit. Die Florida-kampus in Johannesburg is Unisa se wetenskapskampus. Die Fakulteit Landbou en Omgewingswetenskappe en sommige departemente van die Fakulteit Wetenskap, Ingenieurswese en Tegnologie word hier gehuisves. Die wetenskapkampus bevat 12 geboue, 'n biblioteek, twee ouditoriums en 'n groot leerarea. Dit sluit ook 'n tuinbou-sentrum en 'n veeldoelige navorsings- en opleidingsfasiliteit wat ontwerp is om die onderwys- en navorsingsbehoeftes van studente in 'n verskeidenheid programme, insluitende landbou, sierbou en natuurbewaring, te bevredig. [5]

[wysig | wysig bron]
Universiteit van Suid-Afrika (UNISA) se embleem

Koning Edward VII het in 1903 'n heraldiese wapen aan die universiteit verleen. Dit is in 1904 by the College of Arms in Londen geregistreer : In goud, 'n anker met kabel dwarsbalksgewys geplaas en daaroorheen 'n oop boek waarop die woorde SPES IN ARDUIS, alles van natuurlike kleur; in die skildvoet 'n gekanteelde muur van natuurlike kleur belaai met 'n goue ring: op 'n rooi skildhoof 'n roos van silwer, geknop, gepunt en omgewe deur stralekrans, alles van natuurlike kleur en vergesel van twee goue ringe.[6]

Die wapen is in 1955 by die Departement van Binnelandse Sake en in 1983 by die Buro vir Heraldiek geregistreer. Nadat 'n paar wysigings aangebring is, is dit in 1986 weer by die Buro geregistreer. Die wysigings was (a) die woorde is van die boek na 'n krul onder die skild verskuif, (b) die goue stralekrans is verwyder, en (c) 'n helmteken bestaande uit 'n anker vergesel van 'n goue ring en 'n silwer roos is bygevoeg.[7]

Die Universiteit het deur 'n herposisionering proses gegaan in 2005 [8] waartydens 'n nuwe logo en leuse gekies is in lyn met nuwe doelwitte vir die Universiteit. Die nuwe logo (wat die wapen vervang) word voorgestel deur die universiteit kleure naamlik Oranje, Rooi en Blou en die leuse word verander van Spes in ardius na Pro Gentibus Sapientia wat vertaal na In diens van die mensdom.


Akademiese gemeenskap

[wysig | wysig bron]

As 'n ope-afstandonderrig-instansie, en een van die wêreld se mega-universiteite, het Unisa akademiese aanbiedinge wat verband hou met beide tegnologiese en tradisionele universiteite. Dit sluit in, maar is nie beperk nie tot, 'n kombinasie van loopbaangeoriënteerde kursusse wat gewoonlik geassosieer word met 'n universiteit van tegnologie en formatiewe akademiese programme wat tipies gekoppel is aan 'n tradisionele universiteit.

Die universiteit beskik oor 8 fakulteite (of kolleges) en 'n nagraadse bestuurskool, naamlik: [9]

  • Die Fakulteit Rekeningkundige Wetenskappe
  • Die Fakulteit Landbou en Omgewingswetenskappe
  • Die Fakulteit Onderwys
  • Die Fakulteit Ekonomiese en Bestuurswetenskappe
  • Die Fakulteit Nagraadse Studies
  • Die Fakulteit Menswetenskappe
  • Die Fakulteit Regte
  • Die Fakulteit Wetenskap, Ingenieurswese en Tegnologie
  • Die Nagraadse Leierskap en Bestuurskool (oftewel Unisa SBL)

Benewens die agt fakulteite en nagraadse bestuurskool het Unisa talle buro's, sentrums, institute, museums en eenhede[10] wat akademiese ontwikkeling en navorsing ondersteun.

In 2018 is die Universiteit van Suid-Afrika deur die Times Higher Education as die 8ste beste universiteit in Suid-Afrika aangewys. Dit maak die universiteit die 11de beste universiteit in Afrika, uit 30. [11]

Visekanseliers van die Universiteit van die Kaap die Goeie Hoop, vanaf 1873 tot 1918

[wysig | wysig bron]

Kanseliers van die Universiteit van Suid-Afrika vanaf 1918 tot hede

[wysig | wysig bron]

Visekanseliers van die Universiteit van Suid-Afrika, 1918 tot 1955

[wysig | wysig bron]
  • Prof. Willem Jacobus Viljoen, 1918 - 1922
  • Meneer. John Ernest Adamson, 1922 - 1926
  • Die Eerw. John Daniel Kestell, 1926 - 1928
  • Hugh Bryan, 1928 - 1930
  • Dr. Nicolaas Marais Hoogenhout, 1930 - 1932
  • Samuel Henri Pellissier, 1932 - 1934
  • Prof. Marthinus Christoffel Botha, 1934 -1936
  • François Daniël Hugo, 1936 - 1938
  • Senator François Stephanus Malan, 1938 - 1940
  • Prof. Ferdinand Postma, 1940 - 1944
  • Adv. Alfred Adrian Roberts, 1944 - 1946
  • Dr. Herman Heinrich Gerhard Kreft, 1946 - 1948
  • Dr. Albertus Johannes Roux van Rhijn, 1948 - 1952
  • Prof. Stephanus Petrus Erasmus Boshoff, 1952 - 1955

Hoofde en Visekanseliers van die Universiteit van Suid-Afrika, vanaf 1953 tot nou

[wysig | wysig bron]
  • Prof. Andries Jacobus Hendrik Johannes Van der Walt, Hoof, 1953 - 1955; Visekanselier, 1956
  • Prof. Samuel Pauw, Rektor en Visekanselier, 1956 - 1972
  • Prof. Theo van Wijk, Hoof- en Visekanselier, 1972 - 1988
  • Prof. Jan Casper Gerhardus Janse van Vuuren, Hoof- en Visekanselier, 1989 - 1993
  • Prof. Marinus Wiechers, Hoof- en Visekanselier, 1994 - 1997
  • Prof. Antony Patrick Melck, Hoof- en Visekanselier, 1998 (waarnemend) en 1999 - 2001
  • Prof. Nyameko Barney Pityana, Hoof- en Visekanselier, 2002 - 2010
  • Prof. Mandla Makhanya, Hoof- en Visekanselier, 2011-hede

Kenmerkende alumni

[wysig | wysig bron]
  • Jean-Bertrand Aristide, Haïtiaanse politikus, het in 2007 'n Doktorsgraad in Letterkunde en Filosofie (D. Litt et Phil.) in Afrikatale ontvang.
  • Walter Battiss, Suid-Afrikaanse abstrakte skilder, het in 1973 'n Eredoktorsgraad in Letterkunde en Filosofie (D. Litt et Phil. Honoris Causa) ontvang.
  • Edwin Cameron, regter van die Konstitusionele Hof van Suid-Afrika, het in 1981 'n Baccalaureus in die Regte (LL.B. Cum Laude) ontvang.
  • Alan Clark, hoof- uitvoerende beampte van SABMiller, MA in Kliniese Sielkunde en 'n doktorsgraad in Letterkunde en Filosofie [12]
  • Johan Froneman, regter van die Konstitusionele Hof van Suid-Afrika, het in 1977 'n Baccalaureus in die Regte (LL.B.) ontvang.
  • Koning George V, in 1899, 'n Eredoktorsgraad in Regte (LL.D. Honoris Causa)[13] twee jaar voor hy kanselier van UNISA geword het.
  • Denis Goldberg, anti-apartheidaktivis en skrywer.
  • Pravin Gordhan, Suid-Afrikaanse Minister van Openbare Ondernemings, het in 2007 'n Eredoktorsgraad (D.Com. Honoris Causa) ontvang.
  • Danny Jordaan, hoof- uitvoerende beampte van die 2010 FIFA Wêreldbeker, het in 2006 'n Eredoktorsgraad in Administrasie (D.Admin. Honoris Causa) ontvang.
  • Ahmed Kathrada, Suid-Afrikaanse politikus, het in 1968 'n Baccalaureus Artium (B.A.) in Kriminologie en Geskiedenis en 'n Baccalaureus Biblioteek (B.Bib.) in Afrikapolitiek en Biblioteekkunde in 1975.
  • F.W. de Klerk, voormalige Staatspresident van Suid-Afrika, het in 1995 'n eredoktorsgraad in die Regte (LL.D. Honoris Causa) ontvang.
  • Pius Langa, voormalige Hoofregter van Suid-Afrika, het in 1973 'n Baccalaureus in die Regsleer (B.Iuris) en 'n Baccalaureus in die Regte (LL.B.) in 1976 ontvang.
  • Nelson Mandela, voormalige president van die Republiek van Suid-Afrika, het in 1942 'n Baccalaureus Artium (BA) verwerf en 'n Baccalaureus in die Regte (LL.B.) in 1988.
  • Gwede Mantashe, Suid-Afrikaanse politikus, het in 1997 'n Baccalaureus Commercii (B.Com.) En 'n Baccalaureus Commercii Honneurs (B.Com. Hons) in 2002 ontvang.
  • Trevor Manuel, Suid-Afrikaanse politikus, het in 2002 'n eredoktorsgraad in tegnologie (D.Tech. Honoris Causa) ontvang.
  • Mogoeng Mogoeng, oud-Hoofregter van Suid-Afrika, het in 1989 'n Meestersgraad in die Regte (LL.M.) ontvang.
  • Dikgang Moseneke, oud-Adjunk Hoofregter van Suid-Afrika, het 'n Baccalaureus Artium (BA) in Engels en Politieke Wetenskap, Baccalaureus in die Regsleer (B.Iuris), 'n Baccalaureus in die Regte (LL.B.), en 'n Eredoktorsgraad in die Regte (LL.D. Honoris Causa) in 2011
  • Bulelani Ngcuka, eerste nasionale direkteur van openbare vervolging in Suid-Afrika, het in 1985 'n BA-graad (LL.B.) ontvang.
  • Cyril Ramaphosa, huidige president van Suid-Afrika, het in 1981 'n Baccalaureus Procurationis (B.Proc.) ontvang.
  • Mamphela Ramphele, Suid-Afrikaanse politikus, het in 1983 'n Baccalaureus Commercii (B.Com.) in administrasie ontvang.
  • Stan Schmidt, Suid-Afrikaanse meester van Shotokan karate, gekrediteer met stigtingskarate in Suid-Afrika, en hoogsgeplaaste westerling in die Japan Karate Association, het 'n meestersgraad in Kommunikasie ontvang.
  • Raymond Zondo, regter van die Konstitusionele Hof van Suid-Afrika, het 3 Meestersgrade in die Regsgeleerdheid (LL.M.) in Handelsreg, Arbeidsreg en Patentreg.

Sien ook

[wysig | wysig bron]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. http://lsa.unisa.ac.za/news/archive/april/vol1/thenew.html
  2. https://www.unisa.ac.za/sites/corporate/default/About/Facts-&-figures/Staff-statistics
  3. https://www.unisa.ac.za/sites/corporate/default/About/Facts-&-figures/Student-enrolments
  4. "Top Africa". Ranking Web of World Universities. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Junie 2012. Besoek op 26 Februarie 2010.
  5. http://www.techcentral.co.za/unisa-opens-r1bn-science-campus/42379/
  6. Boucher, M. (1973). Spes in Arduis.
  7. National Archives of South Africa : Data of the Bureau of Heraldry.
  8. http://lsa.unisa.ac.za/news/archive/april/vol1/thenew.html
  9. https://www.unisa.ac.za/sites/corporate/default/Colleges
  10. http://www.unisa.ac.za/cems
  11. http://www.webometrics.info/en/Africa
  12. https://www.bloomberg.com/research/stocks/people/person.asp?personId=8673765​​
  13. Boucher, Maurice. 1973. Spes in Arduis: 'n geskiedenis van die Universiteit van Suid-Afrika. Pretoria: UNISA. Bladsye 74 en 114.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]