Alessandro Scarlatti

Dr Alessandro Scarlatti

Dr Pietro Alessandro Gaspare Scarlatti (* 2. Mai 1660 z Sizilie (äntwääder z Trapani oder z Palermo); † 24. Oktober 1725 z Neapel) isch e Komponist im Barock gsi. Sis Wärk isch vilfältig und er gältet as Ernöierer vo dr Barockmuusig. Er het nüün Söön gha, drunder dr Domenico und dr Pietri Filippo, wo au as Komponiste bekannt worde si.

Lääbe

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dr Alessandro Scarlatti stammt us ere Familie vo Muusiker und het z Rom Underricht im Komponiere überchoo. Au si Brueder Francesco (1666–1741) het as Komponist gschafft. 1678 isch dr Scarlatti Kapällmäister worde und het d Antonia Anzaleone ghürootet. Im Joor druf isch si ersti Opere Gli equivoci nel sembiante im Palazzo Bernini urufgfüert worde. D Königin Christine vo Schwede het en denn zu iirem Kapällmäister gmacht und er isch bi dr römische Aristokratii seer beliebt gsi.

1683 isch er Kapällmäister an dr Chille San Girolamo della Carità worde. Si nöiji Opere La Psiche isch im Teatro San Bartolomeo z Neapel ufgfüert worde. 1684 isch er Kapällmäister vo dr Hoofkapälle (Cappella Reale) vom spanische Vizeköönig worde. Im Juni 1702 isch er für vier Möönet uf Floränz an Hoof vom Groossherzog vo dr Toskana Cosimo III. de' Medici (1642/1670–1723) gsi und het dört e Nöifassig vo sim Flavio Cuniberto ufgfüert. E Stell het er aber nid überchoo, isch zrugg uf Neapel und het im Joor druf si Boste as Läiter vo dr Cappella Reale ufgee.

Vom April 1703 bis 1708 isch er vor allem z Rom gsi, wo sit 1698 alli Theater- und Opereuffüerige verbote gsi si. Dr Scarlatti het jetz vor allem gäistligi Muusig komponiert; dr grössti Däil vo sine Oratorie isch in deere Zit entstande. Am 26. April 1706 isch er mit em Bernardo Pasquini und Arcangelo Corelli in d "Accademia dell'Arcadia" ufgnoo worde, wo sich im Gäist vo dr Antike dr Widerbelääbig vo dr idüllische Schööferpoesii gwidmet het. Im Mai 1707 het men en zum Kapällmäister an dr Basilika Santa Maria Maggiore ernennt.

Am Karneval 1707 het dr Scarlatti z Venedig zwäi nöiji Opere (Mitridate Eupatore und Il trionfo della libertà) ufgfüert, wo d Libretti von ene sich an s Muster vo dr klassische französische Dragöödie ghalte häi. Si si nid populäär gsi.

A 1. Dezämber 1708 het z Neapel dr jetz österriichisch Vizeköönig, dr Kardinal Vincenzo Grimani (1652-1710), dr Scarlatti wider zum Kapällmäister vo dr Cappella Reale ernennt, und im Januar 1709 isch dört si nöiji Opere Teodosio ufgfüert worde und druf no anderi wie Tigrane. Vo 1710 aa het er sich vil mit Instrumentalmuusig beschäftigt und het 1715 die 12 Concerti grossi uusegee.

Vo 1717 bis 1722 isch dr Scarlatti wider vil z Rom gsi. Im Januar 1721 isch d Griselda, si 114. Opere wien er im Libretto gschriibe het, ufgfüert worde und 1722 e Nöifassig vom Arminio. In sine letschte Joor het dr Scarlatti z Neapel gläbt, won er e baar Möönet vor sim Dood no em dütsche Flötist und Komponist Johann Joachim Quantz begegnet isch und im Johann Adolph Hasse Underricht im Komponiere gee het.

Er isch am 24. Oktober 1725 gstorbe und in dr Kapälle vo dr Hl. Cecilia in dr Chille S. Maria di Montesanto z Neapel begraabe worde.

Wärk

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dr Scarlatti het 115 Opere gschriibe, Oratorie, mindestens 799 Kantate, Mässe und anderi Chillemuusig und Instrumentalmuusig, drunder 12 Concerti grossi und Sonate.

Wärkverzäichnis (Uswaal)

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Opere (Librettist, Ort und Joor vo dr Uruffüerig)

  • Gli equivoci nel sembiante (D. F. Contini; Rom 1679)
  • L'honestà negli amori (D. F. Bernini oder D. F. Contini; Rom 1680)
  • Tutto il mal non vien per nuocere (D. G. de Totis; Rom 1681, Nöifassig as Dal male il bene Neapel 1687)
  • Il Pompeo (Nicolò Minato; Rom 1683)
  • Olimpia vendicata (Aurelio Aureli; Neapel 1685)
  • Clearco in Negroponte (A. Arcoleo; Neapel 1686)
  • La Statira (P. Ottoboni; Rom 1690)
  • La Rosaura (G. B. Lucini; Rom 1690)
  • La Teodora Augusta (A. Morselli; Neapel 1692)
  • II Flavio Cuniberto (M. Noris; Neapel 1693)
  • Pirro e Demetrio (A. Morselli; Neapel 1694)
  • La caduta de' Decemviri (S. Stampiglia; Neapel 1697)
  • La donna ancora è fedele (D. F. Contini; Neapel 1698)
  • Il prigioniero fortunato (F. M. Paglia; Neapel 1698)
  • L'Eraclea (S. Stampiglia; Neapel 1700)
  • Arminio (A. Salvi; Pratolino 1703)
  • Mitridate Eupatore (G. Frigimelica-Roberti; Venedig 1707)
  • Il trionfo della libertà (G. Frigimelica-Roberti; Venedig 1707)
  • L'Amor volubile e tiranno (G. D. Pioli, bearb. v. G. Papis; Neapel 1709)
  • La principessa fedele (A. Piovene; Neapel 1710)
  • Scipione nelle Spagne (Apostolo Zeno; Neapel 1714)
  • Tigrane (Domenico Lalli; Neapel 1715)
  • Carlo Re d'Allemagna (F. Silvani; Neapel 1716)
  • Telemaco (C. S. Capeci; Rom 1718)
  • Il trionfo dell'onore (F. A. Tullio; Neapel 1718)
  • Cambise (Domenico Lalli; Neapel 1719)
  • Marco Attilio Regolo (M. Noris; Rom 1719)
  • Griselda (Apostolo Zeno, bearb. v. F. M. Ruspoli; Rom 1721)

Weblingg

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Alessandro_Scarlatti“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.