Dialäkt: Züritüütsch |
Der Elias Landolt (* 24. Juli 1926 z Züri; † 1. April 2013 am glychen Oort; Bürger vo Züri) isch en Schwyzer Geobotaaniker gsy.
I syne wichtigschte Pubikazioone gaats zum äinte um d Floora vo de Schwyz und zum anderen um d Wasserlinse. Er hät si auch i vilne botaanische und Natuurschutzveräinigungen anngaschiert, under anderem bi de Pro Natura.
De Landolt – syn Voorname Elias bitoont mer uf Züritüütsch uf em E, nöd öppe wie-n-im Hoochtüütsch uf em I – isch der eltischt Soo vom Jurischt, Politiker und spöötere Zürcher Stadtbresidänt Emil Landolt und der Uuränkel vom Foorschtwüsseschafter Elias Landolt gsy. Gstudiert hät er vo 1945 bis 1949 Natuurwüsseschafte a der Äidgnössische Tächnische Hoochschuel z Züri (ETHZ), und de Toktertitel hät er 1953 mit ere Dissertazioon über d Aartegruppe vom Bëërg-Haanefuess (Ranunculus montanus) überchoo; syni Toktervättere sind d Profässoore Ernst Gäumann und Walo Koch gsy. Vo 1953 bis 1955 hät er z Kalifornie wytergforschet, zeerscht z Stanford a de Carnegie Institution for Science im Department of Plant Biology und drufabe z Pasadena am California Institute of Technology.
Wo-n-er wider häichoo isch, isch de Landolt 1955 Assischtänt a der ETHZ woorde. Syni Habilitazioonsschrift hät er zum Theema Physiologische und ökologische Untersuchungen an Lemnaceen – das sind Wasserlinse – gschribe. Vo 1957 bis 1964 hät er as Privaatdozänt im Gibiet Spezielli Botaanik, bsunders Sischtemaatik von Blüetepflanze gschaffet.
1964 isch er dänn zum usseroordentliche Profässer für Spezielli Botaanik, bsunders Phanerogamekund ernänt woorde. 1966/67 hät er as usseroordentliche und vo 1967 bis 1992 as oordentliche Profässor für Geobotaanik gwürkt; d Abschiidsvorläsig hät er im Februaar 1993 ghaa. Zu alem ane isch er na Tiräkter vom Geobotaanischen Inschtitut, Stiftig Rübel, gsy (hüt en Täil vom Inschtituut für Integratiivi Biology im Departemänt Umwältwüsseschafte vo der ETHZ). Au nach syneren Emeritierig im 92i hät de Landolt aktiiv wytergforschet.
De Landolt hät nöd nu hööch wüsseschaftliche Schrifte verfasst, näi, er hät au söttig gschribe, wo-n-e bräits Läiepublikum hät chöne läse. I de Schwyz gchänt men en drum vor alem wäge syne Forschigen und Publikazioone zur Schwyzer- und Alpefloora und dank syne Kartierige vo de Floora i de Stadt Züri und im Sylwald. Er hät daademit sogaar di stedtische Gaartebouämter zumene nöie Natuurverständnis chöne bringe.
De Landolt isch aber au vil uf Forschigsräise i troopischen und subtroopische Länder underwägs gsy, zum Wasserlinse samle. Edërewääg hät er naadisnaa en äinzigaartigi Samlig vo läbige Wasserlinsen und Herbaarbeleeg chöne zämestele. Vil Forscher händ d Objäkt für iri Forschige us dëre Samlig überchoo. D Originaalsamlig isch zeerscht vo sym Läbespaartner wyterpflägt woorde, aber 2021 hät er si em Istituto Biologia e Biotecnologia Agraria z Mailand übergëë. E Kopy gits i de Veräinigte Staaten a de Rutgers State University of New Jersey, und en chlyne Täil vo de Samlig isch a de Friedrich-Schiller-Universität z Jena vorhande.
Näbet synere wüsseschaftlichen Aarbet hät si de Landolt i ganz vilne botaanische und Natuurschutzveräinigungen anngaschiert, so öppe bi de Pro Natura (früener Bund für Natuurschutz), bi de Zürcherische und de Schwyzerische Botaanische Gsellschaft, bi de Natuurforschende Gsellschaft z Züri, bi de Schwyzerische Greina-Stiftig zur Erhaltig von alpyne Flüüssgwässer, bi de Stiftig Natuurlandschaft Sylwald und bi de Sitatunga Stiftig für Natuurschutz. Er isch au s Läbe lang e tröis Mitgliid gsy vo de Studänteverbindig «Carolingia», wo zum «Falkestäinerbund» ghöört.
E Gattig von Wasserlinsegwächs hät me z Eere vom Elias Landolt Landoltia taufft.
Und uf de J.-R.-vo-Salis-Aalaag am Hirschegrabe z Züri staat e Winterlinde, wo d Pro Natura für ire doozmaalig Eerebresidänt pflanzet hät.
Floore vo de Schwyz und den Alpe
Wasserlinse
Wyters