Euphrat
| Eufrat Fırat antike Naame: Euphratēs | ||
 Lauf vom Eufrat | ||
| Date | ||
|---|---|---|
| Laag | Türkei, Sürie, Irak | |
| Flusssystem | Schatt al-Arab | |
| Abfluss über | Schatt al-Arab → Persische Golf | |
| Zämmefluss vo | Murat und Karasu 38° 52′ 29″ N, 38° 47′ 38″ O | |
| Veräinigung mit em | Tigris zum Schatt al-Arab bi Al QurnahKoordinate: 30° 25′ 29″ N, 48° 10′ 8″ O 30° 25′ 29″ N, 48° 10′ 8″ O | |
| Lengi | 2736 km | |
| Iizugsgebiet | 673.000 km²[1] | |
| Abfluss | MQ |
356 m³/s
|
| Rächti Nääbeflüss | Karasu | |
| Linggi Nääbeflüss | Chabur | |
| Stausee | Keban, Karakaya, Atatürk-Stausee, Birecik, Tabqa, Haditha | |
 Dr Eufrat bi Ar-Raqqa, Sürie | ||
 Dr Eufrat bi Rumkale in dr Nööchi vo Zeugma | ||
 Äibaum uf em Schatt al-Arab | ||
Dr Eufrat ([ˈɔʏ̯frat], altgriech. Εὐφράτης, Euphrátēs, arabisch الفرات, DMG al-Furāt, kurdisch Firat, türkisch Fırat) isch dr grösst Strom in Vorderasie. Zämme mit sim Zwillingsfluss Tigris bildet dr Eufrat, wo s Iizugsgebiet von em 765.831 km² umfasst, s Zwäistromland.
Dr Flusslauf
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Dr Eufrat het e Lengi vo 2736 km. Mit sim lengste Kwellfluss, em Murat, het er e Lengi vo 3380 km. Dr anderi Kwuellfluss isch dr Karasu („Schwarzes Wasser“). Die bäide Kwellflüss häi iiri Kwelle in dr Türkei im Innere Taurusgebirg und fliesse zimlig parallel gege Weste. Si bilde bi dr Keban-Daalsperri (675 km²; 31 km³) dr Eufrat. Denn fliesst dr Strom dur d Karakaya-Daalsperri (268 km²; 9,58 km³), dr Atatürk-Stausee (817 km²; 48,7 km³) und d Eufrat-Staustuefe Birecik (1,2 km³). Dr Oberlauf vom Fluss markiert die historischi Gränze zwüsche Chläiasie und Mesopotamie. Denn fliesst er dur Sürie, dur e Assad-Stausee bi dr Tabqa-Daalsperri und dur en Irak mit dr Haditha-Daalsperri (500 km²; 6,4 km³) in südöstliger Richdig. Dört veräinigt er sich mit em Tigris zum Schatt al-Arab, wo in dr Persisch Golf mündet.
Dr Wasserstand vom Eufrat isch im Septämber am diefste und stigt bis zum Mai uf si Höggststand. Bi dr Schneeschmelzi chönne am Oberlauf in dr Türkei Früeligshoochwasser ufdräte. Dr Eufrat get scho zu Zite vo de mesopotamische Hochkulture e groossi Rolle für d Wasserversorgig vom Land gspiilt. Gliichzitig het er in dr antike Zit e wichdigi Verkeersverbindig bildet. Abschnitt mit Stromschnelle wie bi dr Flussängi Zalabiya|al-Khanuqa in Zentralsürie, wo s schweer gmacht häi drüber äwägg z choo, so dorum vo strategischer Bedütig gsi. Dört si dorum Festige baut worde.
Dr Fluss, wo mit Flooss uf vile vo sine groosse und chliine Nääbeflüss schiffbar isch, cha uf ere Lengi vo 720 Kilometer mit chliine Boot befaare wärde. Au wenn dr Wasserpegel dur Schlöise hööcher wird, cha d Diefi vom Wasser wääred dr Drochezit zwüsche Dezämber und Merz uf nume 60 Santimeter sinke. Wo dr Eufrat in wite Abschnitt dur unfruchtbari und drocheni Wüstesteppe fliesst, wird er as Flussoase für e Bewässerigsfäldbau u. a. mit Bauelle und Geträid verwändet. Für daas wärde stellewiis Kanäl abgläitet. Zum Energii gwünne und zum s Bewässere vo Fälder het mä sit de 1970er Joor meereri Stauaalaage baut. Sit em Bau vo de Dämm im obere Abschnitt vom Fluss chönnt Türkei s Wasser vom Eufrat kontrolliere und doorum het s schon e baar Usenandersetzige zwüsche dr Türkei, Sürie und em Irak gee. Wo dr 630 Kwadratkilometer groossi Assad-Stausee z Sürie aagläit worde isch, het sich s Brobleem vo dr Wasserversorgig für e Irak no mee verscherft. 1985 isch dr Thartharkanal, wo dr Eufrat mit em Tigris verbindet, fertigbaut worde. Wil in de letschte Joorzäänt immer mee Wasser us em Fluss gnoo worde isch, het sich s Daal vom Eufrat noch Aagoobe vo de Veräinte Nazione stark veränderet. Noch offizielle Aagoobe si öbbe 90 Brozänt vo dr Region zu Schaade cho dur daas, wo d Mensche gmacht häi. S Marschland vo Mesopotamie isch hüte fast vollständig usdröchnet.
Am middlere und undere Eufrat befinde sich d Ruinehügel vo Stedt, won emol bedütend gsi si, wie Emar, Tuttul, Terqa und Mari z Sürie; Uruk, Ur und Babylon im Irak. Modärni Stedt si am middlere Lauf Ar-Raqqa und Deir-ez-Zor z Sürie; Haditha, Karbala und Nadschaf lige im Irak. Im Süde vom Irak lääbe d Marsch-Araber.
Gschichte
[ändere | Quälltäxt bearbeite]D Genesis verzelt, ass sich s Paradiis zwüsche de Flüss Pischon, Gichon, Chidekel und Eufrat befindet.
Noch eme mesopotamische Müthos si d Kwelle vom Eufrat und vom Tigris in de Auge vo dr Urgöttin Tiamat, wo dr Marduk dötet und us ere dr Himmel und d Ärde gformt het.
Für d Grieche isch dr Eufrat wie si Brueder Tigris e Soon vom Pontos und dr Thalassa gsi.
Dr Naame Eufrat
[ändere | Quälltäxt bearbeite]S Wort Eufrat isch die griechischi Wersioon vom altpersische Wort Ufrat. Uf Hebräisch und Aramäisch häisst er Prâth/Froth, uf Armenisch:Եփրատ Yeṗrat, uf Arabisch Al-Furat الفرات, uf kurdisch Firat oder Ferat und uf alt-Assyrisch Pu-rat-tu. Dr sumerischi Herrscher Gudea het em Fluss Buranun gsäit.
Die altpersischi Form Ufrat, wo die mäiste andere Bezäichnige von ere abgläitet worde si, stammt vom zämmegsetzte Begriff Huperethuua ab, was „guet zum überkwere“ bedütet. S Wort Hu häisst „guet“ und Peretu „Furt“.
In dr Äihäitsübersetzig vo dr Bible wird dr Strom Eufrat gnennt. Bi dr Beschriibig vom Daarde Eden wird d Bezäichnig Perat brucht.
Litratuur
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Frank Kürschner-Pelkmann: Das Wasser-Buch: Kultur- Religion- Gesellschaft- Wirtschaft. Otto Lembeck 2007, ISBN 978-3-87476-531-2, S. 130-137 (Auszug (Google)).
Weblingg
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Commons: Euphrat – Sammlig vo MultimediadateieFuessnoote
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
|
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Euphrat“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |