Harry Potter

Harry Potter
Orginalusgob
Orginaltitel	Harry Potter
Genre	Roman (Serii)
Autor	Joanne K. Rowling
Verlag	Bloomsbury Publishing
Erschinigsjoor	1997-2007
düütschi Uusgob
Buechtitel	Harry Potter

Harry Potter isch e seli populäri Fantasy-Romanreihe vu dr änglische Schriftstelleri Joanne K. Rowling.

Verzellt wird d Gschicht vum Titelheld Harry James Potter, eme Schieler vum britische Zauberinternat Hogwarts, un syne Konfrontatione mit em bese Magier Lord Voldemort un däm syne Gfolgslyt, dr sognännte Dodässer. E jeder vu dr sibe Bänd bschrybt ei Schueljohr un dodermit ei Johr im Läbe vum Harry. S fangt aa mit sym elfte Geburtstag. Dr Band 1 isch anne 1997 erschine (uf Dytsch 1998), dr Band 7 isch am 21. Juli 2007 uf Änglisch un am 27. Oktober 2007 uf Dytsch usechuu.

Die Reihe cha verschidene literarische Gattige zuegordnet wäre. Näbe ere Yyornig as Fantasy-Literatur wyst d Harry-Potter-Heptalogii au Eigeschafte vun eme Entwickligsroman oder eme Bildigsroman uf. Zmeischt wird si as Jugedliteratur ufgfasst, au wänn au vil Erwagseni si läse.

Inhalt

Lokomotiv im Stil vu dr Zugmaschin vum „Hogwarts-Express“

D Handlig vu dr Bänd 1 bis 6 spilt sich vor allem z Hogwarts ab, wu zem Läbesmittelpunkt vum Harry un syne neje Frynd wird, em Ron Weasley un dr Hermione Granger (in dr dytsche Ibersetzig heißt si Hermine). Jede Band behandlet d Ereignis vu eim Schueljohr. Jedes Johr lehrt dr Harry, un mit ihm au dr Läser, neji Ort un neji Lyt chänne, au usserhalb vu Hogwarts. Dr Horizont vu dr Verzellig wird all wyter un d Handligssträng all kompläxer un vilmol mitenander verwobe.

Dr Leser verfolgt us dr Sicht vum Harry syni Entwicklig vum Elfjährige zuen eme fascht erwagsene Jugedlige. Dr Harry erläbt zum erschte Mol e familieähnligi Geborgeheit in sym Huus Gryffindor, wun er am erschte Tag zuedeilt wird. Er findet z Hogwarts änge Frynd un im Schuelleiter Albus Dumbledore e Mentor. Dr Gfangene vu Askaban, wu cha us em Gfängnis Askaban flichte, stellt sich use as em Harry sy Getti Sirius Black, wu sy wichtigschti Bezugsperson wird usserrhalb vu Hogwarts. Mit em Lehrer Severus Snape verbindet ihn bis churz vor em Änd vom sibte Band e gegesytige Hass, ebeso mitsym Mitschieler Draco Malfoy us em traditionäll gegnerische Huus Slytherin.

As zentral Thema vu dr Gschicht krischtallisiert sich all meh d Usenandersetzig vum Harry mit em Lord Voldemort uuse, wu noch em Aagriff uf dr Harry as e geischtähnlig Wäse cha wyterexischtiere un versuecht, syy mänschlige Lyyb wider z kriege. Zweimol cha dr Harry des verhindere.

Schließli cha dr Voldemort aber e neje Lyyb iberchuu un dr Chrieg vu dr Dodässer gege di andere Zauberer flammt wider uf. Am Änd vum letschte Band gwinnt dr Harry s letscht Duell mit em Voldemort, wu an sym eigene Dodesfluech stirbt.

Band 1

Dr Harry Potter wagst as Waisechind in dr spießige Familie vu synre Dante uf. An sym elfte Geburtsdag erfahrt er, ass är e Zauberer isch un ass syni Eltere e Zauberer un e Häx gsi sin, wu vun eme schwarze Magier mit Name "Lord Voldemort" umbrocht wore sin. Dr Voldemort isch vernichtet wore, wun er versuecht het, au de Harry umzbringe. Dr Harry wird jetz zue sym Geburtsdag an d Hogwarts-Schuel fir Häxerei un Zauberei ufgnuu. Dert bliejt dr Harry regelrächt uf un er isch fasziniert vu dr gheimnisvolle Wält vu dr Zauberschuel un vum Albus Dumbledore, em Schuelleiter. Er wird in verschidene Diszipline vu dr Zauberchunscht uusbildet un entwicklet sich zum Star im Quidditch, eme magische Ballspil, wu uf Flugbäse gspilt wird. In dr Schuel entdeckt dr Harry syni Verbindig zum Lord Voldemort un grotet mit syne Frynd, em Ron Weasley un dr Hermione Granger, vu eim Abetyr in s negscht. Dr Harry verdächtigt zerscht dr Lehrer fir Zauberdränk, dr Severus Snape, ass är im Dienscht vu dr dunkle Mächt stoht. Er glaubt, ass dr Snape fir dr Voldemort dr Stei vu dr Wyse will stähle, e magische Stei, wu eim ebig Läbe schänkt. Dr Harry dringt in s schwär bewacht Versteck vum Stei yy un entdeckt, ass dr wohr Ghilf vum Voldemort dr Profässer Quirrel isch, dr Lehrer fir Verteidigung gege di dunkle Chinscht. Im Kampf gege dr Quirrel cha dr Harry verhindere, ass dr Voldemort in s Läbe zruck chunnt.

Band 2

Churz voreb s zweit Schueljohr vum Harry in Hogwarts aafangt, kriegt dr Harry in dr Ferie bi dr Familie vu synre Dante Bsuech vum Huuself Dobby, wu ihn dra hindere will, ass er zruck uf d Schuel goht, wel ihm dert e groß Unglick diej dole. Dr Dobby verhinderet sogar, ass dr Harry un dr Ron uf s magisch Gleis 9¾ zum Hogwarts-Zug chenne chuu. Si mien derno mit em Auto vum Vater vum Ron uf Hogwarts fliege. Dr Harry fangt in dr Schuel aa, e sältsami Stimm z here, wu di andere nit chenne verstoh (Parsel, d Schlangesproch), churz derno wird bekannt, ass d „Chammere vum Schrecke“ ufgmacht wore isch un s git Aagriff uf Schieler, wu wie versteineret gfunde wäre. Dur Verwicklig vu unglicklige Umständ wird dr Harry verdächtigt, dr aagchindet „Erb vum Slytherin“ z syy. Wu d Schweschter vum Ron, d Ginevra „Ginny“ Weasley verschleipft wird, dringt dr Harry in d Chammere vum Schrecke yy un trifft dert uf dr jung Lord Voldemort, wu us dr Erinnerig us eme Tagebuech uferstande isch. S het sich scho vorher usegstellt, ass d Schieler vun eme Basilisk aagriffe wore sin; dää cha vum Harry in eme Kampf um Läbe und Dod detet wäre.

Band 3

Am Aafang vu sym Dritte Schueljohr erfahrt dr Harry, ass dr Massemerder Sirius Black us em Zauberer-Gfängnis Askaban uusbroche isch go dr Harry umbringe. An dr Schuel herrsche verschärfti Sicherheitsvorchehrige. D Schuel wird bewacht vu dr Dementore, Wäse, wu bi Mänsche di schlimmschte Erinnerige uffehole. Dr Harry wird jedes Mol ohnmächtig, wänn er mit eme Dementor zämmetrifft, wel er dr Dodeskampf vu syne Eltere wider hert. Dr nej Lehrer fir Verteidigung gege di dunkle Chinscht, dr Remus Lupin, bringt em Harry byy, wien er d Dementore mit em Patronus-Zauber cha vertrybe. Uf dr Suechi noch dr Ratte vum Ron träffe dr Harry, dr Ron un d Hermione schließli uf e große Hund, wu sich in dr Sirius Black verwandlet. Dr Lupin chunnt derzue un stellt sich as Werwolf uuse un as Frynd vum Black. Di bede wänn aber em Harry nyt tue: d Ratte vum Ron isch in Wirkligkeit kei Ratte, sundern, wie dr Black un em Harry syy Vater e Animagus, d. h. e Zauberer, wu sich in e Tier cha verwandle. Die Ratte isch dr Peter Pettigrew, e friejere Frynd vum Vater vum Harry, wu sich as där Verräter uusestellt, wu d Eltere vum Harry an dr Voldemort verrote gha het. Wel s Vollmond isch, verwandlet sich dr Lupin in syni Werwolfsgstalt un kämft mit em Sirius, dr Pettigrew cha flichte. Dr Black wird gfange gnuu, un s Minischterium bschließt, ass ihm d Seel vu dr Dementore soll uusgsugt wäre. Dr Harry un d Hermiene chenne aber in d Vergangeheit zruckchehre, rette dr Hippogriff Syydeschnabel un dr Harry cha d Dementore, wu dr Sirus Black aagryfe, mit em Patronus zrucktrybe. Dr Black cha derno mit em Syydeschnabel flichte.

Band 4

Am Afang vum vierte Band goht dr Harry zämme mit em Ron synre Familie zue dr Quiddich-Wältmeischterschaft, wu si dr bescht Suecher vu dr Wält, dr Viktor Krum, sähn. Wu si in d Schuel chemme, here si, ass desjohr s „Trimagisch Turnier“ soll z Hogwarts stattfinde, e Turnier, wu Schieler us drej Zaubereischuele gegenenander mien aaträtte. Näb em Viktor Krum fir di oschteuropäisch Schuel „Durmstrang“ un dr Fleur Delacour vum franzesische „Beauxbatons“ wehlt dr Fyyrchelch, wu d Deilnehmer uuswehlt, dr Cedric Diggory vum Huus Hufflepuff fir d Schuel Hogwarts uus. Unerwartet aber au dr Harry Potter, wu eigetli z jung isch fir des Turnier, wel er no keini 17 isch. Aber wel dr Fyyrchelch magisch isch, muess dr Harry bi däm Turnier mitmache. Im Lauf vu däm Turnier mien dr Harry un di andere Champions eme Drache e Ei stähle un in eme See ihri Frynd vor dr Wasserwäse rette. In dr letschte Ufgab mien si in eme Irrgarte dr Trimagisch Pokal finde. Wär ihn as erschtes aalängt, het s Turnier gwunne. Dr Harry un dr Cedric finde schließli dr Pokal zämme un länge ne zämme aa. Dr Pokal stellt sich as Portschlissel uuse, wu si bedi zuen eme Chilchhof bringt. Dert träffe si uf dr Peter Pettigrew, wu sofort dr Cedric umbringt. Dr Harry muess machtlos mitaaluege, wie dr Voldemort e neje Lyyb iberchunnt un aafangt, syyni Gfolgslyt wider um sich z sammle. Dr Harry cha grad no mit dr Lyych vum Cedric wider zruck uf Hogwarts flichte.

Band 5

Nochdäm dr Lord Voldemort zruckchuu isch, het dr Professor Dumbledore d Vereinigung „Orde vum Phönix“ wider in s Läbe gruefe, e Gheimorganisation, wu gege dr Lord Voldemort kämpft. S Zaubereiminischterium unterstellt em Dumbledore, d Ruckchehr vum Voldemort erfunde z haa go sälber d Macht un s Minischteramt iberneh. Wel nume d Uusag vum Harry d Widerchehr vum Voldemort beleit, zilt d Propaganda vum Minischterium, gstitzt vu dr Zytig „Tagesprophet“, uf d Diskreditierig vum Harry un em Dumbledore, wu as gstert un verwirrt gschilderet wäre. Die Propaganda het Erfolg, dr Harry schynt isoliert z syy, dr Dumbledore verliert syni Ämter. S Minischterium gwinnt Yyfluss z Hogwarts: d Dolores Umbridge ibernimmt s Fach „Verteidigung gege di dunkle Chinscht“ un schließli as Großinquisitori d Kontrolle iber d Schuel. As Lehreri bstroft si jedi Uussag vum Harry iber d Ruckchehr vum Voldemort un vermydet jedi Aawändig vu Magii in ihrem Unterricht. Dr Harry un syni Frynd grinde wäge däm dr Gheimbund „s Dumbledores Armee“ (DA), wu dr Harry sälber syni Mitschieler d Verteidigung gege di dunkle Chinscht lehrt. Dr Harry grotet mit e paar Mitglider vu dr DA in e Kampf mit Dodässer im Zaubereiminischterium, wu versueche ne Prophezeihig z stähle, wu dr Harry as dr einzig bschrybt, wu dr Dunkel Lord cha bezwinge un ass keine vu bede cha läbe, solang au dr ander läbt. Im letschte Momänt chunnt dr Orde vum Phönix derzue un cha d Dodässer vertrybe. Doderby wird dr Getti vum Harry, dr Sirus Black, vu dr Dodässeri Beatrix Lestrange umbrocht. Zletscht chunnt dr Voldemort persenlig un versuecht dr Harry umzbringe, aber är wird vum Dumbledore zruckgschla.

Band 6

Dr segst Deil vu dr Buechreihe bschrybt, wie dr Voldemeort un syni Dodässer wider starch wäre, si sin jetz iberall. S chunnt zue allmeh Zwischefäll, wu au uf d Wält vu dr Muggel ibergryfe. Mänsche verschwinde spurlos oder wäre grusig umbrocht, sältsami Unglick gschähne. Fir dr Harry, wu mittlerwyli vollständig rehabilitiert sich, fangt s nej Schueljohr z Hogwarts aa. In dr Magische Wält verbreitet sich s Gricht, ass dr Harry dr „Uuserwählt“ us däre Prophezeihig sej, därjenig, wu elai dr Lord Voldemort chennt ufhalte. Dr Harry chunnt in däm Johr Privatunterricht iber vum Dumbledore, wu ihm syy Wisse iber dr Voldemort zeigt. Di bede finde schließli uuse, wieso dr Voldemort nonig het chenne vernichtet wäre: är het syni Seel bi verschidene Mord, wun er begange het, ufdeilt in sognännti Horkruxe, un solang nit alli Horkruxe vernichtet sin, cha är sälber nit umbrocht wäre. Am Änd vum Buech eskaliere d Konflikt, wu in dr bishärige Biecher ufböue wore sin. In dr Schlisselszene bringt dr Draco Malfoy syy Ufgab nit fertig, wun er vum Voldemort kriegt het, nämlig dr Dumbledore umzbringe. Dr Severus Snape ibernimmt die Ufgab, bringt dr Dumbledore mit em Dodesfluech „Avada Kedavra“ um un flichtet derno mit em Draco.

Band 7

Im sibte un letschte Band bräche dr Harry, d Hermione un dr Ron uf go di verblibene Horkruxe finde un si vernichte. Wel dr Voldemort in dr Zwischezyt s Zaubereiminischterium unter syy Yyfluss brocht het un di ganz Zauberwält kontrolliert, chemme si ne paar Mol nume ganz knapp mit em Läbe dervu, derwylscht si zimli ziillos uf dr Suechi sin. Uf d Schuel cha dr Harry in däm Johr nimmi, wel au Hogwarts mittlerwyli vum Voldemort beherrscht wird. Wu si schliessli fascht alli Horkruxe vernichtet hän, chunnt s zue dr große Schlacht um Hogwarts. Dr Harry siht im Pensieve in dr Erinnerige vum Snape, ass dr Dumbledore sälber het welle, ass dr Snape ihn umbringt, wel er dodchrank gsi isch un wel er dr Draco het welle vor eme Mord bewahre. Dr Snape het em Harry syni Muetter, d Lilly Potter, gliebt, un het nie ufghert het si z liebe. Wäge däm isch er - aafangs sälber e Dodässer - e erbitterete Gegner vum Voldemort wore, wu dää d Lilly Potter umbrocht het. Dr Harry erfahrt au, ass är sälber muess stärbe, wel er e Horkrux un dodermit e Deil vu dr Seel vum Voldemort in sich het. Er git sich in des Schicksal un stellt sich em dunkle Lord uubewaffnet, iberläbt aber wider dr Dodesfluech, derwylscht s Seelefragmänt vum Voldemort in ihm vernichtet wird. Wu dr Voldemort dr Verteidiger vu Hogwarts dr Lyyb vum dodglaubte Harry präsentiert, bringt dr Neville Longbottom d Schlang Nagini vum Voldemort um, wu dr sibt un letscht Horkrux gsi sich. Im letschte Duell zwisch em Harry un em Voldemort bringt dr dunkel Lord unbeabsichtigt sich sälber dur syy eigene reflektierte Dodesfluech um un d Prophezeihig isch eso erfillt wore.

As Abschluss wird e Uusblick uf d Zyt 19 Johr speter gee. Dr Harry un d Ginny Weasley sin ghyrote, ebeso dr Ron un Hermione. Ihri Chinder gehn zämme uf dr Zug zue dr Zauberschuel.

D Harry-Potter-Wält

S fiktiv Gleis 9¾ im Bahnhof King’s Cross z London

D Handlig vu dr Harry-Potter-Roman findet in zwo Wälte statt, wu näbenenander existiere. Di eint isch d Wält, wu em Läser bekannt isch, gnauer gsait s Vereinigt Chenigryych am Änd vum 20. Johrhundert. Di ander isch e magischi Parallelwält, wu dr nit-magische Mänsche – gnännt Muggel – verborge isch un wu vu Zauberer, Häxe un nit-mänschlige magische Wäse bevelkeret wird. Die Zauberergsellschaft verfiegt z Großbritannie iber e eigeni Regierig un Verwaltig, s Zaubereiminischterium, un e eige Wirschaftssyschtem.

D magisch Wält het sich zue däre Trännig scho vor Johrhunderte entschlosse un setzt si mit Gheimhaltigsgsetz un Kontrolle, aber au mit Zauberei, durch. D Ibergäng zwische bode Wälte sin fir Muggel uusichtbar, wie zem Byspil dr Yygang zue dr Winkelgass, ere Yychaufsstroß fir Zauberer un Häxe zmittse z London. Umgchehrt chenne sich Zauberer un Häxe uughinderet in dr nit-magische Wält bewege, vili vun ene myde aber d Gsellschaft vu Muggel. Dur die Trännig iber vili Generatione une verbreiteti Gringschätzig vu dr Muggel sin di meischte Zauberer un Häxe wenig informiert iber d nit-magisch Wält un falle dert vilmol uf dur ihri sältsami Chleider un wel si tächnischi Grät nit chänne.

Im Verglych zue dr britische Gsellschaft am Änd vum 20. Johrhundert schynt d Läbenswys vu dr Zauberer un Häxe ruckständig. Si lege altertimligi Gwänder aa un chänne kei elektrischi Grät oder d tächnisch Date- un Informationstächnologii. Vil vu däne Erfindige hän aber e Entsprächig in dr magische Wält, zem Byspel sin Fotografie bewegt un chenne eigeständig mitenander kommuniziere. Tächnischi Transportmittel wäre dur Bäse oder Appariere ersetzt, s Flohnetzwärch erlaubt Reise un Kommunikation mitenander iber großi Entfärnige.

Einewäg sin di bode Wälte nit ganz vunenander trännt. Immer wider verstoße Zauberer gege d Trännigsvorschrifte. S Zaubereiminischterium het Mieh in däne Fäll, d Schäde abzwände un s Gedächtnis vu bedeiligte Muggel z verändere. Zem Deil sin aber d Uuswirkige eso starch, vor allem di verbrächerische Aktivitäte vum Lord Voldemort, ass es Zaubereiminischterium widerholt muess Kontakt ufneh zem britische Premierminischter, wu eso di wohre Ursache vu Masseuufäll un andere Kataschtrofe erfahrt.

Houptpersone

Harry Potter

De Zauberlehrling Harry Potter isch d Hauptfigur vo de Romän. Er isch berüehmt, wil er as Buschi dr Agriff vom böse Zauberer Voldemort überläbt het. Er isch am liebschdä mit sine Kollege zäme und sini Berüemtheit isch em mängisch unagnehm. Magii isch für in neu und sehr interessant. Er het Talent für Zauberei, isch aber längstens nöd so fliisig wi d Hermione und bricht ab und zu eini - oder grad mehreri - vo de strenge Schuelregle vo Hogwarts.

Ronald Weasley

De Ronald Weasley isch de beschti Schuelkolleg vom Harry und begleitet en bi sine Abetür. Er het wie alli sini Gschwüschterti roti Haar. De Ron, wie em sini Fründ sägäd, bewunderet de Harry, isch aber mängisch iifesüchtig, wil de Harry so berüehmt isch. Am Ron sini Brüedere sind au alli in Hogwarts gsi und hend hervorragendi Leischtige vollbracht - bis uf d Zwilling Fred und George. De Ron mues immer d Chleider vo sine ältere Brüeder alege und au anderi alti Schuelsache bruuche, wie zum Biispiil Bäse, wil d Familie vom Ron ehnder arm isch. Es ärgeret en sehr, dass er nie neui Sache überchunnt.

Hermione Granger

D Hermione isch e sehr fliissigi Schüeleri und wot i jedem Fach nume Beschtnote, wo si meischtens au erreicht. Am Afang vestaht si sich nöd guet mit de andere Schüeler, me lacht si als Streberi us. Spöter wird si aber die beschti Fründin vom Harry und em Ron. D Eltere vo de Hermione sind Muggel-Zahnärzt. Si isch drum mit de Welt vo de Muggel vetraut. D Hermione isch sehr gschiid und weiss fascht alli Zaubersprüch uswändig und au di meischte Büecher. Das isch sehr hilfriich, wenn di drü i gföhrlichi Situatione grated.

Albus Dumbledore

Da Dumbledore isch da Schualleiter vu Hogwarts. Bevor er Schulleitter worra isch, isch er Lehrer für Verwandlung und Leiter vum Huus Gryffindor gsi. Da Dumbledore isch da oanzig, wu da Voldemord je gfürchtad hot. So kuts, dass da Dumbledore da Harry im 6. Band ou Privatstündä giabt, damit da Harry alle Horkruxe vernichtat und danoch da Voldemort tödat.

Im 6. Band stiirbt da Dumbledore denn durch da Todesfluach vum Snape, aber da Dumbledore hot wolla, dass da Snape ean umbringt, well er eh umm diä Ziit gstorba wär und dass de Elderstab sini Macht endgültig verliert (de Dumbledore isch dörtmols no de Bsitzer gsi).

Literarisch Bedytig

Gattig

D Harry-Potter-Roman ghere zue dr Chinder- un Jugedliteratur, hän aber fir die Gattig e uugwehnlig wyti Verbreitig gfunde. In dr Roman finde sich au Stilelemänt vu dr Fantasy-Literatur un vum Kriminalroman.

D Hauptfigur Harry Potter främdele in synre Wält, des Motiv vun ere Främdi in dr eigene un dr Flucht in e anderi Wält isch in dr Chinder- un Jugedliteratur wyt verbreitet (z. B. in dr Unändlige Gschicht vum Michael Ende). Wie in dr klassische phantastische Chinder- un Jugedliteratur, aber andersch wie im Fantasyroman, isch die Wält as Parallelwält zue dr Wirkligkeit zeichnet, vilmol satirisch iberhecheret. Fir d Gattig vum Jugedbuech isch au s Thema vum Erwagsewäre typisch (Entwickligsroman). In dr einzelne Bänd wird d Handlig wie ne Kriminalgschicht verzellt, wu dr Harry mit syne Frynd e Gheimnis muess lese. Usserdäm ghert dr Harry-Potter-Zyklus zue dr Internatsliteratur, wu in dr änglische Literatur wyt verbreitet isch.

Dää Stilmix het wahrschyns zue dr Verbreitig vu däne Biecher byytrait, wu mittlerwyli au in Uusgabe fir Erwagseni erschyne un vu Lyt us allne Altersgruppe gläse wäre.

D Autori verzellt d Harry-Potter-Roman us dr Perschpektiv vum Harry, wu d Zauberwält erscht noodnoo chänne lehrt, un mit ihm cha au dr Läser langsam in die Wält yystyyge. Des wird in dr Literaturwisseschaft as personali Verzellsituation bezeichnet.

Literarischi Kritik

Vor allem dr erscht un dr zwet Band vu dr Reihe hän im änglischsprochige wie au im dytschsporochige Ruum bsunders gueti Kritike iberchuu. Di änglische Zytige Mail on Sunday un Sunday Times hän d Rowling mit dr Klassiker Roald Dahl un C. S. Lewis vergliche.^[1] Dr Stephen King het die Serie e „Erfindig vun ere große Yybildigchraft“ gnännt un het dr Harry Potter in e Zyylete gstellt mit Huckleberry Finn, Alice im Wunderland un Frodo Baggins.^[2] As „Juwel vu dr Abetyr- un Unterhaltigsliteratur“ het dr Wilhelm Ruprecht Frieling die Heptalogii in synere Gsamtbsprächig bezeichnet.^[3]

Glychzytig mit em Erschyne vu dr wytere Bänd sin aber au kritischi Stimme lut wore wäg em literarische Niveau. D Fay Weldon het gschribe, ass die Reihe „nit des sej, wu ne Dichter druf gwartet het“, s sej aber „läsbari, nitzligi Alldagsprosa“^[4]. Dr Filmkritiker Charles Tayler het gschribe, d J. K. Rowling heb d Wältaasicht vun eme Teenager un ihre Wärch sej „Pop-Trash, wyt ewäg vu dr Kompläxitet vu dr Chunscht“.^[5] Dr prominänt amerikanisch Literaturkritiker Harold Bloom het gsait: „Dr Geischt vu dr Rowling isch beherrscht vu Klischees un dote Metaphere.“^[6] D Kritikeri vu dr New York Times, d Antonia S. Byatt, het het gschribe, s Universum vu dr Rowling sej e „zwotklassigi Patchwork-Wält, intelligänt zämmegschueschteret us Motiv vu allne meglige Chinderbiecher, gschribe fir Lyt mit ere Vorstelligschraft, wu vu Zeichetrickserie, Soaps, Reality-TV un VIP-Bledsinn chunnt“.^[5]

Sunschtigi Kritik

Kritisiert wore sin Harry-Potter-Biecher vilmol vu christlich-fundamentalistischen Gruppe, wu in däne Gschichte e Verharmlosig un Verbreitig vu Okkultismus sähn. D Joanne K. Rowling het sonigi Vorwurf aber alliwyl zruckgwise.

Di konservativ katholisch Publizischti Gabriele Kuby schrybt zem Byspel, dr „Harry Potter sej e global Langzytprojäkt zur Veränderig vu dr Kultur. Mit dr Verharmlosig vu Magii dieje Chreft in d Gsellschaft yydringe, wu s Chrischtetum emol iberwunde gha heb“^[7]. Noch em Matthias Pöhlmann vu dr Evangelische Zentralstell fir Wältanschauigsfroge schrybt zue däre christlich-fundamentalistische Kritik: „Da gibt es nichts Okkultes hineinzugeheimnissen, Harry Potter ist eine Geschichte über Freundschaft und die Auseinandersetzung von Gut und Böse.“^[8].

Yyfliss

Yyfliss vu andere Biecher

D Joanne K. Rowling het gsait, si heb sich vu keim Buech uußer vu The Little White Horse (1946) vu dr Elizabeth Goudge (1900-1984) beyyflusse loo.^[9] No ihrer Meinig fließt aber „alles in e Roman yy, wu mer emol gläse het“.

Plagiatsvorwurf

Di amerikanisch Chinderbuechautori Nancy Stouffer meint, d Joanne K. Rowling heb fir ihri Wärch Näme, Uusdruck un wichtigi Handligsträng us dr Biecher The Legend of Rah and the Muggles un Larry Potter and His Best Friend Lily vu dr Stouffer gnuu.

Wu si des gschribe gha het, hän dr US-Verlag Scholastic un Warner Bros. e Chlag gege d Nancy Stouffer yygreicht go feschtstelle loo, ass kei Urheberrächtsverletzige vorlige; d Stouffer het dodruf e Gegechlag erhobe. Dr Prozäss im Septämber 2002 hän Scholastic un Warner Bros. gwunne. Dr Richter het „klari Bewys fir e Betrug vu dr Stouffer“ gfunde. Grund derfir isch d Feschtstelig gsi, ass d Bewysstuck, wu d Stouffer vorglait gha het, deilwyas gfälscht oder manipuliert gsi sin. D Stouffer het nit chenne bewyse, ass vu ihre Biecher iberhaupt e Exemplar vor 2001 verchauft wore isch. D Stouffer isch zuen ere Entschädigung an d Chläger verurteilt wore in ere Hechi vu 50.000 US-Dollar, ihri Gegechlag isch abgwise wore. Si het derno aagchindet, si wett e neje Prozässe aastränge, wel dää nit fair gsi sej.

Parallele zwische ihrem Läbe un em Wärch

Vil Lyt hän scho versuecht Parallele zwische dr Harry-Potter-Roman un em Läbe vu dr Rowling härzstelle, nit alli dervu dräffe zue.

S het zem Byspel in dr Nochberschaft vu dr Rowling z Winterbourne, wu si in dr 1970er Johr gwohnt gsi isch, e Bue gee, wu Ian Potter gheiße het. Dää het speter bhauptet, är heb as Chind zue dr ängschte Frynd vu dr Rowling ghert un är heb ihri Fantasii aagregt, wel si sich als as Häxe un Zauberer verchleidet gha hätte. Dodedur sej är, dr Ian Potter, s ächt Vorbild fir dr Harry Potter. D Rowling schrybt doderzue uf ihre Website, ass des nit stimme diej un ass si nume no wenig Erinnerige an dää Bue heb.

D Parallele, wu do ufzellt wäre, stammte in dr Hauptsach us eigene Uussage vu dr Rowling:

• S Kapitel The Mirror of Erised (dt. Der Spiegel Nerhegeb) im erschte Band het dr Rowling gschribe, wu si z Portugal gwohnt isch. Dr Harry siht in däm Spiegel syy diefschte Häärzenswunsch – är siht sich zämme mit syne Eltere, wun er nie chänne glehrt gha het. D Rowling het do dr frie Dod vu ihre Muetter e baar Monet dervor verarbeitet. Uf d Frog, was si sälber in däm Spiegel det säh, het si emol d Antwort gee, si deet sich sälber säh, wie si nonemol fir fimf Minute chennt mit ihre Muetter schwätze.
• D Dementore us em dritte Band het d Rowling in ihrer Zyt z Edinburgh erfunde. Vilmol wäre die Wäse, wu dr Mänsche alli guete Erinnerige uussuge un si zwinge, di schlimmschte Momänt in ihrem Läbe nonemol durzmache, as Depressione interpretiert. D Rowling het emol gsait, ass si in däre Zyt, wu si vu Sozialhilf het miesse läbe, unter Depressione glitte heb. Si het die Zyt ihri „finschterschti Zyt“ (grim period) gnännt.
• E wichtigi Rolle spilt in dr Biecher dr Londoner Bahnhof King’s Cross – do fahrt dr Zug ab vum gheime Gleis 9¾ , wu dr Harry un di andere Hogwarts-Schieler in d Schuel bringt. D Eltere vu dr Rowling hän sich in eme Zug chänne glehrt, wu vu King’s Cross abgfahre gsi isch, un au d Zugfahrt, wu d Rowling d Idee zue Harry Potter ghaa het, het dert ufghert. Im Buech git s zwische dr Gleis 9 un 10 e Wand mit em gheime Durchgang zum Gleis 9¾. In Wirkligkeit lige d Gleis 9 un 10 in eme Näbeböu un s git au kei Wand zwischen ne. Anne 2001 het d Rowling in eme Interview zuegee, ass si King’s Cross mit em Bahnhof Euston verwägslet gha het.
• Im dritte Band git s die Textstell (S. 110 bzw. 111): „Ach übrigens, dieses Ereignis, vor dem du dich fürchtest – es wird am Freitag, dem sechzehnten Oktober geschehen. “ Am Frytig, em 16. Oktober 1992, hän d Joanne K. Rowling un dr Jorge Arantes ghyrote – die Eh het aber nit emol e Johr ghebt.
• D Joanne K. Rowling het am glyche Dag Geburtsdag wie dr Harry Potter (am 31. Juli).
• Unter dr Hyfe vu Orts- un Personennäme het s au sonigi vu Lyt un Ort, wu d Joanne K. Rowling chännt – zum Byspel d Näme vu dr Mitglider vu dr irische Quidditch-Nationalmannschaft us em vierte Band. Im fimfte Band wird d Quidditch-Mannschaft vu dr Tutshill Tornados gnännt – z Tutshill het d Rowling e Großdeil vu ihre Juged verbrocht.
• Wie d Joanne K. Rowling uf ihre Website schrybt, sej dr Gilderoy Lockhart, dr sälbschtverliebt Lehrer us em zwete Band, di einzig Figur, wu si ganz ere Person nochempfunde heb, wu si im wirklige Läbe chännt. Si het aber nie verrote, wär des isch. Aber die Person sej im wohr Läbe glych arrogant un iberzygt vu sich sälber. Si het si in ihri Biecher yyböue go si uf die Wys lächerlig mache.

Kommerziälle Erfolg

D Roman sin in 67 Sproche ibersetzt wore, näbe dr große Wältsproche wie Franzesisch, Spanisch, Dytsch, Arabisch, Chinesisch, Japanisch au in alli greßere europäische Sproche, aber au in chleineri Regional- un Minderheitesproche wie Gälisch, Walisisch, Katalanisch, Galicisch, Okzitanisch, Färöisch, Frisisch, Kalaallisut (grönlandischs Inuktitut) un in vili Sproche vu Indie wie Bengali, Gujarati, Hindi, Malayalam, Marathi.

Anne 2002 isch au ne plattdytschi Ibersetzig vum erschte Band (Harry Potter un de Wunnersteen) im Michael Jung-Verlag uusechuu, ibersetzt vum Hartmut Cyriacks un em Peter Nissen. Im glyche Johr sich au dr zwet Band isch anne as Harry Potter 2 un de grulig Kamer uusechuu, ebefalls ibersetzt vum Cyriacks un em Nissen. Die bede hän scho dr Asterix in s Plattdytsch ibersetzt gha. Harry Potter un de Wunnersteen git s au as Herbuech, gläse vum Jasper Vogt.

2009 isch e luxeburgischi Ibersetzig vum erscht Band uusechuu, ibersetzt vu dr Florence Berg^[10].

Wältwyt sin vu dr Harry Potter-Biecher meh wie 400 Millione Exemplar verchauft wore.^[11] Bis Juni 2007 sin 25,2 Millione Exemplar uf Dytsch verchauft wore.^[12] Noch ere Studie vum Märtforschigsinschtitut teleResearch het jede viert Dytsche ab 14 Johr zmindescht ei Harry Potter-Band gläse.^[13]

In dr USA lige d Verchaufszahle im drejstellige Millioneberaich. Bis Juli 2007 sin in dr USA insgsamt rund 140 Millione Exemplar vu dr sibe Bänd druckt wore.^[14] D Erschtuflag vum fimfte Band isch 6,8 Millione gsi, vum zwete Band 10,8 Millione.^[15] D Startuflag fir dr letscht Band isch sogar 14 Millione Stuck gsi.^[16] S meischt druckt Buech in dr USA isch Harry Potter and the Sorcerer’s Stone mit bishär 29 Millione Exemplar (Band 2: 24 Mio., Band 3: 20 Mio., Band 4: 19 Mio., Band 5 un 6 je 17 Mio. un Band 7: 14 Mio.).

D Harry-Potter-Roman sin fascht nyynehalb Johr– vu Dezämber 1998 bis Mai 2008 – durgängig in dr Bestsellerlischte vu dr New York Times gfiert wore. Wel d Verchaufszahle eso hoch gsi sin un di erschte Plätz vu dr Lischt sällewääg alliwyl „blockiert“ gsi sin, isch die Lischt in däre Zyt gänderet wore un d Chinderliteratur isch in e eigeni Lischt uusglageret wore^[17]

Wel d Ibersetzige in dr Regel speter erschine sin wie s Orginal, sin vili änglischsprochigi Uusgabe au in andere Länder verchauft wore. Zem Byspel isch dr fimft Band as erschts änglischsprochig Buech in d Bestsellerlischte z Frankrych chuu.^[18]

Viil Fans hän au scho vor em Erschynigsdatum vu dr offiziälle Ibersetzige eigeni Ibersetzige im Internet vereffentligt.^[19] D dytsch Gmeinschaft Harry auf Deutsch het e baar Biecher ibersetzt, di ferige Ibersetzige stehn aber us urheberrächtlige Grind nume dr Mitglider z Verfiegig, wu dra mitgschafft hän.^[20]

D Joanne K. Rowling het bishär meh wie 570 Mio. brit. Pfund as Autorehonorar verdient. Zyter anne 2004 giltet si noch eme Forbes Magazine ss Dollar-Milliardäri un het sogar di britisch Chenigi Elisabeth II. an Rychtum ibertroffe.^[21]

Bsundersch noch em Erschyne vum sibte Band sin z China greßeri Mängine vu nit-autorisierte Raubdruck uf dr Märt chuu.^[22]

Z Dytschland het Harry Potter und die Heiligtümer des Todes anne 2007 zämme mit Tintentod vu dr Cornelia Funke d Märtzahle bi dr Chinder- un Jugedbiecher um 24 Prozänt gsteigeret.

Roman

The Elephant House – s Café z Edinburgh, wu d Rowling dr erscht Band gschribe gha het

Die sieben Bände des Zyklus entsprechen Harry Potters sieben Schuljahren in Hogwarts. Di sibe Bänd vum Harry Potter-Zyklus. Alli sin scho uf Dytsch erschine:

• Harry Potter and the Philosopher’s Stone (Harry Potter und der Stein der Weisen): 1997
• Harry Potter and the Chamber of Secrets (Harry Potter und die Kammer des Schreckens): 1998
• Harry Potter and the Prisoner of Azkaban (Harry Potter und der Gefangene von Askaban): 1999
• Harry Potter and the Goblet of Fire (Harry Potter und der Feuerkelch): 2000
• Harry Potter and the Order of the Phoenix (Harry Potter und der Orden des Phönix): 2003
• Harry Potter and the Half-Blood Prince (Harry Potter und der Halbblutprinz): 2005
• Harry Potter and the Deathly Hallows (Harry Potter und die Heiligtümer des Todes): 2007

Anne 2001 sin vu dr Joanne K. Rowling zwei Minibiechli erschine zuegunschte vu dr Hilfsorganisation Comic Relief:

• Fantastic Beasts and Where to Find Them (Phantastische Tierwesen & wo sie zu finden sind)
• Quidditch Through the Ages (Quidditch im Wandel der Zeiten)

Anne 2008 isch e Biechli uusechuu, wu scho ei Johr vorhär in handgschribene Exemplar versteigeret woore isch:

• The Tales of Beedle the Bard (Die Märchen von Beedle dem Barden)

Verfilmige

Dr Daniel Radcliffe, d Emma Watson un dr Rupert Grint bi dr Premiere vum letschte Film

Warner Bros. het sich scho frie alli Filmrächt an dr Buechreihe gsicheret un het zyter 2001 bal all Johr e neje Film produziert. Bis jetz (Stand Juli 2009) sin di erschte segs Bänd verfilmt wore. D Hauptrolle vu dr Film spile dr Daniel Radcliffe (Harry), d Emma Watson (Hermione) un dr Rupert Grint (Ron). Wel dr Richard Harris, wu in dr erschte zwe Film dr Dumbledore gspilt het, anne 2002 gstorbe isch, het ab em dritte Film dr Michael Gambon die Rolle ibernuu. D letscht Band isch in zwee Deil verfilmt wore.

• Harry Potter and the Philosopher’s Stone (Harry Potter und der Stein der Weisen): 2001, Reschii: Chris Columbus
• Harry Potter and the Chamber of Secrets (Harry Potter und die Kammer des Schreckens): 2002, Reschii: Chris Columbus
• Harry Potter and the Prisoner of Azkaban (Harry Potter und der Gefangene von Askaban): 2004, Reschii: Alfonso Cuarón
• Harry Potter and the Goblet of Fire (Harry Potter und der Feuerkelch): 2005, Reschii: Mike Newell
• Harry Potter and the Order of the Phoenix (Harry Potter und der Orden des Phönix): 2007, Reschii: David Yates
• Harry Potter and the Half-Blood Prince (Harry Potter und der Halbblutprinz): 2009, Reschii: David Yates
• Harry Potter and the Deathly Hallows 1 (Harry Potter und die Heiligtümer des Todes 1): 2009, Reschii: David Yates
• Harry Potter and the Deathly Hallows 2 (Harry Potter und die Heiligtümer des Todes 2): 2011, Reschii: David Yates

In dr Lischt vu dr erfolgrychschte Film ghere d Verfilmige zue dr erschte 32 Plätz. Si hän zämme iber 6,3 Milliarde US-Dollar yygspilt.^[23]

Herbiecher

D Harry-Potter-Roman sin in e baar Sproche uugchirzt as Herbuech vereffentligt wore.

Uf Änglisch isch zem eine ne Herbuechfassig fir dr britisch zem andere eini fir dr amerikanisch Märt produziert wore. S britisch Herbuech isch vum Schauspiler Stephen Fry gsproche wore, di US-amerikanisch Fassig vum Jim Dale.

Uf Dytsch het dr Hörverlag zwo Fassige produziert:

Zwische 1999 un 2008 sin d Herbiecher erschine, wu vum Rufus Beck vordrait wore sin, mit eme Verchaufsergebnis, wu im Herspilberaich eimolig isch. Di erschte vier Bänd sin iber 300.000 Mol verchauft wore un doderfir mir dr Platin-Schallplatte uuzeichnet wore. D Herbiecher, wu vum Rufus Beck gsproche wore sin, sin au di erschte gsi, wu in ere mp3-Version uusechuu sin.

Im Merz 2009 sin alli sibe Harry-Potter-Roman uußerdäm in ere Herbuechfassig erschine, wu anne 2003 vum Felix von Manteuffel gsproche wore isch.

Wyteri Uuszeichnige, wu d Herbiecher iberchuu hän:

• 2000: Herbiecher zue dr Bänd 1–3 – Hörbuch des Jahres (hr2-Bestenliste)
• 2001: Harry Potter und der Stein der Weisen – Gwinner vum Hörkules
• 2008: Harry Potter und der Halbblutprinz - Gwinner vum Hörkulino

Spil

Videospil

Videospiel vu Electronic Arts, wu an d Harry-Potter-Gschichte aaglähnt sin, git s fir vil Plattforme, zem Byspel Windows, Mac OS X un alli gängige Spilkonsole. S erscht Spil mit em Titel Harry Potter und der Stein der Weisen isch anne 2001 für PC, Mac un PSX erschine. S handlet sich doderby um e gängig Action-Adventure mit magische Kämpf un e baar Bäse-Flugyylage. S zweit Spil behandlet d Gschicht vum zwete Band Harry Potter und die Kammer des Schreckens un böut uf em Syschtem vum erschte Deil uf, isch aber schwiriger un het besseri Soundeffäkt. Zem erschte Mol git s Spil fir d PlayStation 2 un dr Gamecube. Anne 2003 sin d Spil Quidditch Worldcup un e Remake vum erschte Deil fir d Xbox un anderi dert gängigi Next-Generation-Konsole (z. B. PlayStation 2) erschine. Dr dritt Deil isch 2004 uusechuu un het e baar Nejerige gha. Dr viert Deil isch im Novämber 2005 erschine fir PC un alli aktuälle Spilkonsole. S isch dr erscht Deil, wu mer cha mit andere Spiler zämme spile, mer cha derfir aber nimmi dur s Schloss un s Umland laufe. Dr fimft Deil Harry Potter und der Orden des Phönix isch im Juli 2007 fir PC erschine un alli zue däre Zyt gängige Konsole wie z. B. Playstation 3, X-Box 360 un Nintendo Wii. Im Gegesatz zum vierte Deil isch d Megligkeit zum mitenander spile wider abgsetzt wore, un s Schademodäll isch ganz ewäggloo wore. Gänderet wore isch vor allem s Zaubermodäll, ass dr Spiler jetz mit dr Muus, dr Wii-Färnbedienig oder ere andere Bedienyyrichtig d Zaubersprich muess noozeichne. Dr segst Deil Harry Potter und der Halbblutprinz isch im Juli 2009 fir PC erschine, fir d Playstation 3 un d X-Box 360. In däm Deil muess dr Spiler bi Quidditch-Spil mitmache, wun er dur verschideni Stärn muess fliege, Zaubertränk im Chessel zämmemische un mit Duell fertig wäre, wu s Schademodäll wider yygfiert wore isch.

Lego

Im Johr 2001 het di dänisch Spilzyygfirma Lego zum Kinostart vu dr Verfilmig vum erschte Band e Harry-Potter-Produktserie uf dr Märt brocht. Zue däre ghere Handligsschauplätz, wu mit Legostei no dr Film modelliert sin, zem Bypel d Hitte vum Hagrid, dr Hogwarts-Express, s Schiff vu dr Durmstrangs, einzelni Ryym us Hogwarts un s ganz Schloss im Chleiformat, derzue d Hauptpersone as Spilfigure.

Zum Kinostart vu jedere Verfilmig het Lego zyterhär neji Modäll uusebrocht. Derzue sin au anne 2001 un 2002 speziälli Harry-Potter-Versione vum PC-Programm LEGO Creator uusechuu, wu mer cha virtuälli Lego-Wälte im Computer dermit böue.

Themepark

Am 31. Mai 2007 hän Warner Bros. Entertainment Inc. un Universal Orlando Resort aagchindet, ass si ne Harry-Potter-Themepark The Wizarding World of Harry Potter ( „D Zauberwält vum Harry Potter“) wän yyrichte. D Joanne K. Rowling un de Stuart Craig, dr Set-Designer vu dr Harry-Potter-Verfilmige, sin mityybezoge. Vum Craig stamme d Entwirf fir dr Park. D Böuarbete hän Ändi 2007 aagfange.^[24] Am 18. Juni 2010 isch dää Themepark offiziäll ufgmacht wore. .

Am Yygang vum Park het s e noobildeti Version vu Hogsmeade, am Änd d Burg Hogwarts. As Attraktione het s zem Byschpel e Doppel-Achterbahn mit Namme Dragon Challenge, e Familieachterbahn mit Namme Flight of the Hippogriff un The Forbidden Journey, e Fahrt, wu d Bsuecher dur vil realistischi Szene us dr Film un dr Biecher fiert, mitsamt em Flohbulvernetzwärch, eme Dracheaagriff, dr Geißel-Wyyde (Whomping Willow) un eme Quidditch-Match^[25]. S git au ne Huffe Läde, wu no Läde us dr Biecher gnännt sin un wu mer cha Suvenirs yychaufe oder ässe un drinke, zem Byschpel Honeyduke, Ollivander's, Zonko's joke shop oder Three Broomsticks.

Verwandti Wärch

Parodie

E Parodii uf d Harry-Potter-Roman isch im Johr 2002 vum Michael Gerber unter em Titel Barry Trotter and the Unauthorized Parody vereffentligt wore, uf Dytsch 2003: Barry Trotter und die schamlose Parodie.2004 un 2006 sin zwe wyteri Dail erschine: Barry Trotter and the Unnecessary Sequel (Barry Trotter und die überflüssige Fortsetzung) un Barry Trotter and the Dead Horse (Barry Trotter und der unmögliche Anfang).

Vum Arnd Böhm isch d Comicparodii Harald und das Zauberportal erschine.^[26]

Anderi Parodie sin ze, Byspel:

• Hairy Pothead and the Marijuana Stone vum Dana Larsen (2007)
• Hairy Potty and the Underwear of Justice vum Dav Pilkey
• Henry Potty and the Pet Rock: An Unauthorized Harry Potter Parody (2006) un Henry Potty and the Deathly Paper Shortage, (2008) vu dr Valerie Frankel
• Parry Hotter And The Seamy Side Of Magic vum K.C. Ellis
• Henry Shepherd and the Rock of Ages vum Richard E. Salisbury
• Harri Proglotter vum Sergey Panarin (uf Russisch)
• Larin Pyotr vum Yaroslav Morozov (uf Russisch)
• A Boy Named Harry and his Dog Potter vum Valentin Postnikov (uf Russisch)
• Heri Kókler, vereffentligt unter em Pseudonym K. B. Rottring (uf Ungarisch)
• Harry Pouter vum Peter M. Jolin (uf Tschechisch)
• Harry Cover vum Pierre Veys (uf Franzesisch)
• Larry Bodter met de l'ordre à Phoenix, Anizona vum Yan Sored (uf Franzesisch)
• Happy Porter (uf Indonesisch)
• Hayri Potur Harry Potter'a Karşı vum Muzaffer İzgü (uf Türkisch)

E filmischi Harry-Potter-Parodii isch s TV-Special Berndi Broter und der Kasten der Katastrophen mit dr Chinder-TV-Figur Bernd das Brot vu 2003.

Au in dr Zeichtrickserie Die Simpsons un au im Kinofilm Die Simpsons – Der Film wird Harry Potter in e baar Szene parodiert.

Plagiat

Uf Chinesisch isch anne 2002 s nit-autorisiert Buech Harry Potter and Bao Zoulong (chin. 哈利波特与豹走龙, Hanyu Pinyin: Hālì Bōtè yǔ Bào Zǒulóng) erschine. D Joanne K. Rowling het des Buech chenne grichtlig verbiete loo. Im glyche Johr isch z China au no Harry Potter and the Porcelain Doll uusechuu.

Z Indie isch 2003 dr Roman Harry Potter in Calcutta vum bengalische Autor Uttam Ghosh erschine. Au des Buech het d Rowling verbiete loo.

Tanja Grotter (russ. Таня Гроттер) isch e Romanserie vum russische Autor Dmitri Jemez, wun er as „kulturelli Antwort uf Harry Potter“ bezeichnet het. Au gege des Wärch hän d Joanne K. Rowling un Warner Bros. rächtligi Schritt yygleitet.^[27][28] E blanti niderländischi Ibersetzig vu Tanja Grotter und der Magische Kontrabass isch anne 2003 grichtlig verbotte wore.^[28][29][30]

Wäg em große Erfolg vu Tanja Grotter isch z Russland anne 2002 mit Porri Gatter e zwoti Romanserie aagfange wore as Hommage an Harry Potter.^[28][31]

Näbe däne kommerziäll uusgrichtete un zem greschte Deil verbottene Plagiat git s vor allem im Internet e großi Zahl vu nit-kommerziälle Gschichte, wu vu Fans gschribe wore sin (Fan-Fiction).

Fansyte

In d Schlagzeile isch Warner Bros. Ändi 2000 grote, wu si Brief gschribe hän an Betryber vu Fansyte, wu si däne ne Verletzig vu Markerächt vorgworfe hän. D Verbruucher deete verwirrt wäre dur Domainnäme wie harrypotterguide.co.uk, wäge däm sin d Besitzer vu däne Domainnäme ufgforderet wore, ihri Domains an Warner Bros. z ibertrage. Zem Deil sin die Schrybe au an Chinder un Jugedligi grichtet gsi. Si hän e große Ufschrej in dr Effentligkeit verursacht un sin d Ursach gsi fir d Potterwar-Kampagne. Warner Bros. het derno aagee, d Brief seje in dr Hauptsach an Domainbsitzer gange, wu Harry Potter hän welle gwerblig uusnutze. Am Änd het Warner Bros. die Forderige zruckzoge.

Mittlerwyli vergit d Joanne K. Rowling uf ihre Webiste in regelmäßige Abständ e Fan-Site Award, e Uuszeichnig fir Fansyte.

Wyteri Fantasyreihe

Dr groß Erfolg vu dr Harry Potter-Biecher het zuen eme starke Ufschwung fir Fantasy-Roman fir Chinder- un Jugedligi gfiert. Vilmol sin die Roman mit Harry Potter vergliche un au dra gmässe wore. Doderzue ghere zem Byspel Artemis Fowl vu dr Eoin Colfer oder Molly Moon vu dr Georgia Byng; uf Dytsch zem Byspel Laura und das Geheimnis von Aventerra un d Fortsetzige derzue vum Peter Freund oder Merle und die fließende Königin vum Kai Meyer. Inhaltlig hän die Biecher mit Harry Potter nyt meh z due uußer ass d Entwicklig vu Jugedlige in ere fantastische Wält gschilderet wird.

Sonigi Biecher het s au scho vor Harry Potter gee, zem Byspel d Trilogii His Dark Materials vum Philip Pullman, wu dr erscht Band Der goldene Kompass anne 1996 erschine, ei Johr vor Harry Potter.

Fuessnote

1. zit. no accio-quote.org
2. Wild About Harry, The New York Times, 23 July 2000
3. Harry Potter total (Band I - VII) in drei magischen Minuten Archivlink (Memento vom 7. Dezämber 2008 im Internet Archive)
4. zit. no entertainment.timesonline.co.uk
5. zit. no dir.salon.com Archivlink (Memento vom 14. Mai 2009 im Internet Archive)
6. zit. no boston.com
7. Harry Potter – gut oder böse
8. zitiert no Medienmagazin pro, 7/2007, pro-medienmagazin.de
9. oprah.com
10. Den Harry Potter an den Alchimistesteen (Memento vom 28. Juni 2017 im Internet Archive), Kairos Edition, Luxembourg 2009
11. thebookseller.com: Potter tops 400 million sales
12. Pressemappe vum Carlsen-Verlag zue dr Vereffentlichung vum sibte Harry-Potter-Band, Juni 2007 Archivlink (Memento vom 9. Oktober 2007 im Internet Archive)
13. Statistik: Lektüre der Harry Potter Bücher, teleResearch Mannheim, Oktober 2007
14. Pressrelease vu Scholastic uf mugglenet.com Archivlink (Memento vom 2. März 2009 im Internet Archive), Augschte 2007
15. Startuflage fir Bd. 5 & 6 bi infoplease.com
16. Startuflag Bd. 7 bi prnewswire.com Archivlink (Memento vom 8. Mai 2008 im Internet Archive)
17. The New York Times Paper Cuts: Ten Years Later, Harry Potter Vanishes From the Best-Seller List (1. Mai 2008)
18. HP 5 in Frankreich nach BBC
19. The New York Times (Memento vom 20. Februar 2016 im Internet Archive) Juni 2007
20. harry-auf-deutsch.de. Archiviert vom Original am 12. Juni 2009; abgruefen am 18. Juli 2009. 
21. BBC NEWS: JK Rowling 'richer than Queen', April 2003
22. Welt Online: China stiehlt den neuen Harry Potter ( 24. Juli 2007)
23. TV-Movie-Uusgab 21/07, S. 216 → „Kinonews – Potter schlägt Bond“
24. Construction Begins on „Wizarding World of Harry Potter“ In Florida (6. Dezämber 2007)
25. Wizarding World of Harry Potter theme park opens Australia Times, 19. Juni 2010
26. Vorstellung von ’Harald und das Zauberportal
27. Deutschlandfunk Der lange Weg nach Westen - Neue Kinder- und Jugendliteratur aus Russland - Von Siggi Seuß vom 28.11.2005
28. www.rumjanzema.com: Geschäft und Eigensinn Archivlink (Memento vom 12. Oktober 2007 im Internet Archive)
29. Institut für Urheber- und Medienrecht 08.03.2003; 19:08 Uhr: Auch in den Niederlanden Streit um angebliche "Harry Potter"-Nachahmung
30. Der Spiegel vom 03.04.2003 BESTELLER-PLAGIAT - Harry Potter stoppt Tanja Grotter
31. POTTER-PARODIE ...und jetzt auch noch Porri Gatter

Literatur

• Mark Achilles: Fantasy Fiction – die Suche nach dem wahren Menschsein bei „Harry Potter“ und „Der Herr der Ringe“. In: Thomas Bohrmann, Werner Veith, Stephan Zöller (Hrsg.): Handbuch Theologie und Populärer Film. Band 1. Ferdinand Schöningh, Paderborn 2007, ISBN 978-3-506-72963-7, S. 95–113.
• Melissa Anelli: Das Phänomen Harry Potter. Edel, Hamburg, 2009 ISBN 3-89855-989-0
• Paul Bürvenich: Der Zauber des Harry Potter: Analyse eines literarischen Welterfolgs. Peter Lang, Frankfurt am Main 2001, ISBN 978-3-631-38743-6.
• Sabine M. Duttler: Die filmische Umsetzung der Harry Potter-Romane. Kovac, J, Hamburg 2007, ISBN 978-3-8300-3314-1
• Markwart Herzog: Tod in Hogwarts? Thanatologische Bemerkungen zum Harry-Potter-Universum. In: Rheinisches Jahrbuch für Volkskunde. 34/2001/2002, S. 213–245.
• Jörg Knobloch (Hrsg.): „Harry Potter“ in der Schule. Didaktische Annäherungen an ein Phänomen. Verlag an der Ruhr, Mülheim an der Ruhr 2001, ISBN 3-86072-657-9.
• Michael Maar: Warum Nabokov Harry Potter gemocht hätte. Berlin-Verlag, Berlin 2002, ISBN 3-8270-0454-3.
• Michael Maar: Hilfe für die Hufflepuffs. Kleines Handbuch zu Harry Potter. 2008, ISBN 978-3-446-23020-0.
• Lorenzo Ravagli: Die geheime Botschaft der Joanne K. Rowling. Ein Schlüssel zu Harry Potter. Verlag Urachhaus, Stuttgart 2007, ISBN 978-3-8251-7509-2.
• Friedhelm Schneidewind: Das ABC rund um Harry Potter. Alles Wissenswerte zu den ersten vier Büchern von Joanne K. Rowling. Lexikon-Imprint-Verlag, Berlin 2000, ISBN 3-89602-280-6.

Weblink

• Homepage vu dr Joanne K. Rowling
• Offizielle Website zue dr Verfilmige
• Harry-Potter-Wiki
• Harry-Potter-Bibliografii
• Knightbus – Harry Potter Link-Archiv