Dialäkt: Undermarkgreflerisch |
Dr Heinrichjosef Georg „Heiner“ Geißler[1][2] (* 3. Merz 1930 z Oberndorf am Neckar; † 12. Septämber 2017 z Gleisweiler[3]) isch e dytsche Bolitiker (CDU) gsii.
Är isch vu 1982 bis 1985 Bundesminischter fir Juged, Familie un Gsundhait un vu 1977 bis 1989 Generalsekretär vu dr CDU gsii. Vor allem in syre Zyt as Generalsekretär isch dr Geißler vylmol ufgfalle dur polarisierendi, dailwys stark abwärtendi Uusage iber di bolitisch Linki. In dr letschte Johr vu sym Lääbe het sy Chehrig zue tendenziäll linke Positione, vor allem in dr Wirtschafts- un Sozialbolitik, fir Ufsää gsorgt, vor allem wun er anne 2007 dr globalisierigskritisch Organisation attac bydrätten isch.
Syter anne 1997 het dr Geißler regelmäßig in verschidene Tarifkonflikt vermittlet un isch meefach Schlichter gsii. In dr Johr 2010 un 2011 isch er Schlichter gsii im Konflikt um s Bahnhofsböuprojäkt Stuegert 21.
Ase Chind het dr Heiner Geißler e baar Johr lang z Duttlinge gläbt un het im Donaudal Chläädere glehrt. Är isch in dr Ändfaas vum Zweete Wältchrieg no zum Schanzdienscht yyzoge wore, ihm isch aber mit eme Schuelkamrad d Flucht haim glunge. Wel sin sym Wohnort Spoechenga dodmol kai Schuel gee het, wun er hätt chenne Abitur mache, isch er mit 16 Johr uf s Kolleg St. Bläsi im Schwarzwald chuu, wu vu dr Jesuite glaitet woren isch.[4] S het as Eliteschuel gulte, isch aber mit Hilf vum Land Baden au fir Chinder us finanziäll schwechere Familie uffe gsii.[5] Noch em Abitur 1949 isch er mit 19 Johr as Novize em Jesuitenorde bydrätte, het en aber no vier Johr wider verloo, voreb er d duurhaft d Ordesgelibd Armuet, Keischhait un Ghorsam hätt sotten ablege: „Mit 23 Jahren habe ich gemerkt, ich kann zwei – also mindestens eins – dieser Gelübde nicht halten. Die Armut war es nicht.“[6]
Dr Geißler het Filosofy an dr Jesuite-Hochschuel fir Filosofy z Minche studiert un derno Rächtswisseschafte z Minche un z Dibenga. Z Dibenga isch er Mitglid vu dr kadolische Studänteverbindig Alamannia im Kartellverband wore. Sy juristisch Studium het er anne 1957 mit em erschte Staatsexamen abgschlosse, 1962 het er derno s zwait Staatsexame gmacht. Anne 1960 isch er mit dr Arbet Das Recht der Kriegsdienstverweigerung nach Art. 4 Abs. 3 des Grundgesetzes zum Dr. jur. promoviert wore. Är het derno 1962 zerscht as Richter am Amtsgricht Stuegert gschafft un vu 1962 bis 1965 as Regierigsrot Laiter vum Minischterbiro vum Arbets- un Sozialminischter vum Land Bade-Wirttebärg Josef Schüttler.
Dr Geißler isch ghyrote gsii un het drei Chinder ghaa. Är het ab 1980 z Gleisweiler gläbt un het sy Biro z Dahn ghaa. In sym Wohnort het er au aigeni Rääbe ghaa. Är isch am 12. Septämber 2017 z Gleisweiler gstorbe.[3]
Dr Heiner Geißler isch Mitglid vu dr CDU gsii. Zäme mit em Franz Sauter, em Erwin Teufel un em Josef Rebhan het er anne 1956 dr Chraisverband Rautweil vu dr Jungen Union grindet ghaa. Vu 1961 bis 1965 isch er Landesvorsitzer vu dr Jungen Union Bade-Wirttebärg gsii. 1977 isch er as Noofolger vum Kurt Biedenkopf zum Generalsekretär vu dr CDU gwehlt wore. As sonige het er bis 1989 d CDU in drei Bundesdagswahle gmänätscht. Derzue isch er in däre Zyt verantworli gsii bi dr Verabschidig vum Grundsatzbrogramm vu dr CDU. Är het di nei Ussebolitik bregt, wu uf em Jugedbarteidag z Hamburg entwicklet woren isch un wu as Voruussetzig fir di speter Koalition mit dr FDP gulte het un au di nei Frauebolitik vu dr CDU (Bundesbarteidag 1985z Essen). Är isch dodermit bis hite dr Generalsekretär vu dr CDU mit dr lengschte Dienschtzyt un dr ainzig, wu glychzytig au zytwys Minischter gsii isch.
Anne 1977 het dr Geißler e Broschire verantwortet, wun er e Hufe linki un liberali Kulturschaffendi un Bolitiker vu dr Bundesrepublik Dytschland as „Sympathisante vum Terror“ (gmaint sin d Aaschleg vu dr Rote Armee Fraktion) aagchlagt het, dodriunter dr Helmut Gollwitzer, dr Heinrich Albertz, dr Günter Wallraff, dr Herbert Marcuse un dr Bundesinneminischter Werner Maihofer. Wu s um d Stationierig vu US-Mittelstreckerakete (Pershing II) z Europa gangen isch het dr Geißler anne 1983 d SPD di „Fimft Kolonne vu dr andere Syte“ gnännt, wu dr Oschtblock dermit gmaint gsii isch.[7] Im Wahlkampf vor dr Bundesdagswahl 1983 het dr Geißler s Zitat „Wer die Wahrheit nicht weiß, der ist bloß ein Dummkopf. Aber wer sie weiß und sie eine Lüge nennt, der ist ein Verbrecher!“ em Bertolt Brecht sym Drama Leben des Galilei[8] gege d SPD yygsetzt.
Dr Willy Brandt het em am 12. Mai 1985 vorgworfe, „seit Goebbels der schlimmste Hetzer in diesem Land“ z syy. Dr Geißler het des gwärtet as Reaktion uf sy Aamerkig zum diktatorische Sischtem vu dr DDR, wun er im Zämehang mit ere vu dr SPD initiierte Mahnveraastaltig zum 40. Johresdag vum Änd vu dr NS-Diktatur z Dytschland gmacht ghaa het.[9] Mänkmol wird em Brandt sy Uusspruch mit em Geißler sym Auschwitz-Pazifismus-Verglych (lueg unte) in Verbindig brocht, was aber nit stimmt. Im nämlige Johr hän e baar Dailnämer us Brotescht e Mahnveraastaltig zum Attentat vum 20. Juli 1944 verloo, wu dr Geißler e Aasproch ghalte het.
Dr Geißler het d Verleihig vum Friidesnobelbryys 1985 an International Physicians for the Prevention of Nuclear War kritisiert, wel d#ne ihre Vizebresidänt, dr sowjetisch Gsundhaitsminischter Jewgeni Tschasow, Dissidänten in psichiatrischi Aastalte het yywyse loo.
Uf em Bundesbarteidag vu dr CDU im Septämber 1989 isch dr Geißler nimi as Generalsekretär vorgschlaa wore, wu si zwisch ihm un em Helmut Kohl großi Differänzen iber dr wyter Kurs vu dr CDU wentwicklet ghaa hän. Är het derno bis 1998 em Bresidium vu dr CDU aaghert. Am 26. Novämber 1999 het er im Verlauf vu dr CDU-Spändenaffäre yygruumt, ass d Bartei in dr Ära Kohl „schwarzi Konte“ gfiert ghaa het. Vu 1994 bis 2002 isch er Mitglid im CDU-Bundesvorstand gsii.
Mit dr Bundesdagswahl 1965 isch dr Heiner Geißler as diräkt gwehlte Abgordnete vum Wahlchrais Reidlenga Mitglid vum Dytsche Bundesdag wore, was er bis zue dr Niderlegig vu sym Mandat am 11. Oktober 1967 no dr Beruefig zum Sozialminischter in d Landesregierig vu Rhyland-Pfalz bliben isch. Vu 1980 bis 2002 isch dr Geißler derno wider Mitdglid vum Bundesdag gsii, desmol as diräkt gwehlte Abgordnete vum Wahlchrais Sidpfalz. No sym Uusschyden us em Amt vum Generalsekretär vu dr CDU anne 1989 no dr erschte gsamtdytsche Bundesdagswahl 1990 het er vu Jänner 1991 bis Oktober 1998 as stellverdrättende Vorsitzer vu dr CDU/CSU-Bundesdagsfraktion amtiert.
Vu 1971 bis 1979 het dr Geißler derzue em Landdag vu Rhyland-Pfalz aaghert.
In ere Bundesdagsdebatte zum NATO-Doppelbschluss un zue dr Stationierig vu Pershing II-Raketen am 15. Juni 1983 het dr Geißler zue me Spiegel-Interview[10] Stellig gnuu, wu di Grienen-Abgordnete Otto Schily un Joschka Fischer dr Atomchrieg, wu no ihre Aasicht dur d Raketestationierig droht het, mit Auschwitz din vergliche ghaa hän:[11]
„[…], die Massenvernichtung in Auschwitz gedanklich in Verbindung zu bringen mit der Verteidigung der atomaren Abschreckung eines freiheitlich-demokratischen Rechtsstaats, dies gehört ebenfalls in das Kapitel der Verwirrung der Begriffe und der Geister, die wir jetzt bestehen müssen. Herr Fischer, ich mache Sie als Antwort auf das, was Sie dort gesagt haben, auf folgendes aufmerksam: Der Pazifismus der dreißiger Jahre, der sich in seiner gesinnungsethischen Begründung nur wenig von dem heutigen unterscheidet, was wir in der Begründung des heutigen Pazifismus zur Kenntnis zu nehmen haben, dieser Pazifismus der dreißiger Jahre hat Auschwitz erst möglich gemacht.“
Derwylscht die Uusag vu Lyt, wu fir d Raketestationierig gsii sin, verdaidigt woren isch, hän Abgordneti vu andere Fraktione em Geißler unter anderem „Gschichtsklitterig“ vorgworfe. Zum Byschpel het di linksliberal FDP-Abgordnet Hildegard Hamm-Brücher in däm Zämehang gfrogt, „was denn der Pazifismus mit dem Judenhass in Deutschland zu tun habe“. Dr Geißler sälber het speter in eme Interview mit em NDR gsait, mit syre Bemerkig heb er di pazifistische Stremige z Frankrych un z Ängland gmaint, wu d Appeasement-Bolitik vun ene dr Hitler ermuetigt heb, „andere Länder zu überfallen und seine rassistische Politik bis zum Massenmord auszutoben“.[12]
Sy Amt as stellverdrättende Fraktionsvorsitzer isch infrog gstellt wore, wun er 1995 d CDU in ere Aaspilig uf d Roll vum Helmut Kohl „führerkultischi Bartei“ gnännt het.[13]
Am 18. Mai 1967 isch er as Sozialminischter in di vum Minischterbresidänt Peter Altmeier gfiert Landesregierig vu Rhyland-Pfalz gruefe wore. Des Amt het er au unter em Minischterbresidänt Helmut Kohl bhalte, wu ab em 19. Mai 1969 amtiert het. Ab em 18. Mai 1971 isch sy Amtstitel „Minister für Soziales, Gesundheit und Sport“ gsii. Är het au dr vum Bernhard Vogel ab em 2. Dezämber 1976 glaitete Landesregierig aaghert. Am 23. Juni 1977 isch er us em Landeskabinett uusgschide. Dodermit isch er in dr Landesregierig Rhyland-Pfalz Mitglid vu däne Kabinett gsii: Kabinett Altmeier VI – Kabinett Kohl I – Kabinett Kohl II –Kabinett Kohl III –Kabinett Vogel I.
In syre Zyt as Minischter z Rhyland-Pfalz isch er verantworli gsii fir s erscht Chinderschuelgsetz, s erscht Chrankehuusreformgsetz un s erscht Sportferderigsgsetz in dr Gschicht vu dr Bundesrepublik. Derzu het er di erschte Sozialstatione initiiert un grindet.
Vum 4. Oktober 1982 bis zum 26. Septämber 1985 isch er Bundesminischter fir Juged, Familie un Gsundhait in dr vum Bundeschanzler Helmut Kohl gfierte Kabinett Kohl I un Kohl II. In däre Amtszyt isch er fir Neiornig vum Chriegsdienschtverwaigerigs- un Zivildienschtgsetz, s Erziehigsgäld, dr Erziehigsurlaub, d Anerkännig vu Erziehigsjohr in dr Ränteversicherig, d Reform vu dr Approbationsornig un dr Arzt im Praktikum gstande[14] un au fir d Yyrichtig vu dr Bundesstiftig „Mueter un Chind“.
Dr Geißler het syter anne 1997 bis zue sym Dod regelmäßig in Tarifkumflikt vermittlet. Zwische 1997 un 2002 isch er insgsamt viermol Schlichter im Böuhauptgwärb gsii un het 2006 in dr Tarifussenandersetzig vu dr Dytsche Telekom vermittlet. Im Augschte 2007 isch dr Geißler zäme mit em Kurt Biedenkopf zum Vermittler im Tarifstryt zwische dr Gwerkschaft vu dr Dytsche Lokomotivfierer un dr Dytsche Bahn gruefe wore.[15]
Dr Stefan Mappus, dodmol Minischterbresidänt vu Bade-Wirttebärg, het in syre Regierigserklerig am 6. Oktober 2010 mitdailt, ass er dr Geißler im Kumflikt um s Bahnprojäkt Stuegert 21 as objäktive Vermittler yyglade heb un dää Fachlyt, Projäktgegner un Lyt, wu derfir sin, an ai Disch deet bringe.[16] Unter anderem di Griene hän dr Geißler as Moderator ins Gsprech brocht ghaa.[17] Im Oktober un Novämber 2010 het er di effetlige Schlichtigsgsprech moderiert.[18] Doderby hän sibe Befirworter mit sibe Gegner vum Projäkt dischpetiert. Mit sym Schlichterspruch am 30. Novämber 2010 het er si fir e Furtfierig vum Bahnprojäkt as „Stuegert 21 Plus“ uusgsproche un het Noobesserige gforderet.[19]
Anne 2010 isch dr Geißler vu dr Schurnalischterverainigung „Netzwerk Recherche“ mit em „Leuchtturm für besondere publizistische Leistungen“ fir syni Analyse zue Stuegert 21 uuszaichnet wore.[20]
Am 29. Juli 2011 het er di zwoot un letscht Rundi vu dr Schlichtig moderiert, wu dr im Novämber 2010 veryybart „Stresstescht“ fir Stuegert 21 bresäntiert woren isch. Wu si bodi Syte noch ere stundelange Debatte erwartigsgmäß nit hän driber chenne ainige, eb dr blant Diefbahnhof bi däm Stresstescht 30 % meh chennt laischte wie dr bishärig Stuegerter Hauptbahnhof un derzue au no Stryt ufchuu isch iber d Qualitet, nur „wirtschaftlig optimal“, wie vu dr Zürcher Guetachterfirma SMA und Partner auditiert, oder in „Premiumqualitet“, wie vu dr DB behauptet, het dr Geißler iberraschend e Kompromissvorschlag bresäntiert, wun er im Vorfäld in Zämenarbet mit SMA und Partner uusgschafft ghaa het. Dää Kompromiss het e „Kombibahnhof“ vorgsääne, ähnli wie bim Zürcher Hauptbahnhof, d. h. ass dr Chopfbahnhof dailwys erhalte blybt mit 10–12 Glais statt 16 un e vu acht uf vier Glais reduzierti Variante vum Diefbahnhof S21. D Gegner vu S21 hän dä Vorschlag guetghaiße, di Dytsch Bahn het en sofort abglähnt. S Verchehrsminischterium Bade-Wirttebärg het dä Kompromiss brieft, wu „SK 2.2“ gnännt woren isch. Im Blanfeschtstelligsverfahren isch die Variante verworfe wore.
Im Dezämber 2012 – churz dodervor isch bekannt wore, ass s Projäkt zmindescht 1,1 Mrd. Euro dyrer wird – het dr Geißler Stuegert 21 in Zwyfel gstellt.[21][22][23]
In ere Podiumsdiskussion mit em Titel „Fünf Jahre danach – Die Schlichtung zu Stuttgart 21“ het dr Klaus Arnoldi dr Heiner Geißler druf hiigwise, ass syni Forderige uurealistisch gsii seie unk ai ainizige dervu umgsetzt wore sei.[24][25] Dr Arnoldi isch fir dr VCD bi dr Schlichtigsgsprech derby gsii.
Speter het dr Geißler bsundersch in wirtschaftsbolitische Fragen all mee linki Positione verdrätte. Vu ihm kritisierti Positione het er zum Dail „ultrakonservativ“, „turbokapitalistisch“, „neoliberal“, „hinterschi grichtet“ oder „vu geschtert“ gnännt. In eme Interview mit Spiegel Online het im Mai 2007 sy zue dr globalisierigskritische Organisation Attac verchindet un as Grunde doderfir di vu „Attac“ aagsträbt Humanisierig vu dr Globalisierig aagee, wun er ideell wett unterstitze.[26]
„Das gegenwärtige Wirtschaftssystem ist nicht konsensfähig und zutiefst undemokratisch, es muss ersetzt werden durch eine neue Wirtschaftsordnung.“
„Es gibt auf der Erde Geld wie Dreck. Es haben nur die falschen Leute.“
In eme Interview mit em Zuender im Mai 2007 het dr Geißler e Wirtschaftssischtem, „in dem Hedgefonds unkontrolliert arbeiten können, sogenannte Geierfonds riesige Gewinne auf Kosten hochverschuldeter afrikanischer Länder machen und in dem der Börsenwert eines Unternehmens umso höher steigt, je mehr Arbeitnehmer wegrationalisiert werden“, derzue „krank, unsittlich und ökonomisch falsch“ gnännt. Dr Kapitalismus sei, wel er „keine Werte jenseits von Angebot und Nachfrage“ chänne diei, glych falsch wie dr Kommunismus. E Vorbild fir e neie Mittelwäg chennt zwar „die alte deutsche soziale Marktwirtschaft“ syy. Wel d Märt aber scho globalisiert seie, chennt dr Nationalstaat as sonige doderfir kaini Lesige me biete, au d Bolitik mießt si internationalisiere. Impuls doderfir mießte aber – statt eme nationalstaatlige Zäntralismus – vu regionale, unterstaatlige Ebene uusgoo, wel: „Nur sie können Heimat vermitteln, nur dort können sich Menschen wiederfinden.“ D EU heb as iberstaatligi Organisation dur ihri ibermäßig Wirtschaftsorientierig bi dr Bevelkerig an Verdröue verlore.[27]
Zum G8-Gipfel z Heiligendamm 2007 het dr Geißler uf d Frog, eb er dertaane deet fahre un mitdemonschtriere:
„Ich will mich nicht irgendwelchen Chaoten oder Leuten, die verrückt geworden sind – auf der einen oder anderen Seite –, ausliefern; und weil ich mich selber kenne: Wenn mich einer anfasst, dann schlage ich zurück – und wenn es ein Polizist ist, dann schlage ich zurück. Wenn ich demonstriere, dann übe ich ein Grundrecht aus, dann lasse ich mich nicht anfassen – von niemandem. Und in diese Situation möchte ich nicht kommen.“
Dr domolig Landesvorsitzer vu dr Dytsche Bolizeigwärkschaft vu Nordrhy-Weschtfale un Vizevorsitzer im Bund, dr Rainer Wendt, wu sälber CDU-Mitglid isch, het dodruf dr Barteiuusschluss vum Geißler gforderet.[29]
Dr Heiner Geißler isch Mitglid im Kuratorium vu dr ÖDP-noche Stiftung für Ökologie und Demokratie gsii.
Dr Heiner Geißler isch e passionierte Bärgstyger un Glaitschirmflieger gsii. Ab 1992 isch er Vorsitzer (syt 2004 Ehrevorsitzer) vum Kuratorium Sport und Natur e. V. gsii. Syt 2003 isch dr Geißler Schirmherr vum Internationale Bärgfilmfeschtival Tegernsee gsii. Am 18. Oktober 1992 het si d Geißler bi me Sturz bim Glaitschirmfliegen in dr Nechi vu Annweiler (Sidpfalz) schwäri Ruggeverletzuige zuezoge.
Dr Geißler het d Aktion Artikeldrei vum Lesben- un Schwuleverband z Dytschland zum Schutz vu Schwulen un Lesbe dur s Grundgsetz unterstitzt.
Är isch Kuratoriumsmitglid vu dr Stiftig Wings of Hope Deutschland gsii.
Im Zug vu dr Ufeckig vu dr US-amerikanischen un britische Datespionasch het si dr Heiner Geißler derfir uusgsoroche, ass em Whistleblower Edward Snowden Asyl gwehrt wird: „Snowden hat der westlichen Welt einen großen Dienst erwiesen. Jetzt ist es an uns, ihm zu helfen.“[30]
In dr dytschen Effetligkait isch dr Heiner Geißler in syne letschte Johr all populerer wore. Är isch e gfrogte Redner un Gascht in Diskussionssändige gsiin. Anne 2005 het er zäme mit em Peter Glotz e monetligi Sändig (Glotz & Geißler) uf n-tv moderiert. Vor allem syt syre Schlichtig im Kumflikt um Stuegert 21 isch er in dr Popkultur au all mee mit em „Maischter Yoda“ vergliche wore. Är heb däre Figur us em Star-Wars-Universum ähnlig gsää un är heb au ne Aura vun eme Wyyse ghaa.[31][32][33]
Anne 2013 isch er vor Stockemer Naaregricht zitiert wore. Des het em widerholti Wehlerbelaidigung, Zuegrundrichtig vu dr aigene Bartei un s Spränge vu Dänkmeler, vor allem vu „alte-Sack“-Bahnhef, vorgworfe un het dr Räbbuur zue dr Abgab vu 180 Liter Wyy verurdailt.[34]
Dr Geißler het iber sy chrischtlige Glaube gsait: „Ich bin in erster Linie Demokrat. Ich versuche Christ zu sein.“ un au „Das mit den Zehn Geboten ist mir nicht so wichtig. Aber die Nächstenliebe ist absolut entscheidend.“ Zue dr Bedytig vu sym Glaube fir sy bolitisch Wirke het er gsat::
„Wenn ich sage, ich versuche, Christ zu sein, meine ich das auch in erster Linie politisch. Unabhängig davon, ob Gott existiert, ist die Botschaft des Evangeliums so überragend, dass ich versucht habe, mich in meinem politischen Leben daran zu orientieren.“[35]
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Heiner_Geißler“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |