Jitzchak Schamir

Dr Yitzhak Shamir (1988)

Dr Jitzchak Schamir (hebräisch ‏יצחק שמיר‎‎; uf d Wält choo am 15. Oktober 1915 z Ruschany, Gouvernement Grodno im Russische Kaiserriich, hüte Breszkaja Woblasz, Wissrussland, as Icchak Jaziernicki; gstorbe am 30. Juni 2012 z Tel Aviv[1][2]) isch e israelische Politiker, Ministerbresidänt und Usseminister gsi.

Lääbe

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Scho as Jugendlige isch dr Schamir under em Iidruck vom starke Antisemitismus in dr Zwäite Polnische Republik Mitgliid vo dr zionistische Betar-Organisazioon worde.[3] Er het si Abitur an dr hebräische Schuel z Białystok gmacht und und denn Jura an dr Uniwersidäät Warschau afo studiere, bis er 1935 s Studium abbroche het und uf Palestina usgwanderet isch.

Im Schamir si Familie, wo z Pole bliibe isch, isch im Holocaust ermordet worde.

Dr Schamir isch mit dr Schulamit verhürootet gsi. Si häi zwäi Chinder ghaa, dr Yair und d Gilada. Si Frau isch 2011 gstorbe.

Politik

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Z Palestina isch dr Schamir Mitgliid vom Irgun worde, ere jüüdische Undergrundorganisazioon. 1940 het er mit em Avraham Stern und andere Irgun-Mitgliider e radikali Splittergruppe, dr Lechi bildet, wil dr Irgun e Waffestillstand mit de Brite abgschlosse het. Dr Schamir isch 1941 vo de Brite verhafdet worde. Noch em Dood vom Stern 1942 het er us em Internierigslaager chönne flächte. 1943 het er dr Lechi nöi bildet, wo denn terroristischi aaschleeg under anderem uf e britisch Minister für e Nooche Oste Lord Moyne und uf e UN-Vermittler im Nooche Oste Folke Bernadotte begange.

Vo 1955 bis 1965 het dr Schamir für e Uslandsghäimdienst Mossad gschafft. 1973 isch er zum erste Mol in d Knesset gweelt worde und 1977 zum Bresidänt vo dr Knesset. 1980 isch er Usseminister under em Begin worde und drei Joor druf si Noochfolger as Ministerbresidänt.

Er het gegenüber de Araber e herti Linie verdrätte, het aber dr Bsuech vom egüptische Bresidänt Anwar as-Sadat z Israel im Joor 1977 understützt und au d Friidensverhandlige mit Egüpte, wo denn d Beziejige mit Israel normalisiert het, und 1983 au mit em Libanon, wo dr Friidensverdraag aber nie ratifiziert het.

Won er 1987 wider Ministerbresidänt gsi isch, isch die Ersti Intifada (dr bewaffnet Kampf vo de Palestinenser gege Israel) usbroche. 1991 häi en d Amerikaner drzuedrängt zu Friidensgsprööch uf Madrid z goo, wo ooni Resultat bliibe si. Gliichzitig het si Regierig s Baue vo jüüdische Siidlige im Westjordanland understützt, und het d Alija vo duusige vo ethiopische Juude in dr Operation Solomon mööglig gmacht.

1992 het dr Likud d Waale zur Knesset verloore. Im Joor druf isch dr Schamir vom Vorsitz über e Likud zruggdräte.

Im Joor 2001 het dr Schamir dr Israel-Briis überchoo. Er isch am 30. Juni 2012 z Tel Aviv gstorbe.

Weblingg

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
 Commons: Jitzchak Schamir – Sammlig vo Multimediadateie

Fuessnoote

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
  1. ↑ Israels früherer Premier Jizchak Schamir ist tot. Abgruefen am 30. Juni 2012.
  2. ↑ Yitzhak Shamir, Former Israeli Prime Minister, Dies at 96. Abgruefen am 30. Juni 2012 (änglisch).
  3. ↑ [1] Adam Michnik: Poland and the Jews, in: The New York Review of Books, 1991.
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Jitzchak_Schamir“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.