Tiguriner

d Tigurener schicket di bisigte Römer underem Joch döre

D Tiguriner (latinisch Tigurini, altgriech. Τιγουρίνοι) sind en Tailstamm vo de Helvetier gsii, wo um Aventicum ume glebt het. Er werd bi merere antike Historiker und aimol inere Inschrift us Aventicum gnennt. De Name isch gallisch und bidütet »Herre« (ir. tigern; kymr. teyrn »Herr«).

Gschicht

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Um 110 vor Chrischtus hend sich d Tiguriner under erem Först Divico a de Kimbre agschlosse und hend 107 vor Chrischtus im Piet vo de Nitiobriger[1] s römische Heer vom L. Calpurnius Piso und vom Konsul L. Cassius Longinus vernichtet, wobi de Longinus umcho isch. D Tiguriner heged di römische Soldaate gfangegnoo und underem Joch döregschickt. De gnaui Ort vo de Schlacht isch nöd öberliferet, er mue bi de Garonne i de Nöchi vo de Stadt Agen glege haa, drum redet d Historiker au vo de Schlacht bi Agen.

Ane 101 vor Chrischtus hend si sich mit de Kimbre uf de Weg öber d Alpe gmacht um in Italie iizfale. Si sind jedoch bim Brennerpass zrugg blibe.[2] Nochdem d Kimbre bi Vercellae (Vercelli) i de Poebini vo de Römer völlig vernichtet worde sind, hend sich d Tiguriner wider i iri Haimet bigee.

Wo ane 58 vor Chrischtus d Helvetier eres Land verloo hend wöle, hend d Tiguriner d Öberquerig vom Fluss Saône gsicheret, sind aber vo de Römer underem T. Attius Labienus, emene Legat vom C. Julius Cäsar agriffe und bisigt wore.[3] De Cäsar het de Siig sich selber zuegschribe, um as Rächer vo de schändliche Niderlaag vom Joor 107 dozstoo.

Tigurini & Turicum

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Abem 16. Joorhundert hend Historiker und Chartographe afange s Züripiet »pagus Tigurinus« nenne und d Zörcher hend gmaint, sich rüeme z chöne, Nochkome vom Divico z sii. De Grund isch e Wortspiil vom Volksname Tigurini mit Turicum, em latinische Name vo de Stadt Zöri. E römerzitlichi Inschrift[4] aber zaiget, ass de Gau vo de Tiguriner (bim Cäsar: Tigurinus pagus) bi Aventicum glegen isch.

Referenze

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
  1. ↑ T. Livius: Periochae 65
  2. ↑ Florus: Epitoma de Tito Livo 1,38,18
  3. ↑ Appianos: Römischi Gschicht 1,8
  4. ↑ Ernst Howald, Ernst Meyer: Die Römische Schweiz; Zürich, 1940. Inschrift HM 195 us Aventicum: GENIO PAG TIGOR ... (CIL XIII, 5076)

Literatur

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
  • Ernst Howald, Ernst Meyer: Die Römische Schweiz. Zürich 1940.
  • Der Neue Pauly, Bd.12/1: »Tiguriner«
[ändere | Quälltäxt bearbeite]