Aquisgrán

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Aquisgrán Oche Aachen
Ciudat independient d'Alemanya
País  • Estau  • Rechión  • Districto	Alemanya Renania d'o Norte-Westfalia Colonia Ciudat independient
Superficie	160,85 km²
Población  • Total  • Densidat	246272 hab. (2017) 1548 hab/km²
Altaria  • Meyana	175 m.
Codigo postal	52062–52080
Coordenadas	50°46’34’’N 6° 5’ 1’’E
Aquisgrán Aquisgrán en Alemanya
Web oficial

Aquisgrán (en alemán Aachen, en ripuario d'Aquisgrán Oche, en francés Aix-la-Chapelle , en latín Aquæ Granni) ye una ciudat d'o estato federato de Renania d'o Norte-Westfalia.^[1]

A suya población ye de 248.960 habitants en una superficie de 160,85 km², con una densidat de población de 1548 hab/km².

Aquisgrán yera a residencia favorita de Carlos Magno, y mas tarde estió o puesto de coronación d'os reis alemans.

Luenga

En Aquisgrán se charra un dialecto d'o franco ripuario que ye conoixiu como ripuario d'Aquisgrán (en alemán Öcher Platt).^[2]

Vicos

Os vicos d'Aquisgrán, incluius os suyos subdistrictos, son os siguients:

• Aachen-Mitte: 10 Markt, 13 Theater, 14 Lindenplatz, 15 St. Jakob, 16 Westpark, 17 Hanbruch, 18 Hörn, 21 Ponttor, 22 Hansemannplatz, 23 Soers, 24 Jülicher Straße, 25 Kalkofen, 31 Kaiserplatz, 32 Adalbertsteinweg, 33 Panneschopp, 34 Rothe Erde, 35 Trierer Straße, 36 Frankenberg, 37 Forst, 41 Beverau, 42 Burtscheid Kurgarten, 43 Burtscheid Abbey, 46 Burtscheid Steinebrück, 47 Marschiertor, 48 Hangeweiher
• Brand: 51 Brand
• Eilendorf: 52 Eilendorf
• Haaren: 53 Haaren
• Kornelimünster/Walheim: 61 Kornelimünster, 62 Oberforstbach, 63 Walheim
• Laurensberg: 64 Vaalserquartier, 65 Laurensberg
• Richterich: 88 Richterich

Alcaldes

Lista d'alcaldes democraticos dende 1945:

Lechislatura	Nombre	Partiu politico
1946–1952	Albert Maas	CDU
1952–1973	Hermann Heusch	CDU
1973–1989	Kurt Malangré	CDU
1989–2009	Jürgen Linden	SPD
2009-hue	Marcel Philipp	CDU

Puestos d'intrés

• Palacio d'Aquisgrán.
• Capiella palatina d'Aquisgrán.
• Seu d'Aquisgrán.
• Casa d'a ciudat.
• Elisenbrunnen.
• Ilesia de Sant Miguel.

Ciudaz achirmanadas

• Rems (Francia).
• Halifax (Reino Uniu).
• Toledo (Espanya).
• Montebourg (Francia).
• Ningbo (China).
• Naumburg (Alemanya).
• Kostroma (Rusia).
• Sariyer (Turquía).
• Ciudat d'o Cabo (Sudafrica).

Personalidaz naixitas d'Aquisgrán

• Ludwig Mies van der Rohe, arquitecto.
• Armin Laschet, politico.

Referencias

1. (de) Ulrike Schwieren-Höger, Jörn Sackermann: Aachen. Bilder, Spuren, Hintergründe. GEV (Grenz-Echo Verlag), Eupen 2005, ISBN 90-5433-200-X.
2. (de) Karl Allgaier, Meinolf Bauschulte, Richard Wollgarten: Die Grammatik der Aachener Mundart. Öcher Platt e. V. (Hrsg.). Aachen 2014, ISBN 978-3-9813844-1-3