Paz de Westfalia

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

A ratificación d'a Paz de Westfalia en Münster, cuadro de Gerard ter Borch (1648, Rijksmuseum Amsterdam, Amsterdam).

Se conoix en con o nombre de Paz de Westfalia u (impropiament) Tractau de Westfalia u Tractaus de Westfalia a un conchunto de tractaus internacionals sinyaus entre mayo y octubre de 1648 en as ciudaz d'Osnabrück y Münster, con os cuals rematoron d'una man a Guerra d'as Trenta Anyadas (1618-1648) en o Sacro Imperio Romano Chermanico y, d'atra man, a Guerra d'as Ueitanta Anyadas (1568-1648) entre Espanya y as Provincias Unidas.

En as negociacions y en as sinyaturas d'os tractaus prenió parte Ferrando III d'o Sacro Imperio Romano Chermanico, en representación d'os Habsburgo, y yeran representaus Espanya, o reino de Francia, Suecia y as Provincias Unidas, amás d'os suyos respectivos aliaus entre os prencipes y ciudaz libres d'o Sacro Imperio Romano Chermanico.

Os tractaus concretos que se i encluyen son:

• Paz de Münster, sinyada entre as Provincias Unidas y o Reino d'Espanya o 30 de chinero de 1648, ratificada o 15 de mayo.
• Dos tractatos complementarios d'o 24 d'octubre de 1648:
  • Tractau de Münster, entre o Sacro Imperio Romano Chermanico y Francia, amás d'os suyos respectivos aliaus.
  • Tractau d'Osnabrück, entre o Sacro Imperio Romano Chermanico y Suecia, amás d'os suyos respectivos aliaus.

Iste conchunto de tractaus gosan considerar-se como l'alacet d'a muderna diplomacia, y establioron una nueva situación politica en Europa Central, basada en o concepto d'estau sobirán, y tenioron fundas consecuencias en a Historia d'Europa.

Antiparte, cal parar cuenta que ta bels historiadors tamién fa parte d'ixe conchunto de tractaus, encara que son deseparaus en o tiempo, o Tractau d'os Pireneus de 1659 entre Espanya y Francia.

Vinclos externos

• Se veigan as imáchens de Commons sobre a Paz de Westfalia.
• (en) Texto d'o Tractau de Münster .
• (en) Texto d'o Tractau de Münster (Universidat de Yale).
• (en) Textos d'os tractaus d'a Paz de Westfalia.
• (en) A Paz de Wesffalia.
• (en) Mapa d'Alemanya dimpué d'a Paz de Westfalia.
• (en) Texto completo d'o Tractau d'Osnabrück.
• (en) Texto completo d'o Tractau de Münster.