Amedeo Avogadro

Amedeo Avogadro
Vida
Nacimientu	Turín[1], 9 d'agostu de 1776[2]
Muerte	Turín[3], 9 de xunetu de 1856[2] (79 años)
Familia
Casáu con	Felicita Mazzé ^(en)
Pueblu	House of Avogadro ^(en)
Estudios
Estudios	Universidá de Turín
Llingües falaes	italianu[4]
Oficiu	físicu, químicu, profesor universitariu
Emplegadores	Universidá de Turín  (1820 –  1850)
Miembru de	Accademia Nazionale delle Scienze detta dei XL Academia Alemana de les Ciencies Naturales Leopoldina Accademia delle Scienze di Torino

Amedeo Avogadro

Amedeo Avogadro (Lorenzo Romano Amedeo Carlo Avogadro), conde de Quaregna y Cerreto (9 d'agostu de 1776, Turín – 9 de xunetu de 1856, Turín) foi un físicu y químicu italianu, profesor de física de la Universidá de Turín dende 1820 hasta la so muerte. Formuló la llamada llei d'Avogadro, avanzó nel estudiu y desarrollu de la teoría atómica, y nel so honor dióse-y el nome al númberu d'Avogadro.

Biografía

Orixe y estudiu

Fíu d'un maxistráu perteneciente a una antigua familia d'El Piamonte, el mozu Amedeo siguió en primer llugar la vía paterna y llogró la llicenciatura en derechu canónicu en 1796. Inscribióse depués como abogáu de la so ciudá natal, Turín. Pero la so pasión pola física y les matemátiques, que cultivaba en solitariu, embúrrialu a entamar estudios científicos tardíos. En 1809, llogró un puestu de profesor de "filosofía positiva " nel Colexu real de Vercelli.

Trabayos

Mémoire.

En 1811, enunció la hipótesis que se fixo céllebre, sol nome de llei d'Avogadro. Avogadro sofitóse na teoría atómica de John Dalton y na llei de Gay-Lussac sobro los vectores de movimientu na molécula, y afitó que:

Volúmenes iguales de gases distintos, nes mesmes condiciones de presión y temperatura, contienen el mesmu númberu de molécules. (Volumi uguali di gas diversi, alla stessa temperatura y pressione, contengono lo stesso numbero di molecole.)

Númberu d'Avogadro

Unvia la memoria na que desenvuelve esta teoría al Journal de Physique, de Chimie et d'Histoire naturelle que lo espubliza'l 14 de xunetu de 1811 sol títulu d'Essai d'une manière de déterminer les masses relatives des molecules élémentaires des corps, et les proportions selon lesquelles elles entrent dans ces combinaisons (Ensayu d'una manera de determinar les mases relatives de les molécules elementales de los cuerpos, y les proporciones según les cuales entren nestes combinaciones). La dificultá más importante que tuvo que superar concernía al tracamundiu esistente naquella dómina ente átomos y molécules. Una de les sos contribuciones más importantes foi clarificar la distinción ente dambos conceutos, almitiendo que les molécules pueden tar constituyíes por átomos iguales (distinción que nun facía Dalton, por casu). En realidá, nunca utilizó la pallabra átomu nos sos trabayos (naquella dómina los términos átomu y molécula emplegábense de manera indistinta), pero consideraba qu'esistíen tres menes de molécules, de les cualos una yera una molécula elemental (l'actual átomu). Tamién fai la distinción ente los términos masa y pesu.

En 1814, espublizó Mémoire sur les masses relatives des molécules des corps simples, ou densités présumées de leur gaz, et sur la constitution de quelques-uns de leur composés, pour servir de suite à l'Essai sur le même sujet (Memoria sobro les mases relatives de les molécules de los cuerpos simples, o densidaes esperaes del so gas, y sobro la constitución de dalgunos de los sos compuestos, pa sirvir darréu como ensayu sobro'l mesmu suxetu), asoleyáu en xunetu de 1811 que trató de la densidá de los gases.

En 1820, la Universidá de Turín creó pa él una cátedra de física, que va ocupar hasta la so muerte. En 1821, publica otra memoria titulada Nouvelles considérations sur la théorie des proportions déterminées dans les combinaisons, et sur la détermination des masses des molécules des corps (Nueves considerancies sobro la teoría de les proporciones determinaes nes combinaciones, y sobre la determinación de les mases de les molécules de los cuerpos) y pocu dempués Mémoire sur la manière de ramener les composès organiques aux lois ordinaires des proportions déterminées (Memoria sobro la forma d'incluyir los compuestos orgánicos nes lleis ordinaries de les proporciones determinaes).

Participó con un prudente entusiasmu nos movimientos de revolución política de 1821 empobinaos contra'l rei de Cerdeña, lo que-y valió perder el so puestu en Turín dos años más tarde. La declaración oficial de la universidá que xustificó esa postura conseñaba que la universidá taba «bien feliz de dexar a esti científicu tomar un descansu de les sos actividaes apremiantes d'enseñanza pa que pueda dedicase dafechu a les sos investigaciones». Sicasí, el so aisllamientu políticu menguó progresivamente col interés lleváu a les idees revolucionaries polos reis de Saboya, interés que remató en 1848 cuando Carlos Albertu de Cerdeña alcuerda una constitución moderna. Antes d'esto, en 1833, Avogadro pudo recuperar el so puestu na universidá de Turín debíu al interés de los sos trabayos científicos.

En 1841, terminó y publicó los sos trabayos en cuatro volúmenes sol títulu Fisica dei corpi ponderabili, ossia Trattato della costituzione materiale de' corpi.

Sábense poques coses tocantes a la so vida privada y les sos actividaes polítiques. A pesar d'un físicu pocu falagueru, foi conocíu como un engañador, anque llevando una vida sobria y piadosa. Casar con Felicita Mazzé cola que tuvo seis neños. Dellos estudios históricos confirmaríen que financiaría y ayudaría a revolucionarios de Cerdeña qu'entamaben una revolución na islla, finalmente detenida en respuesta a les concesiones de Carlos Albertu. Sicasí queden duldes tocantes a les sos actividaes por cuenta de la falta de pruebes.

Reaiciones de la comunidá científica

La comunidá científica nun dio una acoyida entusiasta a les sos teoríes y les sos hipótesis nun fueron aceptaes darréu. Tres años dempués qu'él, André-Marie Ampère llograba les mesmes resultaos por otros métodos (Sobro la determinación de les proporciones nes cualos los cuerpos combinar según el númberu y la disposición respeutiva de les molécules pola que les sos partícules integrantes tán compuestes) pero les sos teoríes fueron acoyíes cola mesma indiferencia. Hubo qu'esperar los trabayos de Gerhardt, Laurent y Williamson sobro les molécules orgániques p'amosar que la llei d'Avogadro yera indispensable pa esplicar por qué cantidaes iguales de molécules ocupaben el mesmu volume n'estáu gaseosu.

Sicasí nestes esperiencies, ciertes sustancies paecíen ser una esceición a la regla. La solución alcontrola Stanislao Cannizzaro que suxirió nel cursu d'un congresu en 1860 (4 años dempués la muerte d'Avogadro) qu'estes esceiciones tán esplicaes poles disociaciones de les molécules nel cursu del calentamientu.

Cola so teoría cinética de los gases, Rudolf Clausius pudo dar una nueva confirmación de la llei d'Avogadro. Poco dempués, Jacobus Henricus van 't Hoff apurrió la última confirmación a la teoría gracies a los sos trabayos sobro les soluciones esleíes.

El nome d'Avogadro quedó amestáu al del númberu d'Avogadro qu'indica'l númberu de molécules conteníes nun mol.

Ver tamién

• Llei d'Avogadro
• Númberu d'Avogadro

Bibliografía

• Travaux d'Avogadro sur Gallica (français et italien) Archiváu 2011-08-12 en Wayback Machine
• M. Morselli, Amedeo Avogadro, a Scientific Biography, Ed D. Reidel 1984, ISBN 90-277-1624-2

Referencies

1. Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 10 avientu 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
2. Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 9 abril 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
3. Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 30 avientu 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
4. Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
5. Afirmao en: www.accademiadellescienze.it. Accademia delle Scienze di Torino ID: amedeo-avogadro-di-quaregna. Data de consulta: 1r avientu 2020. Llingua de la obra o nome: italianu.

Enllaces esternos

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Amedeo Avogadro.