Casasola de Arión
 Casasola de Arión | |
|---|---|
.jpg) | |
| Alministración | |
| País |  España |
| Autonomía |  Castiella y Lleón |
| Provincia |  provincia de Valladolid |
| Partíu xudicial | Valladolid |
| Tipu d'entidá | conceyu d'España |
Alcalde de Casasola de Arión (es)  | Luis María Palencia Morchón |
| Nome oficial | Casasola de Arión (es)[1] |
| Códigu postal |
47110 |
| Xeografía | |
| Coordenaes | 41°34′39″N 5°14′26″W / 41.5775°N 5.2405555555556°O |
  Casasola de Arión Casasola de Arión (España)  | |
| Superficie | 27.65 km² |
| Altitú | 715 m |
| Llenda con | Morales de Toro, Villalonso, Benafarces, Villalbarba y Pedrosa del Rey |
| Demografía | |
| Población |
221 hab. (2023) - 136 homes (2019) - 113 muyeres (2019) |
| Porcentaxe | 0.04% de provincia de Valladolid |
| Densidá | 7,99 hab/km² |
 | |
Casasola de Arión ye un conceyu d'España, na provincia de Valladolid, comunidá autónoma de Castiella y Lleón. Tien una superficie de 27,65 km² con una población de 320 habitantes y una densidá de 11,57 hab/km². El ríu Bajoz escurre pelos terrenes de la llocalidá.
El conceyu denominóse Casasola y con esi nome apaez yá nel añu 1040. D. Baltasar de Zúñiga y Guzmán, pol títulu d'I Duque de Arión que-y concede'l Rey Felipe V en 1725, denominar Villa de Arión y el pueblu haber siguíu llamando col nome que güei tien, Casasola de Arión. Hai nicios de xacimientos en dellos llugares del términu de prehistoria recién, posible fierro, romanu altoimperial, tarderromano, plenomedieval y baxu medieval.
Históricamente perteneció a la provincia de Toro y a la Diócesis de Zamora y nel que tenía tierres Juan Alfonso de Benavides, que foi porteru mayor del reinu de Lleón y vasallu del rei Alfonsu XI de Castiella. El so orixe feudal dexó señales clares na distribución de la tierra y na coesistencia de grandes terratenientes xunto con xornaleros y mano d'obra ensin propiedaes que van trabayar pa los señores.
Demografía
[editar | editar la fonte]| 1991 | 1996 | 2001 | 2004 | 2014 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 425 | 390 | 330 | 345 | 289 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| (Fonte: [ensin referencies]) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Industria de maquinaria agrícola: el aventadores
[editar | editar la fonte]Evolución de la maquinaria agrícola nel mundu
[editar | editar la fonte]N'España, anque s'introduxera dalguna máquina de forma puntual, l'usu de maquinaria agrícola nun se va producir hasta les primeres décades del sieglu XX y va xeneralizase una vegada entrada la segunda metá del sieglu XX.
La mecanización del campu empezó nel sieglu XIX n'Estaos Xuníos ya Inglaterra pa dise espublizando al restu del continente européu. En 1834 apaecieron les denominaes guadañadoras qu'a cencielles cortaben les espigues dexándoles na tierra, dempués les primeres segadores-agavilladoras, que segaben y dexaben les espigues atropaes sobre'l suelu. A mediaos del sieglu XIX empieza la fabricación d'aventadores y beldadoras, de bien distinta factura, tamién el segadores atadores y trilladoras estátiques. Les primeres cosechadoras que realicen los llabores de siega, tría y separación de granu empezar a producir a partir en 1890. Nun principiu taben remanaes por animales pa darréu ser movíes por motores de vapor. Va Ser nel añu 1938 cuando, n'Estaos Xuníos, apaez la primera cosechadora con motor de gasolina.
Producción de máquines aventadores en Casasola de Arión
[editar | editar la fonte]Casasola, como tamién Pedrosa del Rey en Valladolid, Cantalejo en Segovia y otros munchos pueblos, supieron aprovechar la tardida llegada de la primer mecanización que s'estendía pel campu español pa crear talleres de producción de maquinaria agrícola, en concretu d'aventadores (tamién llamaes aventadores-cribadores y beldadoras pola so mecánica basada nos bieldos y peñeraes). Estos talleres aprovíen a zones de toa España y tamién de Portugal. Reproduciéronse los modelos yá esistentes d'aventadores cribadores, pero afacer a les necesidaes locales y a la calidá que podía pagase ya inclusive se dieron nueves soluciones mecániques a dellos procesos, algamando una más que satisfactoria calidá.
N'España la incipiente mecanización de xeres agrícoles empezó en 1930, cola introducción de la segadora mecánica que suplía'l penosu trabayu de munchos segadores, tanto muyeres como homes. L'aventadora o beldadora va resolver, nos años centrales del sieglu XX, otra de les más penoses y aburribles xeres de la collecha, la d'aventar o beldar (dixebrar el granu de la paya) dempués de realizada la tría que siguía faciéndose de manera tradicional. Mientres unos años Casasola de Arión vivió una puxanza insólita y contribuyó a amenorgar el duru trabayu del llabrador nos campos españoles.El pioneru nesta actividá foi'l taller-fundición de José Vidal, los sos fíos Manuel y José siguieron cola actividá so la denominación "Fíos de Jose Vidal," treslladando darréu la fábrica a Valladolid; sicasí, siguiendo'l so cercu creáronse numberosos talleres na llocalidá, de tal manera qu'a principios de los años 1950 había en Casasola más de más de 20 empreses faricando máquines aventadores.
Nes décades de 1960 y 1970 dos fenómenos van acabar con esa puxanza y van dexar despoblada la llocalidá: l'espardimientu d'una nueva maquinaria agrícola, tecnológicamente inalcanzable, barre la pequeña industria de Casasola de Arión y los obreros, ensin trabayu, xunir a la emigración xeneralizada de xornaleros y llabradores probes a les ciudaes que s'estiende por toa España.
Monumentos d'interés
[editar | editar la fonte]Casa del Duque de Arión
[editar | editar la fonte]La edificación, d'adobe y tapial, sita na actual cai de la Ilesia, caltién una rexa de fierro forxáu del sieglu XVI y un escudu nel que s'aprecia la Cruz de Calatrava. La casa foi ocupada por Don Fernando de Castro, partidariu d'Enrique de Trastámara.
Ilesia parroquial de La nuesa Señora de l'Asunción
[editar | editar la fonte]_(1).jpg)
L'edificiu, de corte románicu, ta construyíu básicamente de mampostería de piedra y tapial. La so realización tomó los sieglos XV-XVI. La planta ye senciella, una sola nave llonxitudinal que se cubrir con bóvedes de crucería. La capiya mayor, accesible travesando l'arcu de mediu puntu que se sofita en ye de planta cuadrada, a la cual apuértase al traviés d'un arcu de mediu puntu sofitáu nel muriu y decoráu con pilastres cilindricos. La torre, construyida de piedra de sillería, consta de trés partes desiguales marcaes por una imposta. Na parte entemedia y superior abren lluces con arcu de mediu puntu; na cimera alcuéntrase'l campanariu.
Casa de cultura
[editar | editar la fonte]L'edificiu, exentu y de dos plantes, foi construyíu nel añu 1880. Sobre un basamento de piedra en cuatro fileres alcen los murios de carga fabricaos con lladriyu. Los paños entemedios o parés de zarru tán fabricaos en tapial. Tien una estructura simétrica na fachada partiendo d'un espaciu central con puerta na planta baxa, ventana na planta primera y resalte triangular o en frontón con un buecu o ventana circular. L'edificiu allugó la escuela hasta l'añu 1956, añu nel que foi construyíu un nuevu edificiu escolar.
En Casasola tamién puede visitase la ponte sobre'l ríu Bajoz y el vieyu depósitu d'agües.
Fiestes
[editar | editar la fonte]- 15 de mayu: San Isidro
- 20 de mayu: Virxe de Gracia
- 26 a 29 d'agostu: fiestes patronales n'honor a Santa Mónica, .
Ver tamién
[editar | editar la fonte]- Gastronomía de la provincia de Valladolid
- Historia de la provincia de Valladolid
- Economía de la provincia de Valladolid
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Casasola de Arión.
Datos: Q2046747- Multimedia: Casasola de Arión